چرا زور سازمان حفاظت محیطزیست به صنعت نمیرسد؟
محمد درویش: وظیفه سازمان حفاظتمحیطزیست ارائه راهکار برای حل مشکلات محیطزیستی است کارشناسان معتقدند بهکاربردن برخی جملات از سوی رئیس سازمان حفاظت محیطزیست توجیه تخلفات حوزه صنعت است عباس محمدی: کسی انتظار ندارد کلانتری متخلفان محیطزیست را جریمه کند، او فقط محیطزیست را حفظ و از متخلفان شکایت کند
الهام مصدقی راد- خبرنگار
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست در یکسال اخیر از عباراتی استفاده کرده که معنای همه آنها یک چیز است؛ «سازمان حفاظت محیطزیست، توانایی ایستادگی در برابر فعالیتهای صنعتی منجر به تخریب محیطزیست و طبیعت را ندارد.» بیان این جملات از سوی عیسی کلانتری، در نگاه کارشناسان و فعالان محیطزیست با علامت تعجب همراه است که چرا ریاست سازمانی که مسئولیت اصلی حفاظت از طبیعت کشور را برعهده دارد، نهتنها با طرح شکایت از اقدامات منجر به خسارت بر محیطزیست اقدام نمیکند که به راحتی با بر زبان آوردن این عبارات از انجام مسئولیتها شانه خالی و تنها به انتقادهای گاه و بیگاه اقدام میکند.
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست، آذرماه گذشته که آلودگی هوا به مرز خطرناک رسید، اعلام کرد: «زورمان بهخودروسازها نمیرسد.» این یکی از مهمترین جملات عیسی کلانتری بود که همزمان با انتخابش بهعنوان تیتر اول پوشش خبری نشست او، واکنش فعالان محیطزیست را بهدنبال داشت. شبیه این جملات دفعات دیگر درخصوص آلودگی هوا و فعالیت خودروسازها و... نیز شنیده شد و او تنها به انتقاد از عملکرد صنعت پرداخت. کلانتری در نشست مدیران استانهای تالابی که دیماه گذشته برگزارشد نیز بار دیگر به موضوع آلودگی هوا و نقش مافیای خودروسازی، توان بالای مالی آنها و تأثیرگذاریشان بر تصمیمگیران اشاره کرد. اما هیچگاه این موضوع را به قوه قضاییه نکشاند و شکایتی از خودروسازها نکرد، همانگونه که پیش از این نیز بهرغم انتقاداتش از حوزه صنعت، شکایتی از این بخش نکرد و به انتقاد بسنده کرد.
فرار از مسئولیت
محمد درویش، عضو کرسی محیطزیست در دفتر یونسکو، معتقد است اظهارات کلانتری، فرار رو به جلوست. او به همشهری میگوید: «کلانتری تصور میکند با این اظهارات میتواند از مسئولیت شانه خالی کند. اما اگردر بدترین حالت تصور میکند سازمان حفاظت محیطزیست فانتزی است و مسئولیتهایی که به او واگذار شده تناسبی با اختیاراتش ندارد، شفاف با مردم صحبت کند و استعفا دهد تا به همه نشان دهد حفظ محیطزیست برایش اهمیت دارد.»
او با اشاره به اینکه رئیسجمهوری در حکم کلانتری بر رفع مشکل پسماند تأکید کرده است اما با گذشت 3 سال از ریاست او بر سازمان حفاظت محیطزیست عملا اقدامی در حوزه پسماند، آلودگی هوا، تنوع زیستی، جلوگیری از تخریب زیستگاهها و... انجام نشده است، گفت: «سازمان محیطزیست به منتقد نیاز ندارد و فردی را میخواهد که برای مشکلات محیطزیست کشور با توجه به وضعیت موجود، راهکار داشته باشد.» درویش با تأکید براینکه اظهارات رئیس سازمان حفاظت محیطزیست که وظیفه ارائه راهکار برای حل مشکلات محیطزیستی کشور را دارد، بیسابقه است و سازمان حفاظت محیطزیست در دورههای گذشته عملکردی خلاف اظهارات رئیس فعلی داشته است، به برنامه سازمان حفاظت محیطزیست در دوره اول ریاستجمهوری حسن روحانی اشاره کرد و گفت: «سازمان محیطزیستی که هماکنون رئیساش میگوید زورش به صنعت نمیرسد، همان سازمانی است که در دوره قبل با استناد به اصل 50 قانون اساسی با ارسال نامهای به شورای نگهبان، خواستار توقف یکی از مصوبات مجلس در حوزه معدن شد. سازمان حفاظت محیطزیست در آن نامه به شورای نگهبان اعلام کرد، «این مصوبه منجربه تخریب محیطزیست خواهد شد.» و شورای نگهبان نیز با استنادبهنظر همین سازمان بهعنوان مرجع تشخیص، مصوبه مجلس را رد کرد!» او سپردن سکان مدیریت سازمان حفاظت محیطزیست به رئیس فعلی این سازمان را نشانه نارضایتی از عملکرد مدیریت این سازمان در دوره اول ریاستجمهوری روحانی دانست.
کلانتری محیطزیست را حفظ کند، کاری به اشتغال و صنعت نداشته باشد
برخی دیگراز فعالان محیطزیست معتقدند ادبیاتی که کلانتری بهکار میبرد، نوعی وجاهت دادن به تخلفات قانونی است و این جای ایراد است. عباس محمدی، فعال محیطزیست معتقد است، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست با بهکار بردن این جمله که «زورمان به صنعت و خودروسازان نمیرسد»، در واقع مکنونات قلبی خود را بیان میکند و دغدغه محیطزیستی ندارد.
محمدی به همشهری میگوید: «سازمان حفاظت محیطزیست نباید بگوید زورمان به صنعت نمیرسد، این سازمان نباید موضوعی را به زور و اجبار به صنعت بقبولاند بلکه هم صنعت و هم دیگر بخشها ملزم به تمکین در برابر قانون هستند. وقتی رئیس آن سازمان میگوید زورش به صنعت و خودروسازها نمیرسد یعنی تسلیم آنها شده و به زورگویی وجاهت قانونی داده است. درحالیکه محکمترین قوانین در حفاظت از محیطزیست وجود دارد که اگر اجرا شوند 90درصد مشکلات محیطزیست کشور حل میشود.»
این فعال محیطزیست با انتقاد از عملکرد کلانتری در حفاظت از محیطزیست کشور میگوید:« کسی انتظار ندارد رئیس سازمان حفاظت محیطزیست متخلفان را محاکمه و جریمه کند. او حتی به اقدامات خلاف قانون هم اخطار نمیدهد و از متخلفان به قوه قضاییه شکایت نمیکند.»
عباس محمدی معتقد است، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست نهتنها سابقه محیطزیستی ندارد، که به محیطزیست نیز با نگاه اقتصاد و صنعت نگاه میکند. به گفته او، احیای تالاب انزلی با طرح بایوجمی و با کمک ماده شیمیایی، فارغ ازاینکه چه مضراتی دارد و اخذ اعتباری سه برابر بودجه سالانه سازمان حفاظت محیطزیست برای اجرای آن، صرف اعتبار و هزینه برای احیای دریاچه ارومیه و... همگی نشاندهنده این تفکر است که مشکلات محیطزیست نه با راهکارهای زیستمحیطی بلکه با پول و صنعت جلو خواهد رفت. او تأکید میکند: « وظیفه سازمان حفاظت محیطزیست، حفاظت از 12درصد خاک کشور بهعنوان منطقه حفاظت شده است و بهتر است رئیس این سازمان همین 12درصد خاک کشور را حفظ کند و کاری با صنعت و اشتغال که بهصورت مداوم میگوید زورش به آنها نمیرسد، نداشتهباشد.»