تجسمی
درنگ تماشاگران در گالری های تهران
گزارشی از نمایشگاه‌های گالری‌ها در روزهای پایانی سال
محمدناصر احدی-روزنامه‌نگار
در آخرین‌ماه سال، گالری‌های خصوصی تمایل بیشتری به فعالیت از خود نشان می‌دهند و بر تعداد گالری‌هایی که بعد از مدت‌ها آثاری را به روی دیوار برده‌اند افزوده شده است. آنچه در پی می‌آید معرفی 2 نمایشگاه گروهی و 2 نمایشگاه فردی است که هریک با اتخاذ رویکردی خاص کوشیده‌اند مماس بر زمانه، بازتابی از افکار هنرمند باشند.
نمایشگاه فردی «واج‌های شهر»
گالری اُ- تا 22اسفند
گالری اُ نمایشی از آثار اخیر ندا مرادی، نقاش 38ساله را با عنوان «واج‌های شهر» برگزار می‌کند. در آثار به نمایش درآمده در این نمایشگاه، شهر در کانون توجه نقاش بوده است. در بیانیه این نمایشگاه آمده: «به‌نظر نمی‌آید نیت آفرینش تصاویر پیش‌رو، به‌معنای متداول آن، بازنمایی محیطی شهری باشد، نه حتی نشان دادن بُعد و هندسه یک شهر، هرچه باشد، هنرمند مولفه‌هایی چنین را دستمایه کار خود قرار می‌دهد تا از رهگذر آنها، از چشم خود، الگوی مکان زندگی‌اش را ترسیم کند، چه‌بسا بشناسد؛ الگویی که می‌توان آن را در چند کلمه، شیوه بودن و زیستن در پاره‌ای از مکان نامید. در نمایش این الگو، با رنگ‌هایی نه شفاف و نه چندان خاموش، با پوششی که جلا می‌زند اما گویی شفافیت را در دم نفی می‌کند هنرمند گویی بر لحظات گریزپای بعدازظهری رو به پایان درنگ می‌کند، بعدازظهری که چه زمانی واقعی در زندگی زیسته ما باشد چه حالی از احوالات درون ما، گویی توامان حزن و دلگرمی را یکجا گرد می‌آورد.» برخی از آثار این نمایشگاه نه بر سطح تخت بوم که بر تاخوردگی‌هایی نقش بسته که نه فقط از نظر فیزیکی بلکه از نظر معنایی نیز بُعد تازه‌ای به آنها افزوده است. در بخش دیگری از این بیانیه وجه تسمیه این نمایشگاه چنین شرح داده شده: «پس چه‌بسا در راستای درک زبان شهر هر خانه به منزله واجی باشد در میان واج‌های دیگر، در امتدادشان، بالا و پایین‌شان... از سر بخت و تصادف، یا که نه، به سبب اراده‌ای که خواهان گردآوردن است، خواهان معنا بخشیدن؛ هرچه باشد این واج‌های پرشمارِ شهر انگار همهمه قابل رویت تصویر‌های این مجموعه هستند، همهمه‌ای که کلمات یا پاره‌عباراتی را رقم می‌زند که می‌توان بر آنها درنگ کرد و دوست‌شان داشت.»
نمایشگاه گروهی «اقدامات دفتری»
مجموعه معاصر سو- تا ۲۶ اسفند
«مجموعه معاصر سو» در نمایشگاهی با عنوان «اقدامات دفتری» منتخبی از آرشیو کتاب‌ها، آرت‌بوک‌‌های هنرمندان، دفترهای طراحی و پوسترها را به نمایش گذاشته است. در بخشی از بیانیه این نمایشگاه آمده: «اقدامات دفتری با حضور و بازدید، بازی و همنشینی قصد دارد با انتخاب آثار از لایه‌های متفاوت، روش‌های خلاق هنر در شرایط بازساختارانه را نمایش دهد. تأکید این نمایشگاه بر قابلیت مدیوم‌های قابل تکثیر و همچنین نزدیکی کتاب و دفتر به‌عنوان ابزار در دسترس و قابل حمل برای هنرمند و مخاطب بوده است.» در این نمایشگاه، آثار بیش از 20 هنرمند گردآوری شده و تلاش بر این بوده تا با کار و تصمیم گروهی نوع دیگری از نمایش معمول پوستر، کتاب و دفتر هنرمند - که فارغ از نظم معمول فضای گالری است - نشان داده شود.
نمایشگاه گروهی «مشاهده و دریافت: جایی برای ما»
گالری باوان- تا 23اسفند
«مشاهده و دریافت» عنوان مجموعه نمایشگاه سالانه گالری باوان است که فارغ از موضوع، نمایه‌ای از تفکر و خط سیر گالری و فرصتی جهت ایجاد گفتمان میان هنرمندان است. در این مجموعه نمایشگاه‌ها مخاطب با طیف متنوعی از رویکردهای هنرمندان در قبال زیبایی‌شناسی و تکنیک روبه‌رو می‌شود. در ادامه دومین دوره این مجموعه که «مشاهده و دریافت: جایی برای ما» نام دارد، آثاری از سمانه ابری، مریم امیرواقفی، مهرداد جعفری، صنم سایه‌افکن، بهزاد شهروان، کیمن مه‌آبادی و آدنا میرزاخانیان به نمایش در آمده است. هر یک از هنرمندان این نمایشگاه با نگاه منحصر‌به‌فرد خود سعی داشته‌اند در این برهه زمانی واکنشی به رویدادهای تاریخی و اجتماعی داشته باشند.
نمایشگاه فردی «نتی به نام سکوت»
گالری نگر- تا 24اسفند
امیرشاهرخ فریوسفی متولد1344 است و از دهه1380 تا امروز در نمایشگاه‌های گروهی و انفرادی متعددی حضور داشته است. مجسمه‌های نمایشگاه «نتی به نام سکوت» حاصل پیوند نشانه‌های موسیقایی با فیگور پرنده است. در بیانیه این نمایشگاه آمده است: «در فرهنگ دیرپای ایرانی، حروف - به خلاف فرهنگ‌های سامی که کلمات - آغازگر و نمودگاه هستی‌اند و موسیقی کشف راز هستی است. مجسمه‌های امیرشاهرخ فریوسفی از این دریچه راهش را به هست شدن آغاز می‌کند و تک‌تک حرف‌ها، جهان پرندگانی‌اش را می‌سازد. پرندگانی که ققنوس را به‌خاطر می‌آورند؛ از آهن و آتش زاده‌اند و از قفس بیرون آمده، اما هنوز آوازشان را سر نداده‌اند. به‌خلاف آنکه رابطه «پرنده - قفس» همواره ارجاعی صوفیانه به ذهن می‌رساند، اما کار شاهرخ فریوسفی را اغلب بایست از دریچه‌ای اجتماعی دید. پرندگانی که در نمایشگاه قبلی او در قفس بودند، اکنون قفس‌هایشان را شکسته‌اند و‌سازی کرده‌اند که هنوز نوایی سرنینداخته. اما سکوت آغاز موسیقی است، چنان‌که حرف‌های صامت آغاز هستی. روزی که دور نیست، مرغانِ حروفِ شاهرخ فریوسفی از دل سکوتشان موسیقی رازگشای هستی و زیست را سر خواهند انداخت.»
