احتمال التهاب سلولی پس از کووید خفیف

زهرا خلجی - روزنامه‌نگار

در تحقیقات جدیدی که به‌طور مشترک در آلمان و سوئد انجام شده است، دانشمندان می‌گویند شواهدی یافته‌اند که نشان می‌دهد سیستم ایمنی بدن انسان بعد از ابتلا به کووید-19خفیف، بیشتر مستعد التهاب و سایر تغییرات متابولیک است. با این حال، برای درک اینکه چگونه این تغییرات با علائم پس از کووید مرتبط است، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
به گزارش گیزمودو، محققان به جمع‌آوری سرنخ‌هایی درباره ماهیت عفونت ناشی از ویروس کرونا SARS-CoV-2و چگونگی تأثیر آن بر انسان، چند‌ماه پس از پایان بیماری اولیه ادامه می‌دهند. التهاب یک جنبه کلیدی از نحوه واکنش بدن ما به عفونت ناشی از عوامل خارجی مانند ویروس کروناست. با این حال، در برخی موارد از مبتلایان به کووید-19، پاسخ ایمنی به یک شمشیر دولبه تبدیل شده و باعث آسیب‌های خودبه‌خود در سراسر بدن می‌شود. به‌ویژه بازماندگان کووید-19وخیم، اغلب علائم مداوم مختلفی را تجربه می‌کنند که برخی از آنها با اختلال عملکرد سیستم ایمنی مرتبط است اما درحالی‌که خطر علائم طولانی‌مدت، که معمولا به‌عنوان کووید مزمن شناخته می‌شود، ممکن است برای موارد شدید بیشتر باشد، مطالعات نشان می‌دهند که برخی از افراد با ابتلا به نوع خفیف بیماری نیز می‌توانند مشکلات مشابهی را تجربه کنند.

روشنگری درباره تغییرات سیستم ایمنی
این مطالعه جدید که در مجله Mucosal Immunology منتشر شده است، تلاش می‌کند تا تغییرات ایمنی که ممکن است در موارد خفیف‌تر کووید-19رخ دهد را روشن کند. این تحقیق توسط دانشمندان مؤسسه کارولینسکا در سوئد و همچنین مرکز هلمهولتز مونیخ و دانشگاه فنی مونیخ در آلمان انجام شد. آنها نمونه خون 68نفر را که قبلا مبتلا به کووید خفیف تشخیص داده شده بودند جمع‌آوری کرده و آنها را با نمونه افراد بدون کووید مقایسه کردند. نمونه‌ها 3تا 5‌ماه پس از ابتلا و همچنین یک سال بعد جمع‌آوری شدند.
دانشمندان به‌طور خاص روی ماکروفاژهای افراد (نوعی سلول در دستگاه ایمنی که باقی‌مانده‌های سلولی، مواد بیگانه، میکروب‌ها، سلول‌های سرطانی و هرچیز دیگری که پروتئین‌های ویژه سلول‌های سالم بدن روی سطحش نداشته باشد را در فرایندی به نام بیگانه‌خواری می‌بلعد)تمرکز کردند. آنها این ماکروفاژها را با قرار دادن در معرض سیگنال‌های ساختگی عفونت وادار به عمل کردند، سپس نحوه واکنش آنها را اندازه‌گیری کردند تا ببینند کدام ژن به‌طور فعال روشن می‌شود.
محققان دریافتند که 3تا 5‌ماه پس از بهبودی، ماکروفاژهای مبتلایان به کووید خفیف به‌طور متوسط با افرادی که هرگز در معرض ویروس کرونا قرار نگرفته‌اند، متفاوت رفتار می‌کنند. به‌طور خاص، آنها مقادیر بیشتری از مولکول‌هایی که در ایجاد التهاب نقش دارند را آزاد کردند.
کریگ ویلاک، نویسنده این مطالعه و مدرس بخش بیوشیمی پزشکی و بیوفیزیک کارولینسکا در بیانیه‌ای گفت: ما می‌توانیم نشان دهیم که ماکروفاژهای افراد مبتلا به کووید-19خفیف، بیان التهابی و متابولیکی تغییر یافته را برای 3تا 5‌ماه پس از عفونت نشان می‌دهند. حتی با وجود اینکه اکثر این افراد هیچ علامت مداومی نداشتند، سیستم ایمنی بدن آنها حساس‌تر از همتایان سالمشان بود.

اعتبار تحقیق
البته باید با درنظر گرفتن چند نکته به این مطالعه و نتایج آن اعتماد کرد. اول اینکه، این تحقیق براساس حجم نمونه نسبتا کوچکی انجام شده است، اگرچه افزودن یک گروه شاهد اعتبار بیشتری را برای آن به همراه دارد. دوم، مشخص نیست که این یافته‌ها چقدر به درک ما از کووید مزمن مرتبط است، زیرا این بیماران به‌طور صریح مورد‌مطالعه قرار نگرفتند. نویسندگان همچنین تأکید کردند که حدود 16درصد از افراد در گروه کووید خفیف، خود علائم پایدار را تا 3تا 5‌ماه گزارش کردند. افرادی که یک سال از کووید آنها گذشته بود نیز هیچ علامت پایداری نداشتند.
جالب اینجاست، تغییرات التهابی که در ماکروفاژهای این افراد دیده می‌شد نیز ۱۲‌ماه بعد از بین رفته است. احتمال می‌رود کووید مزمن توسط یک یا چند مکانیسم مختلف ایجاد شود، بنابراین حتی تأیید ارتباط بین التهاب پس از کووید و علائم طولانی‌مدت افراد ممکن است همچنان، تک‌تک موارد را توضیح ندهد. با این حال، در حالت ایده‌آل، این نوع تحقیقات ممکن است حداقل روزی ما را به درمان‌های بهتر برای برخی از بیماران کووید، راهنمایی کند. این تیم تحقیقاتی، امیدوار است که با مطالعات بیشتر روی گروه‌های زیادتری از افراد به یافته‌های مهم‌تر و کاربردی‌تر برسد.
جولیا اسر فن بیرن، یکی از نویسندگان و رهبر گروه تحقیقاتی در مرکز هلمهولتز مونیخ و دانشگاه فنی مونیخ گفت: ما قصد داریم مطالعه‌ای مرتبط انجام دهیم که در آن هم افراد مبتلا به کووید-19شدید و هم افراد غیرکووید اما مبتلا به نوع دیگری از بیماری‌های تنفسی مانند آنفلوآنزا، حضور داشته باشند. سپس بررسی خواهیم کرد آنچه بیماران کووید-19تجربه می‌کنند، افرادی که به آنفلوآنزای فصلی مبتلا می‌شوند را درگیر می‌کند یا خیر.