گزارش
انقلاب اسلامی از الهام‌بخشی تا تمدن نوین اسلامی
برای تحقق دولت اسلامی پویا نیازمند جامعه‌ای اسلامی هستیم و تحقق و پویایی جامعه اسلامی نیز نیازمند حکمرانی مطلوب اسلامی است
صفیه رضایی- خبرنگار
پیروزی انقلاب اسلامی را می‌توان نقطه عطفی برای تحقق تمدن نوین اسلامی دانست؛ چرا که انقلاب‌اسلامی با خاصیت الهام‌بخشی و ظرفیت‌سازی، معادلات حاکم بر زندگی مسلمانان را دگرگون کرد؛ البته مفهوم تمدن و تمدن‌گرایی ریشه تاریخی دارد و سیر تحول اندیشمندان اسلامی و تلاش آنها برای بازگشت به دوران طلایی اسلامی این رویکرد را به‌خاطر می‌آورد اما می‌توان گفت تمدن‌گرایی جدید در بستر اسلامی نوعی الزام برای محقق کردن آرمان‌های متعالی انقلاب اسلامی در عصر جدید به شمار می‌رود. از این جهت است که رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب، به ورود انقلاب اسلامی ایران به دومین مرحله خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی اشاره و بر لزوم نزدیک کردن انقلاب به آرمان متعالی‌اش، یعنی ایجاد تمدن نوین اسلامی تأکید می‌کنند. تمدن نوین اسلامی در نگاه رهبر معظم انقلاب مستلزم طی مراحلی چون ایجاد انقلاب اسلامی، ایجاد نظام اسلامی، ایجاد دولت اسلامی، ایجاد کشور و جامعه اسلامی و ایجاد تمدن اسلامی است. ایشان از منظری آینده‌نگرانه، تشکیل دولت اسلامی را مقدمه‌ای برای تشکیل تمدن اسلامی دانسته و می‌فرمایند: «ما یک انقلاب اسلامی داشتیم، بعد نظام اسلامی تشکیل دادیم، مرحله بعد تشکیل دولت اسلامی است، مرحله بعد کشور و جامعه اسلامی است و مرحله بعد تشکیل تمدن بین‌الملل اسلامی است.» بدیهی است که طی هر کدام از مراحلی که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید کرده‌اند نیازمند بایسته‌ها و الزاماتی است که باید بستر آن در جامعه فراهم شود.
معیارهای ویژه
رهبر انقلاب شاخصه‌های تمدن نوین اسلامی را در ایمان، علم، پیشرفت، عزت، عدالت، قدرت مقابله با امواج جهانی، ثروت، اخلاق و مجاهدت مداوم برمی‌شمارند و تولید فکر از اقیانوس عظیم معارف و پرورش انسان با کمک علمای دین، مدیران جامعه و آحاد مردم را 2عنصر اساسی برای ایجاد تمدن اسلامی می‌دانند. ویژگی‌های کلی و دستاوردهای تمدن اسلامی از دیگر شاخص‌هایی است که در بیانات رهبر انقلاب درباره تمدن اسلامی به آن اشاره شده است.
الگوسازی و سیاستگذاری پویا
تحقق آنچه رهبر معظم انقلاب دولت‌سازی، جامعه و کشور اسلامی و در نهایت تمدن نوین اسلامی قلمداد می‌کنند بی‌شک تکیه بر آرمان‌های انقلاب اسلامی است. به این معنی که برای تحقق دولت اسلامی پویا نیازمند جامعه‌ای اسلامی هستیم و تحقق و پویایی جامعه اسلامی نیز نیازمند حکمرانی مطلوب اسلامی است. حمیدرضا ترقی، تحلیل‌گر مسائل سیاسی معتقد است که رهبر معظم انقلاب در بیانات خویش بارها شاکله یک دولت مطلوب اسلامی را مطرح کرده‌اند و کاربست دستورات ایشان قطعا می‌تواند طی مراحل به تمدن نوین اسلامی مورد‌نظر ایشان مؤثر باشد. ترقی به همشهری گفت:«دولت مطلوب اسلامی باید در تراز انقلاب اسلامی باشد. همچنین دولت اسلامی باید کارآمد باشد. هم در عرصه مدیریت داخلی هم سیاست خارجی باید قدرت حل مسائل را داشته باشد. این خطی‌مشی در کنار روحیه انقلابی، مردمی بودن، دوری از اشرافی‌گری و ویژگی‌های سلبی می‌تواند شاکله حکمران خوب اسلامی را به تصویر بکشد که در رسیدن به تمدن نوین اسلامی مؤثر باشد».
الزامات و بایسته‌ها
به گفته حمیدرضا ترقی، می‌توان نکات زیر را نیز اضافه کرد؛ الزامات تمدن نوین اسلامی در مرحله دولت‌سازی و جامعه اسلامی در قالب قرآن‌محوری و توجه به تعالیم دین، علم‌گرایی، اسلامی‌سازی و نقشه راه رسالت جهانی قابل‌تصویر و الگوسازی . بدیهی است که آسیب‌هایی همچون: انحراف از دستورات اصلی، سکولاریسم، خودباختگی، عدم‌وحدت‌گرایی، عدم‌عقلانیت اسلامی، غرب‌زدگی، عدم‌کنش‌گرایی فعال، نیهیلیسم و بی‌تفاوتی همواره وجود دارد. از این‌رو دولت معیار اسلامی نه‌تنها باید این آسیب‌ها را دور کند که سیاستگذاری‌های پویایی برای دور کردن این آسیب‌ها از پیکره جامعه اسلامی داشته باشد. ضمن اینکه تصویر‌سازی از تمدن نوین اسلامی یک سیر تاریخی می‌خواهد و لزوما به معنی این نیست که لوازم آن به سرعت باید احصا شود. بلکه برای همراهی جامعه جهانی با این تمدن نوین باید شاکله یک دولت اسلامی مطلوب در داخل پدیدار و سپس جامعه اسلامی همسو با مقتضیات این تمدن محقق شود. بنابراین مدل مطلوب دولت اسلامی و جامعه اسلامی که بتواند ظرفیت الهام‌بخشی به دیگر کشورهای مسلمان را همانند گفتمان ابتدایی انقلاب اسلامی داشته باشد مهم است. دلیل آن نیز که رهبر معظم انقلاب بارها و بارها توصیه‌های راهبردی به ادوار دولت‌ها داشته‌اند و دارند به‌دلیل این ضرورت نیز هست؛ چرا که تا دولت اسلامی پویا شکل نگیرد نمی‌توان انتظار یک جامعه اسلامی را هم داشته باشیم. بدیهی است که مدل جامعه اسلامی پویا می‌تواند ناشی از سیاستگذاری‌های مطلوب دولت اسلامی باشد. از این جهت است که ترسیم چهره حکمران مطلوب اسلامی از نظر کارشناسان و اندیشمندان تأکید می‌شود. ضمن اینکه القای باور تمدن‌سازی اسلامی به مردم، استفاده از دانش جهان، لزوم ادای وظیفه علمای دین و روشنفکران، تلاش مجاهدانه امت، لزوم تحقیق دانشگاه‌ها برای ایجاد تمدن نوین اسلامی، گنجاندن معارف تمدن‌ساز در کتاب‌ها، طراحی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت برای شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی، پرهیز از تقلید غربی، شناسایی نیازهای حقیقی و اساسی کشور است.
