محیط‌کسب و کار کشاورزی از صنعت و خدمات پیش افتاد

کسب‌و‌کار ایرانی روزهای سخت خود را طی می‌کند، باوجود قرار‌گرفتن در دوران پساتحریم، انتظارات فعالان کسب‌وکارهای خرد و کلان برآورده نشده است. آنها در فضایی غبارآلود به حیات ادامه می‌دهند. تفاوت چندانی میان حوزه‌های مختلف اقتصادی وجود ندارد.

آنچه گزارش‌های رسمی و غیررسمی نشان می‌دهد حاکی از آن است که بخش‌های مختلف صنعت، کشاورزی و خدمات درگیر فضایی هستند که برای فعالان این بخش‌ها رضایت‌بخش نیست. تازه‌ترین گزارش مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران از محیط کسب‌وکار کشور در پاییز 96، نشان می‌دهد تقریبا تمام شاخص‌های محیط کسب‌و‌کار در 3بخش کشاورزی، صنعت و خدمات در پاییز امسال نسبت به تابستان، بدتر شده است. پیش از این مرکز آمار ایران در گزارشی، شاخص رشد اقتصادی کشور در نیمه نخست سال‌جاری را 6درصد(بدون احتساب نفت) اعلام کرده بود، بر این اساس در هر سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات با رشد روبه‌رو بوده‌ایم. در عین حال برآورد دولت تداوم شاخص رشد اقتصادی، تا پایان سال‌جاری است. اما در مقابل گزارش محیط کسب‌وکار کشور در تابستان و پاییز سال‌جاری حاکی از آن است که فعالان اقتصادی در هر سه بخش عنوان‌شده با فضای نامساعدتری روبه‌رو بوده‌اند. برمبنای گزارش مرکز آمار ایران از شاخص رشد اقتصادی در نیمه نخست امسال، گروه خدمات با رشد بیشتری نسبت به دو بخش دیگر در نیمه امسال روبه‌رو بوده و رشدی 7.2درصدی را تجربه کرده است.

طبق گزارش محیط کسب‌وکار، بخش خدمات در تابستان و پاییز سال‌جاری بدترین وضعیت را در کشور داشته‌ است. در این میان بخش کشاورزی با اندکی تفاوت نسبت به دو بخش خدمات و صنعت، فضای کسب‌وکار نسبتا بهتری داشته است. طبق گزارش اتاق بازرگانی شاخص محیط کسب‌وکار در این بخش طی پاییز امسال برابر با 5.78(نمره بدترین ارزیابی 10است) بوده است».  به گفته او، «‌باتوجه به شرایط کنونی نباید انتظار بهبود فضای کسب‌وکار را داشت، چه بسا باتوجه به بی‌ثباتی‌های موجود، انتظار بدتر‌شدن این فضا نیز قابل پیش‌بینی است». گرچه بخش عمده‌ای از موانع کسب‌وکار به‌واسطه ساختار، قوانین و شرایط سیاسی و اقتصادی کشور برای تمام فعالان یکسان است، اما وجود برخی مولفه‌ها در ارزیابی شاخص کسب‌وکار، موجب شده تا فضا برای فعالان اقتصادی از استانی به استان دیگر متفاوت باشد؛ یعنی درحالی‌که شاخص کل محیط کسب‌وکار طبق گزارش اتاق بازرگانی ایران در پاییز امسال نسبت به تابستان و حتی مدت مشابه سال گذشته بدتر شده، اما برخی استان‌ها در سه‌ماهه سوم امسال وضعیت بهتری در این مولفه‌ها داشته‌اند. بدین‌گونه که در میان 31استان، 9استان در پاییز امسال شاخص‌ کسب‌وکارشان نسبت به تابستان کمی تعدیل شده است.