سلاخخانهای که رنگ فرهنگ گرفت
موضوع: فرهنگسرای بهمن
ویژگی: نخستین فرهنگسرای تهران
دوران حکومت محمدشاه قاجار، حکومت تصمیم گرفت جایی را در نزدیکی دروازه قزوین به کشتار دام اختصاص بدهد. با توسعه و پیشرفت تهران و به دلیل شکایت ساکنان محدوده دروازه قزوین در سال 1264کشتارگاه تهران به نجفآباد و بیرون دروازههای شهر انتقال پیدا کرد، اما با راهاندازی راهآهن تهران - شهرری، زائران و مسافران ری مدام از بوی تعفن محدوده اطراف کشتارگاه یا همان سلاخخانه شکایت میکردند. به همینخاطر میرزا عیسی وزیر، از دولتمردان دوره ناصری، دستور داد تا برای پذیرایی زائران حرم عبدالعظیم(ع) قهوهخانهای با باغ و نهر در جاده فرحآباد بنا کنند. بعد از مدتی سلاخخانه به محل قهوهخانه منتقل شد و تا سال1304 دایر بود. کشتار دام در همین محل انجام میشد تا اینکه سال 1304به دستور کریمآقا بوذرجمهری، کشتارگاه فعلی در نازیآباد تهران تأسیس شد. کشتارگاه نازیآباد دهلیزهای 30یا 40متری داشت و 12حجره در دو طرف دهلیزها بنا کرده بودند که هر کدام از آنها «پاچوب» داشت. یکی از پاچوبها یا همان پای چوبها مخصوص کلیمیها بود و خاخامهای کلیمی همانجا و طبق رسم و سنت کلیمیها، دامها را سر میبریدند. کف پاچوبها، نهرهای باریکی برای عبور جریان آب و خون ساخته بودند و حیوانات را کنار نهرها ذبح میکردند. کشتارگاه قدیمی و تاریخی نازیآباد با گذشت زمان تخریب شد و جای خود را به نخستین فرهنگسرای تهران داد. محمد گودرزی، از اهالی قدیمی نازیآباد، در اینباره میگوید: «کشتارگاه تهران سال 1369تخریب شد و فرهنگسرای بهمن را در بخش شمالی آن ساختند. این نخستین فرهنگسرایی بود که در تهران ساخته می شد و در طراحی آن بخشهای مختلفی مثل سالن سینما، کتابخانه، مجموعه ورزشی، خانه کودک، مجموعه تفریحی و... تعریف شده بود.» فرهنگسرای بهمن در بازه زمانی نسبتا کوتاهی به قطب فرهنگی پایتخت تبدیل شد و موسیقیدانها و نویسندگان مشهور در این مکان به مردم خدمات آموزشی ارائه میدادند. بهروز غریبپور، کارگردان تئاتر که نقشی جدی در تکمیل فرهنگسرای بهمن داشت، در خاطراتش روایت کرده که هدف نهاییاش تبدیل یک ویرانه به محلی آباد بود که محقق شد. حالا بسیاری از اهالی پایتخت بهخصوص ساکنان نازیآباد از فرهنگسرای بهمن خاطرات مشترکی دارند و برخی هنرمندان نامدار تهران، فعالیت هنریشان را از کارگاههای آموزشی آن شروع کردند. گودرزی در اینباره توضیح میدهد: «کارگاه داستاننویسی سیروس طاهباز، کارگاه بازیگری سیروس شاملو و مرحوم آتیلا پسیانی و برپایی نمایشگاههای عکاسی و نقاشی در فرهنگسرای بهمن، نقطه عطفی برای شروع یک جریان مدرن هنری در تهران بود. به جرأت میتوان گفت که نخستین جرقههای نوشتن برخی کتابهای شعر و رمانها در همان کارگاههای آموزشی زده شد و بسیاری از هنرمندان و صاحبنظران حوزه فرهنگ و هنر کارشان را از فرهنگسرای بهمن شروع کرده اند.»