سکوت مستندسازان در برابر رویدادهای جنگ در استان

حامد عطائی|  ارومیه - روزنامه‌نگار :

4 استان کشور در جریان تهاجم رژیم بعث به کشورمان درگیر مستقیم جنگ بودند. در آذربایجان غربی علاوه بر بمباران مناطق مسکونی شهرهای این استان و ثبت سردشت به عنوان اولین شهر قربانی سلاح‌های شیمیایی، در بسیاری از مرزهای غرب و جنوب غربی، نیروهای نظامی و انتظامی، بسیج و حتی شبه نظامیان پیشمرگه درگیر جنگ تن به تن با دشمن و ضدانقلاب بودند و آثار جنگ هنوز در مناطق مرزی این استان قابل دیدن است. 

مردم آذربایجان غربی این ادعا را دارند که از ماه‌ها پیش از تحمیل رسمی جنگ از طرف رژیم بعثی عراق در داخل شهرها و مناطق مرزی، درگیر نبرد با گروهک‌های ضد انقلاب و سپس ارتش همسایۀ متجاوز بودند. در جنگ تحمیلی هم 289 مورد عملیات کوچک و بزرگ در آذربایجان غربی اجرا شد. در این کشاکش داستا‌ن‌های حماسی و تراژیک بسیاری در گذر روزها و لحظات بحرانی دفاع و فداکاری رزمندگان و نیروهای مردمی رخ داد که برخی به شکل نوشتار و فیلم ثبت شده و بسیاری هم در سینه حاضران و شاهدان در این حوادث هنوز دست‌نخورده باقی است.

ادبیات دفاع مقدس در آذربایجان غربی به همت نویسندگانی که یا جنگ را درک کردند یا با مجموعه گفت‌وگوهایی روایاتی مستند از آن روزگار ساخته‌اند، ثبت شده است، ولی باید پذیرفت که در عرصه تصویری، چه سینمایی، چه مستند و چه مجموعه‌‌سازی، در این استان که مستقیم درگیر جنگ با ارتش بعث بود، کار چشمگیری نشده است. علاوه بر سرداران و فرماندهانی که از این استان در مناطق عملیاتی مختلف کشور آسمانی شدند، بسیاری از سرداران و فرماندهان عالی‌رتبه کشورمان در خاک این استان به خون غلتیده‌اند.

در کل کشور 7 هزار زن شهید شناسایی شده‌اند که آذربایجان غربی با 699 تن شهیده دومین استان شهیده‌پرور است. زنان ما در انقلاب و جنگ درخشان‌ترین صحنه‌ها را ایجاد کردند. زندگی و شهادت همه آنان درام‌های ناگفته‌ای دارد که در صورت پرداخت هنرمندانه در قاب تصویر، می‌تواند انتقال‌دهنده معارف و مفاهیم عمیق از سیرۀ مجاهدان و شهدای گرانقدر این سرزمین باشد. تحقق این مهم سرمایه‌گذاری تمامی متولیان تاریخ جنگ کشورمان را می‌طلبد. رویدادهایی چون کنگره شهدای آذربایجان غربی با بودجه مناسبی که در اختیار داشت، فرصتی طلایی بود که تولید یک فیلم فاخر از یکی از سرداران نامی یا یکی از عملیات‌های بزرگ این استان، به عنوان خروجی ماندگار این رویداد ثبت شود.

موسسه‌هایی که در این زمینه سرمایه‌گذاری‌هایی چون فیلم فاخر «تنگه ابوقریب» را در کارنامه دارند، کاش با بازخوانی روایت مجاهدت‌های ناگفتۀ جنگ در آذربایجان غربی، دین امنیت و آسایشی را که امروز به پاس خون‌های ریخته بر دشت‌ها و کو‌ه‌های این استان به دست آمده‌ است، ادا می‌کردند.