یک بحران جهانی، 3راه‌حل آسیایی

محمد سرابی | روزنامه‌نگار 

مراسم روز جهانی سالمند، با حضور سیدجواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی؛ کیتا اوهاشی، نماینده صندوق جمعیت سازمان ملل متحد؛ اشتفان پریزنر، هماهنگ‌کننده مقیم سازمان ملل در ایران و طراحان و مجریان پروژه‌های سالمندی ایران روز گذشته در ساختمان سازمان بهزیستی کشور برگزار شد. مهمانان ویژه این همایش سفرای 3کشور ژاپن، کره‌جنوبی و چین بودند که تجربه برخورد با موضوع جمعیت و سالمندی در کشور‌ خود را بیان کردند.

رئیس سازمان بهزیستی در این مراسم با قدردانی از 14سال همکاری ارزشمند صندوق جمعیت ملل متحد( UNFPA) با شورای ملی سالمندان ایران خبر داد و گفت: ۱۸ مرکز استان در کشور به‌عنوان شهر دوستدار سالمند معرفی شده‌اند. اکنون ۶۷۵ مرکز سالمندی در کشور فعال است که طیف‌های مختلف خدمات را ارائه می‌کنند؛ ۱۰۲ مرکز ویزیت در منزل، ۱۰۱ مرکز مراقبت در منزل، ۳۰۷ مرکز شبانه‌روزی، ۱۵۷ مرکز روزانه و ۴۶ خانه حمایتی سالمندان در کشور فعال است و پاتوق‌های عصر‌گاهی در مدارس نیز به این مجموعه افزوده خواهند شد. الگوی استفاده از مدرسه‌ها به‌عنوان پاتوق سالمندان نیز از کشور‌های شرقی مانند ژاپن گرفته شده است، زیرا در این کشور‌ها مدارس، مرکز طرح‌های محله‌محور هستند.

بانک زمان
تسوکادا تاماکی - سفیر ژاپن:
من امسال 60ساله و وارد جامعه سالمندی شده‌ام. مادرم 87سال دارد و دچار دمانس (زوال عقل) شده است اما با آرامش در یک خانه سالمندان در ژاپن زندگی می‌کند. ژاپن یکی از سالمند‌ترین کشور‌های جهان است و 29درصد جامعه ما بیش از 65سال سن دارند. به همین دلیل در خط‌مقدم چالش‌ها قرار داریم اما فرصت‌هایی هم ایجاد می‌کنیم. ژاپن طرحی به نام «بانک زمان» دارد. در این طرح اشخاصی که به مراقبت و نگهداری از سالمندان بپردازند، به نسبت کار خود، اعتبار دریافت می‌کنند و در آینده این اعتبار برای آنها صرف می‌شود و از خدمات مراقبت بهره‌مند می‌شوند. در ژاپن خدمات برای سالمندان تا مدتی قبل کاملا رایگان بود که باعث کمبود‌های مالی در طرح‌ها شد؛ به همین دلیل اکنون کسانی که تا 75سال دارند 20درصد و کسانی که بیش از 75سال داشته باشند 10درصد هزینه‌های سلامت را پرداخت می‌کنند و بقیه به‌عهده دولت است.

ارتباط با دنیای دیجیتال
کیم جون پیو- سفیر کره‌جنوبی: 
کره‌جنوبی یکی از کشور‌هایی است که در مسیر پیرشدن جمعیتی قرار دارد. آمار‌های سال پیش کشور ما نشان می‌داد که 20درصد جمعیت بیش از 60سال دارند. دلیل پیرشدن جمعیت را باید در کنار یک آمار دیگر دید که از مدت‌ها قبل شروع شده و آن هم رسیدن به کمترین میزان مرگ‌ومیر اطفال در منطقه است. اکنون مسئله‌ای که با آن روبه‌رو هستیم فقر سالمندان است. در سال 2006حدود 6میلیون سالمند شناسایی شده و 70درصد آنها زیرپوشش یک سامانه مالی قرار گرفته‌اند. مخصوصا کسانی که دچار زوال عقل شده باشند خدمات بیشتری دریافت می‌کنند. در کنار این سامانه، یک میلیون شغل مرتبط با حوزه سالمندان تعریف شده است. مشکل دیگر ارتباط سالمندان و دنیای دیجیتال است. برخی افراد پیر در کره‌جنوبی مهارت کافی برای استفاده از اینترنت و تلفن هوشمند ندارند که آموزش‌هایی برای آنها طراحی شده است. در فرهنگ کره‌جنوبی، سالمندی فقط یک مشکل جمعیتی نیست، بلکه یک مسئله اخلاقی است که نسل‌های پشت سر هم باید به آن توجه داشته باشند.