تقویم/ زادروز یک آدم حسابی

باورکردنی نیست اما نصف مؤسسه‌های به‌دردبخوری که ما الان در ایران اسمشان را هر روز می‌شنویم و وجودشان برایمان بدیهی است را او راه انداخته. دکتر محمود حسابی برای ما همیشه با عنوان کم‌دقتی مثل «پدر فیزیک ایران» توصیف شده اما او کارهای مهم و متفاوتی در زندگی‌اش دارد که انجام دادن همه‌آن‌ها با هم واقعا عادی نیست و آدم احساس می‌کند دوره آن، با مرگ آدم‌هایی که همه‌شان «حکیم» و «امثال آن بودند» و همزمان از همه‌‌چیز به یک اندازه سر درمی‌آوردند تمام شده است. ساختن نخستین رادیوی ایران، تاسیس نخستین ایستگاه هواشناسی ایران، نخستین مدارس عشایری، فرهنگستان زبان ایران، انجمن موسیقی ایران، مؤسسه استاندارد ایران، نخستین رصدخانه نوین ایران، تعیین ساعت رسمی ایران و حتی تصدی وزارت فرهنگ در دولت دکتر مصدق (برای مدتی کوتاه) تعدادی از کارهای محمود حسابی فقط در فاصله سال‌های 1306 تا اواخر دهه40 است. سیدمحمود حسابی سوم اسفند1281 در تفرش به دنیا آمد. در چهارسالگی همراه خانواده‌اش به سوریه و از آنجا به بیروت لبنان رفت. در بیروت و بعد فرانسه در رشته‌های مختلفی مثل بیولوژی، پزشکی، ریاضیات و ادبیات، درس خواند و آخر سر از سوربن دکتری فیزیک گرفت. این در حالی بود که قرآن و حافظ را حفظ بود و دوره مثنوی و منشآت قائم‌مقام و گلستان و بوستان سعدی را هم سال‌ها قبل پیش مادرش، گوهرشادخانم، گذرانده بود و هرچند از دانستنش متحیر می‌شوید اما در آن زمان تازه 25سالش بود.
دکتربه خاطر تئوری «بینهایت بودن ذرات»‌اش از فرانسوی‌ها نشان «لژیون دونور» گرفت، او پیانو و ویولن را خوب می‌زد و زبان‌هایی که به‌آن‌ها تسلط داشت فهرست بلندی دارد که با انگلیسی شروع می‌شود و تا جایی در سانسکریت و یونانی ادامه پیدا می‌کند. محمود حسابی در ۱۲ شهریور سال۱۳۷۱ در بیمارستان دانشگاه ژنو درگذشت اما شاید او آخرین بازمانده نسلی بود که می‌توانیم امیدوار باشیم هنوز منقرض نشده‌اند.