یادداشت
نیروی انسانی بالاترین سرمایه شهرداری تهران
محمدحسین بوچانی- رئیس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران
شهرداری تهران سرمایه‌های متکثر و متعدد دارد ولی بدون شک از مهم‌ترین سرمایه‌های شهرداری تهران، همانا نیروی انسانی شاغل در این سازمان است. کار‌کردن در شهرداری تهران دنیای متفاوتی فراروی کارگران، کارمندان، مهندسان و متخصصان می‌گذارد؛ آزمایشگاهی بزرگ که طیف بسیار گسترده‌ای از فعالیت‌ها و خدمات شهری، طبق قانون در آن تعریف شده است و هر کس که در شهرداری تهران کار می‌کند بعد از مدتی تجربه آموزش در محیط اجرا و عمل تبدیل به سرمایه‌ای کم‌نظیر جهت حل مسائل شهری تهران می‌شود. درک این سرمایه لازم است در کانون توجه مدیریت شهری باشد، زیرا بدون همفکری و بهره‌گیری از این سرمایه انسانی کم‌نظیر و رشد‌یافته نمی‌توان به حل مسائل متعدد شهر و شهرداری پرداخت. سرمایه انسانی شهرداری تهران در حوزه‌های مختلف قابل‌درک و شناسایی است. فعالیت در شهرداری تهران به‌خصوص از آن جهت مهم و کم‌نظیر است که این سازمان گسترده و خدمات‌رسان هم با تنوع مأموریت‌ها و وظایف مواجه است و هم از جهت دیگر، در طول شبانه‌روز این فعالیت‌ها تعطیل‌بردار نیست و مهم‌تر از این دو، شهرداری سازمانی درآمد- هزینه‌ای است. به‌عبارت روشن‌تر، کارکنان شهرداری تهران هماهنگ با فعالیت و کارهای اجرایی بایستی به تأمین درآمد برای اداره شهر چاره‌جویی کنند و پس از وصول و تأمین درآمد، مصارف و هزینه‌ها میسر می‌شود. دلایل متعدد دیگر وجود دارد که کار کردن در شهرداری به‌خصوص در شهرداری تهران را متفاوت می‌کند؛ شهرداری تهران قریب ۶۰هزار نفر شاغل دارد و تقریبا دارای همین اندازه کارگر پیمانکاری است. در این بین، بیش از ۹هزار نفر از کارکنان مدیریت شهری تهران دارای مدرک فوق‌لیسانس به بالا هستند که حدود هزار نفر از آنها مدرک دکتری دارند. این 9هزار نفر سرمایه‌ای جدی در اختیار شهرداری تهران محسوب می‌شوند که هرکدام به‌شخصه می‌توانند در حل مسائل شهری چاره‌جویی و راه‌حل مناسب و نوآورانه و عملیاتی ارائه دهند.
دکتر میثم سفرچی، دانش‌آموخته و رتبه ممتاز جامعه‌شناسی دانشگاه تهران یکی از این سرمایه‌های کم‌نظیر شهرداری تهران بوده که حدود یک دهه در مجموعه شهرداری تهران، در دفتر شهردار، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران و معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران مستقیم و غیرمستقیم همکاری و نقش مؤثری در سیاستگذاری شهری تهران داشته است. درگیری شهر تهران با نابرابری گسترده ازجمله مسائلی بوده که او درخصوص آن تلاش فکری و عملی داشته است؛ موضوعی که در برنامه‌های شهری به‌ویژه طرح جامع شهر تهران به‌عنوان یکی از مسائل بحران‌زای شهری به آن توجه نشده بود. دکتر سفرچی، 10روز پیش در جدال با بیماری سرطان دار فانی را وداع گفت اما او نمونه‌ای از هزار نفری است که سرمایه واقعی شهرداری تهران هستند. کم‌توجهی مدیریت‌ها به این سرمایه‌های انسانی شهر و شهرداری را از خدمات جدی آنها محروم می‌کند. به‌خصوص حضور این افراد در طراحی برنامه‌ها و طرح‌های توسعه شهری می‌تواند راهگشا باشد. نادیده‌انگاشتن سرمایه انسانی به‌مثابه موتور محرک شهرداری تهران یکی از عواملی است که می‌تواند اداره شهر را با وجود برخورداری از چند ده هزار نیروی انسانی به بن‌بست بکشاند. امید است شهرداری تهران بیش از پیش قدر سرمایه‌های انسانی خود را بداند و راه علمی و عملی دکتر سفرچی در رویارویی با نابرابری و حل مسائل شهر تهران پررهرو باشد. نگاه به نیروی انسانی درون شهرداری می‌تواند یکی از استراتژی‌های جدی به گشت مدیریت شهری و ارتقای بهره‌وری باشد.
