اردا کیانی_ فوق‌تخصص بیماری‌های ریه
وقتی کاری انجام می‌دهیم فکر میکنیم که مشکلی پیش نمی‌آید و ماده‌ای که هر روز در دسترس قرار دارد و استفاده میکنیم مشکلی ندارد و نخواهد داشت. مواد شوینده اگر با غلظت بالا و مدت زیادی استفاده شود می‌تواند به سلامت افراد آسیب بزند. مطالعه‌ای روی 6هزار نفر در اروپا انجام و در آن مشاهده شد افرادی که از این مواد به‌صورت طولانی مدت استفاده کرده‌اند، کارکرد ریه آنها بیش از دیگر افراد جامعه دچار افت می‌شود.
این افت درحدی است که می‌تواند منجر به بیماری شود. به این معنا که درحالت عادی ریه هرفرد بین 20 تا 25سی‌سی در سال افت کارکرد پیدا می‌کند که طبیعی و ناشی از افزایش سن است. مقدار افت ریه در افرادی که بیش از اندازه از شوینده‌ها استفاده می‌کنند، سالانه 30سی‌سی است که در طولانی مدت و در طول چند سال می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های حاد ریوی شود. بیماری‌های ریوی، علاوه بر بیماری‌های حاد دیگری است که موادشیمیایی می‌تواند به سلامت فرد آسیب وارد کند. حتی دیده شده شوینده‌ها و گازهایی که از آن متصاعد می‌شود می‌تواند به التهاب بافت ریه بینجامد بدون اینکه فرد متوجه موضوع شود. بیماری‌هایی مانند آسم ازجمله شایع‌ترین اتفاقاتی است که برای این دسته ازافراد رخ می‌دهد.
استفاده موردی هم خطرناک است؟
به شکل کلی، هرنوع ماده شوینده‌ای که ما با غلظت توصیه‌شده استفاده نکنیم و از غلظت بالاتر و در محیط‌های بسته و بدون استفاده از ماسک، دستکش و تجهیزات ایمنی دیگر استفاده کنیم، ممکن است به فرد صدمه وارد کند؛ حتی اگربه شکل موردی از این مواد استفاده شود. باید حتما نکات ایمنی را رعایت کنیم؛ به این معنی که هرگز2شوینده را با هم مخلوط نکنیم و درفضای باز از این مواد استفاده کنیم؛ یعنی اگر در خانه چند پنجره وجود دارد و از ماده شوینده‌ای استفاده میکنیم حتماً پنجره‌ها را بازبگذاریم. خجالت نکشیم در حال تمیزکردن دستشویی هستیم و در آن باید باز باشد و اگر پنجره دارد پنجره را باز و یا هواکش را روشن کنیم و حتماً به‌گونه‌ای عمل کنیم که تهویه در محل انجام شود.
بسیاری تصور می‌کنند که کار شست‌وشوی آنها برای مدت یک دقیقه است و اتفاقی برایشان رخ نمی‌دهد اما همین یک دقیقه می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری را به ریه‌ها و سلامتی فردی که ایمنی در کار را رعایت نکرده است وارد کند. متأسفانه روش‌های غلطی در استفاده از شوینده‌ها مرسوم شده است که ازجمله آنها می‌توان به مخلوط‌کردن ماده شیمیایی با آب‌داغ برای کاهش غلظت آن اشاره کرد. این کار سبب متصاعدشدن شدید گازهای سمی از ماده شیمیایی و حتی فعل و انفعالاتی در آب و پرش قطره‌هایی از آن می‌شود. در چنین مواردی باید علاوه براستفاده از دستکش و ماسک از محافظ چشم استفاده کرد تا از ورود ماده شیمیایی به داخل چشم که قلیایی است جلوگیری شود.
ماسک جلوی صدمه را نمی‌گیرد
برخی فکر می‌کنند که با استفاده از ماسک می‌توانند با ورود به فضاهای بسته و استفاده از موادشیمیایی سلامت خود را حفظ کنند. این تصور غلط است؛ چراکه ماسک تنها می‌تواند جلوی بخشی از صدماتی که استفاده از مواد شوینده در فضای بسته به ریه وارد می‌کند را بگیرد و نمی‌تواند تضمینی برای سلامت ریه هنگام استفاده از این مواد باشد. نمی‌شود و نمی‌توان ماسک را جایگزین تهویه مطبوع در خانه کرد.
حتی تا چند ساعت بعد از استفاده از موادشوینده، پنجره‌ها باید باز بماند تا بخارات باقیمانده به شکل کامل از خانه خارج شود. درباره سفیدکننده‌ها نیز باید دقت شود که بخارهای آن منجر به تحریک چشم، پوست و مو نیز می‌شود و هنگامی که روی بدن ریخته شود، می‌تواند التهابات جدی در پوست ایجاد کند.
هر شوینده‌ای خطرناک است
بعضی از موادشوینده را به چشم یک ماده سمی خطرناک نگاه نمی‌کنیم. به‌عنوان مثال، مایع ظرفشویی یا دستشویی که از آن هر روز استفاده میکنیم ماده‌ای است که کسی از جانب آن احساس خطر نمی‌کند درحالی‌که از این مواد اگر استفاده نادرست شود عوارض بسیار جدی برای سلامتی دارند. باید یادمان باشد که سفیدکننده‌ها، شوینده‌ها و مواد نظافت روزانه اگر به اشتباه خورده شوند صدمات غیرقابل جبرانی ایجاد می‌کنند و سبب تنگی مری، تهوع و استفراغ طولانی و سوزش دردناک دربدن می‌شوند.
برخی مواد شیمیایی بو ندارند اما اسید دارند یا قلیایی هستند. پاک‌کننده‌های فرش عموماً بویی ندارند یا حتی بوی خوبی می‌دهند. مواد استفاده شده در پاک‌کننده‌های فرش ممکن است اثری بر ریه نداشته باشند اما بدون شک در صورت استمرار استفاده از آنها برسیستم عصبی افراد اثر منفی گذاشته و حتی دیده شده که مواردی از ابتلا به سرطان ثبت شده است. جلاسنج‌ها هم چنین شرایطی را دارند. جلاسنج‌ها حاوی موادی هستند که می‌توانند سرطان‌زا باشند و باید در محیطی استفاده شوند که تهویه دارد و حتما باید با دستکش استفاده شوند. برخی مواد بو دارند و حتی بوی خوشایندی هم می‌دهند. مواد به‌کار رفته در چنین محصولاتی مانند کاغذهای مرطوب می‌تواند برای مردان منجر به ناباروری شود. بنابراین اگر شوینده‌ای دارای بوی بد یا بوی خوب یا بدون بو بود به این معنا نیست که آن شوینده مناسب است یا خطر کمی دارد.
مراقب شوینده‌ها و سفیدکننده‌ها در خانه‌تکانی باشید
در همینه زمینه :
