دو سالن تازه برای تهران
سولههای بحرانی که تماشاخانه شدند
ترمه هوشیار
همهچیز از آن دو سوله بحران تهران و آن روزی شروع شد که هنرمندان یک هفته بعد از زلزله مرگبار بم آستین بالا زدند تا کمکهایشان را جمع کنند. یکی از برنامهها، نمایشی بود به کارگردانی آتیلا پسیانی در همین سولههای بحران؛ نمایشی که هنرمندان تئاتر را به فکر راهاندازی سالنی در همان سولهها انداخت. سولههایی که در سال 85 سرانجام کلنگ ساخت دو سالن تخصصی تئاتر به زمین خورد تا در سال 88 با نام تماشاخانه ایرانشهر کار خود را آغاز کنند.
داستان سولههای ایرانشهر از همان سال 82 و بعد از آن اجرای پسیانی آغاز شد. طرحهای زیادی برای ساخت این سالنها داده شد. هنرمندان به سالنی پیشساخته راضی بودند. از ساخت تئاتر شهر بیشتر از 30 سال گذشته بود و در این سالها سالن جدیدی به تئاتر افزوده نشده بود. از سوی دیگر وضعیت سالنهای تهران خوب نبود. حال تئاتر شهر بد بود و تالار محراب بهخاطر بازسازی تعطیل بود و سالن سنگلج در کشاکش تهیه پول برای بازسازی بود و سالنهای لالهزار هم که سالها بود به خاطرهها پیوسته بودند. حال تئاتر شهر خوب نبود و قلب تئاتر در هراس ساختوسازهای اطرافش یکی در میان میزد. پس یک سالن پیشساخته هم میتوانست دلگرمیباشد. اما در نهایت با دستور شهردار تهران قرار شد به جای سالن پیشساخته سالن حرفهای ساخته شود. شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهر تهران که در حال آمادهسازی سینما آزادی بود کار طراحی این سالنها را هم بهدست گرفت و سال 85 کلنگ ساخت این دو زمین با نظارت خانه هنرمندان و شهرداری آغاز شد. این مجموعه در زمینی به مساحت 2500 مترمربع محوطهسازی شد. براساس طرح، این مجموعه دارای دو سالن بود. یک سالن قاب صحنهای و یک سالن بلاک باکس. تاسیسات تئاتری زیر ساختمان قرار داشتند و یک طبقه بالاتر هم قرار بود گالری باشد که بعدها تصمیم گرفته شد تبدیل به رستوران شود. سالن قاب صحنهای در سال 94 به نام استاد فرهاد ناظرزاده کرمانی نامگذاری شد. سالن بلاک باکس اما در زمان افتتاح به نام استاد حمید سمندریان با حضور خود او افتتاح شد. ساخت تماشاخانه ایرانشهر آغازی بود برای شکلگیری دوباره تئاتر خصوصی حرفهای در ایران. چندماه بعد از آغاز ساختوساز این دو سالن بود که تئاتر شهر بعد از یک آتشسوزی و فروریختن ورودی سالن قشقایی برای بازسازی تعطیل شد و همین کار آمادهسازی این دو سالن را تسریع کرد، هرچند که تئاتر ایران ششماه سالن حرفهای نداشت. اما در نهایت سالن ناظرزاده با اجرای نخستین نمایش در سال 87 افتتاح نیمهرسمی شد و دو سالن از سال 88 کار خود را آغاز کردند و به محوری برای تئاتر در خیابان ایرانشهر تبدیل شدند؛ آنها پس از مدتها جان دوبارهای به تئاتر کشور بخشیدند.