شفافیت
رؤیای شهر شیشه‌ای در میانه راه
همشهری جزئیات اقدامات مدیریت شهری را در مسیر شفاف‌سازی بررسی می‌کند
مجید جباری | خبر‌نگار
مدیریت شهری تهران در دوره جدید یکی از اولویت‌های مهم خود را برپایه شفاف‌سازی استوار کرده است. بر همین اساس بلافاصله پس از روی کار آمدن شورای پنجم، سامانه‌ای با عنوان شفافیت تشکیل و در نخستین گام، قراردادهای بالای یک میلیارد تومان شهرداری برای اطلاع مردم از چند و چون اقدامات شهرداری، در این سامانه بارگذاری شد و در دسترس عموم مردم قرار گرفت. در ادامه این رویکرد که از آن به‌عنوان شهر شیشه‌ای یاد می‌شود، شورای شهر و شهرداری یک گام دیگر به جلو برداشت و با دستور سیدمحمدعلی افشانی، شهردار تهران مقرر شد قراردادهای بالای 250میلیون تومانی هم در این سامانه منتشر شود.
اما مدیریت شهری تهران در گام بعدی خود با هدف ایجاد شفافیت و نظارت عمومی شهروندان بر جزئیات عملکرد مدیران شهری در حوزه اختیارات و وظایفشان، نام دریافت‌کنندگان سهمیه طرح ترافیک خبرنگاران، روزنامه‌نگاران و عکاسان خبری را منتشر کرد و در دسترس شهروندان قرار داد. چنین اقدامی از یک سو مشخص کرد که چندین نفر از فهرست 2240نفری خبرنگاران، اساسا از اصحاب رسانه نبوده‌اند و از سوی دیگر سبب شد اعطای طرح ترافیک از حالت ابزاری خارج شود و تخصیص مجوزها بدون درنظر گرفتن گرایش سیاسی رسانه‌ها و موضع آنها در قبال سیاست‌های شهرداری انجام گیرد.
مدیران شهری دوره پنجم پایتخت اما در ادامه یک گام دیگر نیز به جلو برداشتند و اعلام کردند در زمینه بودجه نیز اقدامات شفافیت‌ساز دیگری را در دستور کار قرار خواهند داد. بر این اساس، قرار است عملکرد بودجه، یعنی ریز دریافت‌ها و پرداخت‌های شهرداری تهران به‌صورت برخط برای شهروندان در این سامانه عمومی منتشر شود. انتشار عملکرد بودجه در «سایت شفاف» تحقق یکی از مهم‌ترین وعده‌های مدیران شهری تهران محسوب می‌شود. چرا که آنان معتقدند مردم تهران باید از میزان درآمدهای شهرداری و اینکه این منابع از چه محل‌هایی کسب می‌شود، مطلع باشند.
این در حالی است که کمیته شفافیت مدیریت شهری تهران در بحث ستادی نیز برنامه‌هایی را به اجرا درآورده است. انتشار اطلاعات استخدامی مدیران شهرداری به همراه ریزترین جزئیات آن در سامانه شفافیت ازجمله برنامه‌های دیگری به شمار می‌رود که نمونه آن را در هیچ اداره، نهاد و یا ارگانی نمی‌توان دید؛ جایی که شهروندان می‌توانند هم‌اکنون در کوتاه‌ترین زمان ممکن به اطلاعاتی مانند وضعیت استخدام، میزان تحصیل و رشته و گرایش مدیران ارشد شهرداری و همچنین سمت‌های قبلی آنان نیز دست یابند.
اما شفاف‌سازی در عملکرد مدیران شهری قرار است در محرمانه‌ترین حوزه‌هایی که تاکنون و در 4دهه گذشته برای شهروندان غیرقابل دستیابی بوده، ادامه یابد. به‌گفته بهاره آروین، رئیس کمیته شفافیت شورای شهر تهران، در مرحله بعدی که به‌زودی قرار است به اجرا درآید، انتشار فیش حقوقی و فهرست دارایی‌های مدیران شهرداری با جزئیات آن است. خبری که هفته گذشته بهاره آروین در گفت‌وگو با همشهری برای نخستین بار به آن اشاره کرد، یکی از اقداماتی است که سبب خواهد شد، جزئی‌ترین و محرمانه‌ترین مسائل مربوط به اداره شهر و مدیران آن نیز از چشم تیزبین نظارت همگانی دور نماند و شفافیت بیشتری را برای ابرشهری همچون تهران به ارمغان بیاورد.
جزئیات هزار و 98 قرارداد میلیاردی شهرداری
21فروردین امسال از سامانه شفافیت شهرداری تهران رونمایی شد؛ سامانه‌ای که جزئیات قراردادهای بیش از یک میلیارد تومان این نهاد با پیمانکاران را به اطلاع شهروندان می‌رساند. البته این قراردادها بیشتر مربوط به پروژه‌های عمرانی و خدمات شهری مناطق 22گانه شهرداری تهران است؛ اما سامانه شفافیت به‌طور روزانه و در هر لحظه به روز و قراردادهای جدید به فهرست قراردادها اضافه می‌شود. بررسی جزئیات قراردادهای شهرداری که در این سامانه منتشر شده، نشان می‌دهد، از بین هزار و 98قرارداد بالای یک میلیارد تومان این نهاد، 825قرارداد از طریق مناقصه عمومی انجام شده و بیشترین سهم قراردادها مربوط به سازمان مهندسی و عمران شهر تهران بوده است. همچنین براساس آنچه از شهریور96 درباره قراردادهای شهرداری در سامانه شفافیت بارگذاری شده، 825 قرارداد با مناقصه عمومی با دارا بودن 65.9درصد از کل مبلغ قراردادها، 188قرارداد با ترک تشریفات و 22قرارداد بدون تشریفات منعقد شده است. از سوی دیگر، 46قرارداد با مناقصه محدود، 4قرارداد با روش انتخاب مشاور و یک قرارداد هم براساس بند یک ماده31 منعقد شده است. آنطور که در جزئیات قراردادهای شهرداری تهران آمده؛ در شهریور1396، 134قرارداد میان شهرداری و پیمانکاران بسته شده که از نظر تعداد تا به امروز در رتبه نخست قرار دارد. همچنین شهرداری تهران از فروردین تا مهر امسال مجموعا 376قرارداد منعقد کرده است.
در همینه زمینه :
