گزارش
چرخش جمهوری‌خواهان از ترامپیسم به پوپولیسم
افزایش اقبال جمهوری‌خواهان به «دیسانتیس» به‌معنای همه‌گیری پوپولیسم در جناح راست محافظه‌کار آمریکاست
«رهبر جدید حزب جمهوری‌خواه»؛ این عنوانی است که پس از انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا و پیروزی قاطع «ران دیسانتیس» در انتخابات فرمانداری ایالت فلوریدا به او داده شده است. ناظران با اشاره به پیروزی قاطع دیسانتیس او را ستاره در حال ظهور حزب جمهوری‌خواه خوانده‌اند؛ کسی که می‌تواند رؤیای بازگشت دونالد ترامپ برای بازگشت به کاخ سفید را دست‌نیافتنی کند.
نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا در برخی ایالت‌ها هنوز مشخص نشده، اما به‌نظر می‌رسد که جمهوری‌خواهان کنترل مجلس نمایندگان را به‌دست خواهند گرفت. در مقابل دمکرات‌ها بخت بیشتری برای حفظ اکثریت شکننده خود در مجلس سنا دارند. گمانه‌زنی‌ها درباره ورود ران دیسانتیس به رقابت‌های زودهنگام انتخابات ریاست‌جمهوری 2024در شرایطی بالا گرفته که انتظار می‌رود دونالد ترامپ سه‌شنبه هفته جاری نامزدی خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری به‌طور رسمی اعلام کند. رویترز نوشته: «دیسانتیس باید تصمیم بگیرد که آیا آمادگی لازم برای به چالش کشیدن ترامپ را دارد یا نه؟ برخی از جمهوری‌خواهان ترامپ را عامل عملکرد ضعیف این حزب در انتخابات میان‌دوره‌ای می‌دانند و این مسئله‌ای است که قطعا بر تصمیم‌گیری دیسانتیس تأثیر خواهد گذاشت.»
با مشخص شدن ترکیب اولیه آرا در اغلب ایالت‌های آمریکا و شکست شماری از نامزدهایی که دونالد ترامپ به‌طور رسمی از آنان حمایت کرده بود، برخی از اعضای حزب جمهوری‌خواه به این نتیجه رسیدند که رئیس‌جمهور سابق آمریکا و چهره‌های سیاسی مورد حمایت او، فاقد جذابیت‌های لازم برای پیروزی در انتخابات هستند؛ به همین دلیل، جمهوری‌خواهان اکنون نگران شکست در انتخابات ریاست‌جمهوری 2024 هستند و نشانه‌های نارضایتی آنان از ترامپ در حال افزایش است؛ به‌طوری که روزنامه «نیویورک‌پست» متعلق به روپرت مرداک، سرمایه‌دار آمریکایی و از نزدیکان ترامپ، در صفحه اول با انتشار کاریکاتوری از رئیس‌جمهور سابق آمریکا، شکست حامیان او در انتخابات را به سخره گرفته است.
اکونومیست با انتشار نتایج یک نظرسنجی نوشته: اگر فردا انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شود، اکثریت جمهوری‌خواهان حداقل در ایالت فلوریدا از دیسانتیس حمایت خواهند کرد. در این گزارش آمده: 42درصد از جمهوری‌خواهان گفته‌اند که از ترامپ حمایت خواهند کرد و در مقابل 44درصد اعلام کرده‌اند که از دیسانتیس حمایت خواهند کرد.
اما گذشته از نظرسنجی‌ها، آنچه خطر دیسانتیس را برای ترامپ جدی‌تر می‌کند، این است که جمهوری‌خواهان در ایالت فلوریدا موفق شدند تا علاوه بر انتخابات فرمانداری‌ها، 2کرسی کنگره (مجلس نمایندگان و سنا) را به‌دست آورند. این بدان معناست که فرماندار این ایالت قدرت زیادی برای تدوین و تصویب طرح‌های سیاسی خواهد داشت که می‌تواند کارنامه سیاسی او را برای انتخابات 2024 بیش از پیش تقویت کند. وب‌سایت پولیتیکو می‌نویسد: «ترامپ عمیقا از فلوریدا ناامید شده است. بدیهی است که او از نامزد شدن دیسانتیس برای انتخابات ریاست‌جمهوری به‌شدت احساس تهدید می‌کند؛ چراکه می‌داند بخش زیادی از حمایت درون‌حزبی خود را از دست خواهد داد.»
ترامپ و دیسانتیس؛ شباهت‌ها و تفاوت‌ها
دونالد ترامپ که حتی پیش از انتخابات میان‌دوره‌ای نیز از ظهور دیسانتیس به‌عنوان ستاره جدید جمهوری‌خواهان نگران بود در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز به او هشدار داده که از انتخابات دور بماند. او گفته: «نمی‌دانم دیسانتیس به انتخابات 2024فکر می‌کند یا نه، اما فکر می‌کنم که ورود او به این عرصه می‌تواند شدیدا به او آسیب بزند.»
گاردین با اشاره به تغییر جهت حزب جمهوری‌خواه از ترامپ به‌سوی دیسانتیس که پیروزی خود در انتخابات 2018فرمانداری‌ها در فلوریدا را مدیون حمایت ترامپ بوده، می‌نویسد: «توجه به این نکته مهم است که این تغییر به‌معنای بازگشت به گذشته نیست. دیسانتیس و ترامپ هر دو آشکارا جزو طیف راست افراطی هستند و اختلاف عقیده کمی دارند. تفاوت آنها در استراتژی و سبک برخورد با مسائل است. مشکل جمهوری‌خواهان هم با ترامپ بیشتر بر سر نوع عملکرد او بود؛ نه سیاست‌هایش. ترامپ اغلب خارج از تشکیلات سنتی و نظام سیاسی حزب عمل می‌کند.»
ترامپ سیاستمدار نیست و هیچ‌گاه هم نخواسته که باشد؛ این در حالی است که دیسانتیس اکنون تجربه اداره یکی از بزرگ‌ترین ایالت‌های آمریکا را دارد. همچنین درحالی‌که ترامپ سال‌هاست آشکارا تقابل با تشکیلات سنتی و رویه‌های معمول سیاست در آمریکا را در پیش گرفته، دیسانتیس ترجیح می‌دهد که این تقابل را در یک چارچوب حقوقی و سیاسی پیش ببرد. به اعتقاد ناظران، چرخش جمهوری‌خواهان از ترامپ به دیسانتیس چیزی شبیه تحولات سیاسی در برخی از کشورهای اروپایی است؛ ازجمله در ایتالیا که سیاستمداران راست افراطی زمختی چون ماتئو سالوینی جای خود را به همتایان به ظاهر ظریف‌تری چون جورجیا ملونی (نخست‌وزیر راستگرای فعلی) می‌دهند. اکونومیست نیز با اشاره به شباهت‌های ترامپ و دیسانتیس می‌نویسد: دیسانتیس در طول همه‌گیری کرونا مخالف استفاده از ماسک و زدن واکسن بود. او که گرایش‌های پوپولیستی‌اش مشابه ترامپ است بارها به رسانه‌ها حمله کرده است.»
شکست اغلب کاندیداهای مورد حمایت رئیس‌جمهور راستگرای سابق آمریکا در انتخابات هفته گذشته در کنار یک دوره‌ای شدن ریاست‌جمهوری ترامپ، برخی ناظران سیاسی را بر آن داشته تا از پایان «ترامپیسم» در آمریکا خبر دهند. بنا بر نتایج اولیه، حداقل 14کاندیدای مورد حمایت ترامپ شکست خورده‌اند؛ نتایجی که حتی یکی از مشاوران ترامپ را برآن داشته تا شرایط وی در حزب جمهوری‌خواه را به کشتی شکسته در حال غرق شدن تشبیه کند، اما پایان ترامپیسم به‌معنای پایان پوپولیسم در آمریکا نیست. دیسانتیس توانست با فاصله قابل توجه 20درصدی در انتخابات پیروز شود، اما چطور این کار را کرد؟ مجله اسپکتیتور در پاسخ به این پرسش می‌نویسد: «با سیاست‌ها و ایده‌های پوپولیستی.»
