سوژه روز/نه به پوپولیسم

بهروز رسایلی

هیچ‌کس حتی تصورش را هم نمی‌کرد یک ویدئوی 10ثانیه‌ای از حاشیه مصاحبه مصطفی آجورلو با خبرنگاران، به یکی از شگفت‌انگیزترین فیلم‌های چند سال اخیر فوتبال ایران تبدیل شود. همه‌‌چیز به سرعت اتفاق افتاد و یک توفان بزرگ چند‌ساعته به پا کرد. اصحاب رسانه دور مدیرعامل استقلال را گرفته‌اند تا آخرین دیدگاه‌های او را منعکس کنند. آجورلو اما در کمال شگفتی پوشش قرمز رنگ میکروفن یک خانم خبرنگار را می‌کند؛ آنچه احتمالا قرار بوده نشان‌دهنده اوج تعصب او به استقلال و نیز «سرخ‌ستیزی» وی باشد، اما بازتابی متفاوت یافت و سنگین‌ترین هجمه ممکن را متوجه آجورلو کرد. حجم عکس‌العمل‌ها آنقدر زیاد بود که آجورلو ساعتی بعد یک پیام عذرخواهی روی صفحه رسمی‌اش منتشر کرد، اما این عقب‌نشینی هم چندان در کنترل فضا مؤثر نیفتاد. برخلاف باور او، این بار نه‌تنها پرسپولیسی‌ها که تصور می‌کردند به رنگ محبوب‌شان توهین شده، بلکه حتی بسیاری از هواداران استقلال هم رفتار آقای مدیر را زیر سؤال بردند. حرف آنها یک چیز بود؛ چنین کاری در ‌شأن مدیرعامل باشگاه بزرگ ما نیست.

  رفتارهای احساسی آجورلو
این شاید بدترین نمونه از رفتارهای چند ماه اخیر آجورلو باشد، اما تنها مصداق از غلبه احساسات بر مدیرعامل استقلال نیست. در حقیقت هر‌از‌گاهی که تجمعی تشکیل می‌شود و آجورلو خودش را بین گروهی از پیشکسوتان یا هواداران هیجان‌زده می‌بیند، شاهد بروز چنین رفتارهایی از او هستیم. مدیرعامل استقلال چندی پیش در یکی از همین تجمعات سخنان پرشوری ایراد کرد که مورد انتقاد قرار گرفت. او درحالی‌که دست‌هایش را تکان می‌داد، با لحنی تحقیرآمیز از جمع‌آوری عناصری حرف زد که اجازه قهرمانی استقلال در سال‌های گذشته را نداده‌اند. وی گفت مقابل این جریان می‌ایستد. سخنان او، در واکنش به فضای هیجانی سالن گام به گام پرشورتر می‌شد و اوج می‌گرفت. در چنین فضایی مدیرعامل استقلال قهرمانی سال‌های گذشته رقیب سنتی را زیر سؤال برد. او در تجمع شنبه‌شب هم همین کار را تکرار کرد و گفت: «قهرمانی ما برخلاف برخی تیم‌ها از پیش تعیین‌شده نیست.» اظهاراتی بی‌سند و آزاردهنده برای طیف بزرگی از هواداران فوتبال. آجورلو در ادامه حتی با ادبیاتی عجیب به انتقاد از نظام وظیفه پرداخت و این سازمان را به‌خاطر تلاش برای اجرای قانون در مورد 2 مدافع استقلال زیر سؤال برد. در امتداد همین فضای هیجانی بود که مدیرعامل استقلال لوگوی سرخ‌رنگ میکروفن آن خبرنگار را کند و کاری کرد که مجموعه رفتارهای او با انتقادات کم‌سابقه مواجه شود.

  از منصوریان تا صدری
در سال‌های اخیر برخی چهره‌های دیگر مشغول در پرسپولیس و استقلال هم سعی کردند با چنین ترفندهایی از هواداران تیم خودی دلبری کنند؛ آنقدر که این کارها حسابی لوث شده و امروز دیگر کمتر هوادار فوتبال حاضر به تأیید آن است. در این سال‌ها زیاد دیدیم فوتبالیست‌هایی را که سر ریال به ریال رقم قراردادشان کلی چانه می‌‌زنند و گرانفروشی می‌کنند، اما هنگام ثبت قرارداد نمایش بیزارکننده‌ای راه می‌اندازند با این مضمون که فقط حاضرند انگشت به جوهر قرمز یا آبی بزنند. از اینها که بگذریم، علیرضا منصوریان ابتدای لیگ شانزدهم زمانی که سرمربی استقلال شد، در یک برنامه تلویزیونی از نشستن روی صندلی قرمز‌رنگ خودداری کرد. همان موقع از او ایراد گرفته شد که برای جلب‌نظر استقلالی‌ها روی آنتن چنین کاری انجام می‌دهد، اما در بحث بیزینس، رنگ تابلوی رستورانش قرمز جیغ است! بعدها هم مجید صدری، مدیرعامل پیشین پرسپولیس چنین نمایشی با لیوان قرمز راه انداخت که همان هم خیلی سطح پایین بود.

  دیگر جواب نمی‌دهد
واکنش تند پرسپولیسی‌ها و نیز سایر اهالی فوتبال به رفتار آجورلو غیرطبیعی نبود، اما آنچه احتمالا آقای مدیر را شوکه کرده، حجم عکس‌‌العمل‌های منفی هواداران استقلال بود. در حقیقت رفتار متعصبانه او حتی در جامعه هدف هم تأثیر مطلوبی نداشت. چرا؟ چون فرهنگ هواداری فوتبال به‌تدریج به بلوغ رسیده است. امروز مردم از مدیران، کار و برنامه می‌خواهند و دیگر چنین کارهایی جواب نمی‌دهد. کاش بقیه اهالی فوتبال هم همیشه داستان این ویدئو و واکنش‌های منفی عمومی را درنظر داشته باشند و مرتکب رفتارهای مشابه نشوند.