
رد اصفهان در تهران

علیرضا زمانی
اصفهانک دولاب نشانی از اصفهان بزرگ در دل تهران کلان است. همان جا که قلعهای داشت و عمارتی اربابی. همان عمارت اربابی که زمانی بهدست امیرسلیمانی مشیرالسلطنه بود. همان مشیرالسلطنه که فرزند عضدالملک بود و محله مشیریه و حسینیه امیرسلیمانی خیابان بهشت و باغ امیرسلیمانی جماران از آن او بود. همان عمارت اربابی که به وثوقالدوله رسید و لوکیشن سریال شهرزاد و خانه بزرگآقا دیوانسالار گردید.
البته تهران از همان روزهای نخست پایتختی میزبان اصفهانیهای بسیاری بود. حتی نخستین امام جمعه تهران هم از خاتونآباد اصفهان بود. این روند بهگونهای بود که در سرشماری 1284پایتخت، اصفهانیها رتبه نخست مهاجران شهر را در اختیار داشتند. هرچند بعدها ترکها گوی سبقت را از آنها ربوده و اول شدند! اصفهانیها با شم اقتصادی بالا از تاجران برجسته بازار تهران بودند. بسیاری از موقوفات بازار تهران که در دوره قاجار به ثبت رسیده، باقیاتوصالحات همین تاجران اصفهانی ساکن تهران است. ابوالحسن تاجر اصفهانی، پدرخانم آیتالله تنکابنی مسجد فیلسوف، ازجمله این اصفهانیهای تاجر مسلک خوشنام بوده است.
از نشانههای دیگر اصفهان در تهران گنبد زیبای کاخ مرمر رضاشاهی است که امروزه محل گردهمایی مجمعیون تشخیص مصلحت این سرزمین شده است، گنبد زیبایی که به عینه و فقط با کمی سیمان به جای ساروج به تقلید از گنبد شیخ لطفالله اصفهان، زینتبخش خیابان ولیعصر تهران گردیده است. اصفهان و تهران مشابهتهای دیگری هم باهم داشته و دارند. محلههای بسیاری از تهران و اصفهان همنام هستند که اصفهانیها و تهرانیها را به یکدیگر نزدیک میکند. علیآباد، عباسآباد، دروازه نو، مفتآباد، دردشت، باغشاه، دولت، سعادتآباد، جی، مقصودبیک، پاچنار و جلفا از جمله محلههای همنامی هستند که نه برای اصفهانیها و نه برای تهرانیها غریبه نیستند؛ محلههایی که کنار اصفهانک و گنبد کاخ مرمر و موقوفات تاجران اصفهانی بازار تهران، اصفهان و تهران را به خواهرخواندههای شهرهای این سرزمین بدل کرده است؛ خواهرخواندههایی که اگر صیغه خواهرخواندگیشان توسط مدیران این شهر و آن شهر خوانده شود، تا ابد از نظر فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و...کنار هم خواهند ماند؛ صیغهای که هفته تهران و اصفهان را برای مردمان این دو شهر زیباییها به ارمغان خواهد داشت و ظرفیتهای شهرشان را چندین برابر خواهد کرد.