گزارش
تحقق شعار «تهران، کلانشهر الگوی جهان اسلام» از منظر نشان‌های شهری در گفت‌وگو با مسئولان سازمان زیباسازی
تهران به‌زودی صاحب نمادهای مدرن اسلامی می‌شود
زینب زینال‌زاده- خبر‌نگار
نمادی فاخر درراستای تحقق شعار «تهران، کلانشهر الگوی جهان اسلام» برای پایتخت ساخته می‌شود. به‌گفته رضا صیادی، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران، چنین نمادی در پایتخت وجود ندارد و برنامه‌ای هم برای ساخت آن نبوده است، اما در این دوره با توجه به شعار برنامه‌های مدیریت شهری، قطعاً ساخت چنین نماد فاخری ضروری است. ماجرا به 17مرداد بازمی‌گردد؛ روزی که علیرضا زاکانی در پارلمان شهری حاضر شد تا برنامه‌هایش را تشریح کند. او پشت تریبون از شعار «تهران، کلانشهر الگوی جهان اسلام» سخن گفت و تأکید کرد که برای تحقق این شعار علاوه بر کالبد به روح شهر هم توجه خواهد کرد. به‌گفته فعالان حوزه شهرسازی و معماری نخستین تصور از شعار شهردار تهران، وجود نماد فاخر باهویت ایرانی - اسلامی است تا معرف تهران به‌عنوان الگوی جهان اسلام باشد؛ مانند مسجد زیبا با شاهکار معماری تاج محل یا مسجد جامع اصفهان، اما گویا مدیریت شهری در این دوره قصد دارد فراتر از این نمادهای معماری عمل کند و با ایجاد تغییر در روح شهر از طریق توزیع عادلانه ظرفیت‌ها و کاهش آسیب‌های اجتماعی، پایتخت را به الگوی متفاوت جهان اسلام تبدیل کند. درست به همین دلیل است که شهردار تهران تأکید دارد: «ما شهر را برای آدم‌های آن می‌خواهیم و شهر و استان تهران باید به نمادی از پیشرفت و یک الگو برای جهان اسلام تبدیل شود و باید اداره شهر را به سمت‌وسویی ببریم که یک تحول عمیق در همه ابعاد رقم بخورد و اقتضائات این کار وجود دارد.» حرکت در مسیر تحولی که زاکانی از آن سخن گفته در حوزه زیباسازی شروع شده و به‌گفته رضا صیادی، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران، با همکاری و مشارکت هنرمندان شعار «تهران، کلانشهر الگوی جهان اسلام» محقق می‌شود.
المان‌سازی اسلامی در دستور سازمان زیباسازی
المان‌سازی توسط هنرمندان انجام می‌شود و به‌گفته معاون فرهنگی و طراحی شهری سازمان زیباسازی تهران در سال‌های گذشته ساخت نماد فاخر ایرانی - اسلامی در دستور کار سازمان بود و فراخوان هم داده شد، اما طرح‌های قابل‌قبولی ارائه نشد تا پروژه منتفی شود. شاپور دیوسالار به همشهری گفت: «حالا اما ساخت المان ایرانی - اسلامی بار دیگر در دستور کار سازمان زیباسازی شهر تهران قرار گرفته و امیدواریم با مشارکت خوب هنرمندان، طرح‌های فاخر و ارزشمندی ارائه شود.» او به استفاده از ظرفیت ورودی‌ها برای نصب نمادهای اسلامی هم اشاره و عنوان کرد: «نه‌تنها ورودی‌های پایتخت، بلکه در ورودی مناطق هم المانی که معرف یا به‌اصطلاح خوانایی شهر باشد، وجود ندارد و قطعاً برنامه‌ریزی در این بخش ضروری است، اما به‌دلیل درگیری چند نهاد ازجمله حوزه فرهنگی و اجتماعی، معماری و شهرسازی و... فرایند این کار زمان‌بر است.»
خلق شاهکارهای ایرانی - اسلامی در جامعه مدرن امروزی
به گفته رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران، مرور تاریخ نشان می‌دهد ایران در دوره‌های مختلف دارای سبک‌های منحصربه‌فرد و حتی شاهکارهای معماری ایرانی - اسلامی بوده است. مهدی عباسی به همشهری گفت که در گذر زمان معماری ایرانی - اسلامی تکامل‌یافته، اما در یک برهه زمانی با ورود سبک‌های مدرن از این نوع معماری فاصله گرفته شده است. او تاکید کرد: « برای احیای چنین معماری اصیلی که به‌نوعی هم‌راستا با تحقق شعار «تهران، کلانشهر الگوی جهان اسلام» است، باید فراتر از شعار رفت و از اهل فن و متخصصان این حوزه کمک گرفت. امروزه ترویج معماری ایرانی - اسلامی در پایتختی که قرار است الگوی جهان اسلام شود، با استفاده از شیوه‌های معماری و مصالح گذشته محقق نمی‌شود. بنابراین علاوه بر بازنگری نقشه‌های معماری باید با فراهم‌کردن زیرساخت‌ها، سبک جدیدی خلق کرد که هم نشان‌دهنده معماری ایرانی - اسلامی باشد و هم بتوان از متریال امروزی و مدرن استفاده کرد.»
