گره‌گشایی از پرونده‌های امنیت‌ ملی

گروه سیاسی

«دیپلماسی فعال» و «سیاست‌ همسایگی» 2رویکردی بوده‌ است که در بیش‌از یک سال گذشته در اولویت سیاست‌خارجی کشور قرار گرفته و طی هفته‌های اخیر شاهد نمودهای روشنی از موفقیت این راهبرد بوده‌ایم؛ رویکردی که توافق اخیر ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک یکی از این نمودها به‌حساب می‌آید.به‌گزارش همشهری، گفت‌وگوهای فنی میان ایران و آژانس، گفت‌وگوهای برجامی و خنثی‌سازی تحریم‌ها، ازجمله پرونده‌هایی به‌حساب می‌آید که طی ماه‌های گذشته گام‌های مؤثری برای گره‌گشایی مرحله به مرحله از آنها برداشته شده‌است؛ این درحالی‌است که مدیریت راهبردی به‌منظور پایان دادن به اغتشاشات از دیگر موضوع‌های مهم در حوزه امنیت‌ملی است که طی ماه‌های اخیر شاهد گره‌گشایی از آن بوده‌ایم.

تأثیر راهبردی عفو رهبری
اغتشاشات، یکی از مهم‌ترین موضوع‌هایی بود که طی پاییز امسال، به‌عنوان یک چالش محوری در حوزه امنیت ملی مطرح شد. جنگ ترکیبی گسترده‌ای که علیه ساختارهای گوناگون جمهوری‌اسلامی به‌راه افتاد، بستر مناسبی را برای ایجاد تهدید علیه امنیت‌ملی کشور فراهم کرد که با تدابیر چندوجهی
اتخاذ شده، مدیریت شد. در این میان موافقت رهبرمعظم انقلاب با عفو و تخفیف مجازات گسترده متهمان و محکومان به مناسبت فرارسیدن چهل‌وچهارمین سالروز پیروزی انقلاب‌اسلامی و اعیاد ‌ماه رجب، نقش اساسی‌ای در خنثی‌سازی راهبردهای ضدامنیتی جریان‌های معاند و دولت‌های غربی داشت. ناظران مسائل ایران معتقدند این اقدام، گامی محوری در تلطیف فضای سیاسی کشور و تقویت اتحاد و انسجام ملی به‌حساب می‌آید و نمود آن را در راهپیمایی عظیم و پرشور 22بهمن‌ماه می‌توان مشاهده کرد.

ادامه همکاری‌های فنی ایران و آژانس
همکاری‌های فنی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی‌اتمی یکی از پرونده‌هایی به‌حساب می‌آید که در سال‌های اخیر همواره روی میز تصمیم‌سازان حوزه امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی کشور باز بوده‌است. دراین میان با وجود فضاسازی‌ها و اتخاذ رویکردهای ضدایرانی ازسوی آمریکا و تروئیکای اروپایی، که با همراهی و سیاسی‌کاری مقام‌های این نهاد بین‌المللی نیز همراه شد، راهبردهای اصولی جمهوری‌اسلامی زمینه‌ساز گشایش‌های جدید در این عرصه شده‌است. درچنین شرایطی ادامه همکاری‌های فنی تهران با آژانس، استمرار رایزنی‌های دوجانبه را به‌همراه داشت و پس‌از حضور یکی، 2 هیأت بلندپایه از این نهاد بین‌المللی طی ماه‌های اخیر، مدیرکل آژانس در دوازدهمین روز اسفندماه وارد تهران شد؛ سفری که با دستاوردهای قابل‌توجهی دراین عرصه همراه بود و با وجود تلاش‌ دولت‌های غربی، نشست‌فصلی شورای‌حکام، برخلاف 2نشست قبلی، قطعنامه‌ای درباره فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری‌اسلامی نداشت.

برجام
با وجود اینکه رایزنی‌های برجامی، پس‌از بروز اغتشاشات در ایران و موج‌سواری طرف‌های غربی، گرفتار چشم‌انداز مبهمی شد، اما رایزنی‌ها دراین حوزه همچنان ادامه دارد و دوطرف همچنان مشغول رد و بدل کردن پیام‌ها ازسوی واسطه‌ها هستند. درچنین شرایطی مدیریت گام‌به‌گام پرونده گفت‌وگوهای برجامی در دستورکار تصمیم‌سازان کشور در این حوزه قرار داشته و آنگونه که از اخبار برمی‌آید، پس از ناامیدی طرف‌های غربی از ناآرامی‌ها در ایران، باید شاهد دور تازه‌ای از رایزنی‌ها دراین عرصه باشیم. برهمین اساس هم هست که گفته می‌شود توافق اخیر ایران و آژانس از یک‌سو و پررنگ‌تر شدن رایزنی‌های میانجی‌ها، جمع‌بندی مذاکرات را در دسترس‌تر از ماه‌های گذشته کرده‌است. با توجه به این شرایط، اتخاذ راهبردهای اصولی ازسوی جمهوری‌اسلامی دراین عرصه بدون واگذاری امتیاز محوری به طرف مقابل، امیدها برای گره‌گشایی از این پرونده را نیز افزایش داده‌است.

آزادسازی منابع ارزی مسدود شده
آزادسازی منابع ارزی مسدود شده ایران در برخی کشورها، ازجمله پرونده‌های مهم در حوزه امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی کشور است که در ماه‌های اخیر شاهد اقدام‌ها و رایزنی‌های گسترده‌ای دراین زمینه بوده‌ایم که با موفقیت‌هایی نیز همراه بوده‌است. همین چند روز قبل بود که خبر آمد اخیرا بیش از ۸۰۰‌میلیون دلار از منابع ارزی مسدود شده ایران در عراق، در مراحل مختلف طی 2‌ماه گذشته آزاد شده‌است. برخی از اخبار نشان می‌دهد ایران و عراق برای در دستورکار قرار گرفتن آزادسازی این منابع به توافق رسیده‌اند؛ این درحالی‌است که با توجه به توافق اخیر انجام شده میان ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک، پیش‌بینی می‌شود منابع ارزی بیشتری از کشورهای مختلف به ایران بازگردانده شود.

مهار بازار ارز و دلار
التهاب‌آفرینی در بازار ارز، یکی از راهبردهای دشمنان با هدف افزایش فشارهای اقتصادی بر جمهوری‌اسلامی و دامن‌زدن به ناآرامی‌های اجتماعی بوده‌است. برهمین اساس هم بود که ساماندهی بازار ارز و دلار یکی از مهم‌ترین پرونده‌های حوزه امنیت‌ملی به‌حساب می‌آید؛ پرونده‌ای که مدیریت گام به گام آن در دستورکار دستگاه‌های ذیربط قرار گرفت و از بانک‌مرکزی تا حوزه سیاست‌خارجی انجام اقدام‌هایی برای ساماندهی فعالیت‌ها و التهاب‌های این حوزه در دستورکار قرار گرفت؛ برهمین اساس هم بود که با در دستورکار قرار گرفتن دیپلماسی فعال در این حوزه و انجام اقدام‌های راهبردی، در روزهای اخیر شاهد نزولی شدن قیمت دلار در بازار بوده‌ایم. توافق ایران با عربستان و آژانس از یک‌سو و آزادسازی برخی منابع مسدود شده ایران در عراق ازسوی دیگر، زمینه‌ساز فروکش کردن التهاب‌ها در این حوزه شد.

 ارتقای همکاری‌های منطقه‌ای
تقویت مناسبات همسایگی یکی از محوری‌ترین رویکردهایی بوده که طی ماه‌های اخیر فضای ویژه‌ای را در حوزه سیاست خارجی پیش روی جمهوری‌اسلامی گشوده‌است. افزایش تنش‌های منطقه‌ای، ازجمله تهدیدهای پیش‌روی حوزه امنیت‌ملی کشور بوده‌ که اکنون به‌نظر می‌رسد گره‌گشایی از این پرونده نیز با موفقیت‌های ملموسی همراه شده‌است. نقش‌آفرینی مؤثرتر تهران و اتحادها و ائتلاف‌های منطقه‌ای که پیوستن به «پیمان شانگهای» یکی از نمودهای آن محسوب می‌شود، از اقدام‌های مؤثر در زمینه مدیریت راهبردی این پرونده است. تقویت مناسبات جمهوری‌اسلامی با دولت‌های حوزه آسیای‌میانه و قفقاز از یک‌سو و رایزنی به‌منظور رفع برخی اختلاف‌ها با کشورهای عربی و حوزه‌خلیج‌فارس ازسوی دیگر از رویکردهایی است که ازسوی تهران پیگیری شده که تحولات ماه‌های اخیر از نتایج مثبت آن حکایت دارد.