مرزهای بسته به روی پناهجویان

محمدامین خرمی ـ خبرنگار

هزاران پناهجویی که طی هفته گذشته برای ورود به اروپا از خاک ترکیه به سمت نوار مرزی یونان هجوم برده‌ بودند، اکنون در منطقه حائل مرزی میان 2 کشور سرگردان شده‌اند.
ترکیه دیروز هزار نیروی ویژه پلیس را به منطقه مرزی «پازارکوله» اعزام کرد تا مانع بازگشت پناهجویانی شوند که در روزهای گذشته با عبور از موانع مرزی خود را به خاک یونان رسانده‌اند. وب‌سایت الجزیره به نقل از سلیمان سویلو، وزیر کشور ترکیه، نوشته است که این نیروها در طول رودخانه مرزی که ترکیه و یونان را از هم جدا می‌کند مستقر خواهند شد.
ترکیه و یونان حدود 160کیلومتر مرز زمینی دارند و مهم‌ترین گذرگاه مرزی میان 2 کشور یعنی مرز «پازارکوله-کاستانیس» طی روزهای اخیر محل تجمع هزاران پناهجویی بوده که به امید رسیدن به اروپا، به سمت این گذرگاه حرکت کرده‌اند. یونان ورود پناهجویان را غیرقانونی اعلام کرده و برای مقابله با موج جدید حرکت پناهجویان، نیروهای ارتش را در طول مرز با ترکیه مستقر کرده است. طبق اعلام دولت یونان، نیروهای امنیتی این کشور از روز جمعه هفته گذشته تاکنون، مانع ورود بیش از 35هزار پناهجو به یونان شد‌ه‌اند. تلاش پناهجویان برای شکستن موانع مرزی و ورود به خاک یونان، درگیری آنها با نیروهای نظامی را به‌دنبال داشته است. نیروهای پلیس و ارتش یونان برای متفرق کردن پناهجویان از گاز اشک‌‌آور و گلوله‌های پلاستیکی استفاده کرده‌اند. گزارش‌های تأیید نشده، از کشته شدن 3نفر در منطقه مرزی پازارکوله-کاستانیس حکایت دارد.
هجوم پناهجویان به سمت مرز یونان پس از آن آغاز شد که رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرد کشورش دیگر نمی‌تواند از عهده نگهداری پناهجویان برآید. به دستور رجب طیب اردوغان مرزها به روی پناهجویان باز شد و آنها اجازه پیدا کردند به یونان بروند. دولت یونان، ترکیه را متهم می‌کند که برای تحت فشار قرار دادن اروپا، مرزها را به روی پناهجویان گشوده است به همین دلیل اعلام کرده پناهجویانی که طی روزهای اخیر وارد این کشور شده‌اند را پس از بازداشت به خاک ترکیه باز می‌گرداند. حدود 5هزار نفر در روزهای اخیر به ترکیه بازگردانده شده‌اند؛ اقدامی که از سوی آنکارا غیرقانونی خوانده شده است. ترکیه نیروهای پلیس خود را نیز برای مقابله با این روند به مرز اعزام کرده است. ترکیه حتی اعلام کرده در حال آماده کردن شکایتی علیه یونان برای ارائه به دادگاه حقوق بشر اروپایی است.
وضعیت در جزیره «لسبوس» یونان در آب‌های مدیترانه نیز وخیم گزارش شده است. این جزیره در نزدیکی ترکیه قرار دارد و برای تعداد زیادی از پناهجویان، نقطه شروع سفر به سمت اروپاست. دولت یونان تعداد نیروهای گارد ساحلی خود را در اطراف این جزیره افزایش داده و تلاش می‌کند قایق‌های پناهجویان را به آب‌های ترکیه بازگرداند. 500نفر اما موفق شده‌اند خود را به لسبوس برسانند؛ افرادی که به گفته دولت یونان طی روزهای آینده اخراج خواهند شد. هم‌اکنون حدود 21هزار پناهجو در شرایط وخیم بهداشتی در کمپ «موریا» در لسبوس زندگی می‌کنند. این در حالی است که این کمپ برای زندگی تنها 3هزار نفر گنجایش دارد. همزمان، اعتراض ساکنان لسبوس به ادامه ورود پناهجویان به این جزیره، باعث درگیری میان آنها و نیروهای پلیس شده است. معترضان یکی از دفاتر کمیساریای عالی پناهجویان را نیز به آتش کشیده‌اند. اغلب پناهجویانی که در ترکیه زندگی می‌کنند از جنگ سوریه گریخته‌اند. تعداد آنها حدود 3میلیون و 700هزار نفر است. اما این تعداد، دو سوم کل پناهجویان حاضر در ترکیه را شامل می‌شود. پناهجویان از کشورهای افغانستان، پاکستان، بنگلادش، سومالی، عراق، ایران، مراکش، اتیوپی، مصر و دیگر کشورهای آفریقایی نیز در رؤیای شرایط بهتر اقتصادی، مسیر ترکیه و یونان را برای رسیدن به اروپا انتخاب کرده‌اند. اکنون هزاران نفر از آنها در محاصره نیروهای امنیتی 2  کشور گرفتار شده‌اند؛ 2 کشوری که هیچ کدام‌شان پناهجویان را نمی‌خواهند.