اترک؛ ظرفیت فراموش‌شده صنعت گلستان

 منطقه ویژه اقتصادی و به تعبیری شهرک صنعتی اترک در گلستان با وسعت هزار هکتار در جوار گمرک اینچه برون به عنوان محل ورود قطار بین‌المللی قزاقستان- ترکمنستان- ایران در حال ایجاد است. عملیات احداث بندر خشک نیز در این گمرک، ۱۴ سال پیش به تصویب رسید ولی با وجود تعیین مشوق‌ برای سرمایه‌گذاران، هنوز رونق نگرفته و به ظرفیت فراموش شده گلستان تبدیل شده است.

به گزارش ایرنا، ایجاد این منطقه ویژه صنعتی در مرداد سال ۱۳۸۴ با هدف جبران عقب‌ماندگی‌های صنعت استان به تصویب رسید تا فرصتی مناسب برای توسعه صنعتی و اقتصادی گلستان باشد ولی با گذشت ۱۴ سال هنوز برخی زیرساخت‌های آن برای استقرار صنایع تکمیل نشده ادست.

با وجود پیش‌بینی تسهیلات و امکانات برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در منطقه ویژه اقتصادی اترک گلستان که به اعتقاد کارشناسان اقتصادی فرصت بسیار مغتنمی برای توسعه صنعتی استان است، اما حرکت لاک‌پشتی برای آماده‌سازی زیرساخت‌های اولیه آن سبب شده تا با گذشت یک دهه از آغاز عملیات اجرایی، همچنان این منطقه صنعتی با استقبال کمرنگ سرمایه‌گذاران مواجه شود.


تصویب منطقه اترک نقطه عطف توسعه اقتصادی 

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان گفت: تصویب منطقه ویژه اقتصادی اترک نقطه عطفی برای توسعه بخش صنعت گلستان است و بدون تردید آینده صنعت استان نیز در این منطقه رقم خواهد خورد.

«حسینقلی قوانلو» افزود: این منطقه ویژه اقتصادی در واقع زیرساخت اصلی برای منطقه آزاد تجاری صنعتی اینچه برون است که درصورت رفع چند اشکال و تصویب نهایی آن، جهشی بزرگ برای توسعه اقتصادی گلستان و منطقه رقم خواهد زد.

وی با اعلام نارضایتی از روند کند ایجاد زیرساخت‌ها در این شهرک صنعتی هزار هکتاری بیان کرد: تاکنون فقط یک واحد صنعتی در حال بهره‌برداری در منطقه ویژه اقتصادی اترک فعال است و ۳۰ تا ۴۰ درخواست و قرارداد دیگر نیز منعقد شده که به دلیل آماده نبودن زیرساخت‌های اولیه مانند آب، برق، گاز مورد استقبال سرمایه گذاران قرار ندارد.


آماده نشدن زیرساخت‌ها

قوانلو گفت: برخی زیرساخت‌ها مانند تفکیک اراضی و خیابان‌بندی بخشی از این شهرک هزار هکتاری آماده شده و برای ساخت‌و‌ساز واحد تولیدی مشکلی وجود ندارد.

 مهم‌تر از همه فراهم شدن زیرساخت‌های اصلی مانند آب، برق و گاز است که از نیازهای اصلی برای بهره‌برداری یک واحد تولیدی محسوب می‌شود. این زیرساخت‌ها در شهرک صنعتی اترک هنوز آماده نشده است.

وی با تاکید بر ضرورت تلاش بیشتر شرکت شهرک‌های صنعتی گلستان برای ایجاد زیرساخت‌ها در منطقه ویژه اقتصادی اترک اضافه کرد: باتوجه به اشباع شدن تعداد واحدهای صنعتی در شهرک‌های صنعتی واقع در مناطق جنوبی استان و توسعه نیافتن زمین این شهرک‌ها، راهبرد توسعه صنعتی استان استقرار صنایع در مناطق شمالی گلستان از جمله منطقه ویژه اترک و نیز شهرک صنعتی گنبدکاووس است. قرار است ۱۰۰ هکتار به مساحت فعلی شهرک صنعتی گنبد کاووس اضافه شود.

رئیس سازمان صمت گلستان ادامه داد: هم‌اکنون شهرک‌های صنعتی، بندرگز، علی‌آباد کتول، آزادشهر، رامیان و مینودشت اشباع شده‌اند. باید برای استقرار صنایع جدید، سرمایه‌گذاران به مناطق شمالی گلستان از جمله شهرک صنعتی گنبد کاووس و منطقه ویژه اقتصادی اترک هدایت شوند.


آمادگی برای استقرار واحدهای کوچک تولیدی

 مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی گلستان هم اظهار کرد: زیرساخت‌های آب، برق، گاز، مخابرات (فیبر نوری)، فضای سبز، ایجاد خیابان در سطح ۲۵۰ هکتار از منطقه ویژه اقتصادی اترک فراهم شده و مشکلی برای احداث واحدهای تولیدی کوچک و متوسط در این منطقه وجود ندارد.

«حجت الله خلیل‌زاده» گفت: این منطقه ویژه در 2 قسمت یکی برای استقرار واحدهای صنعتی بزرگ و دیگری برای استقرار واحدهای صنعتی کوچک و متوسط پیش‌بینی شده است. زیرساخت‌ها برای استقرار حداقل ۵۰ واحد متوسط و کوچک در شهرک هزار هکتاری اترک فراهم شده است.

وی افزود: با این حال هنوز زیرساخت‌ها برای استقرار واحدهای صنعتی بزرگ فراهم نیست که یکی از این زیرساخت‌ها برق است. 

در جریان دومین سفر استانی رئیس‌جمهوری به گلستان در دی سال گذشته، مقرر شد با همکاری
 2 وزارتخانه نیرو و کشور، سازمان مدیریت و برنامه‌‌ریزی و شرکت شهرک‌های صنعتی مبلغ 2 هزار میلیارد ریال برای احداث پست برق 
۲۳۰ کیلوولت و همچنین احداث خط انتقال فوق توزیع از نیروگاه علی‌آباد کتول به منطقه اترک اختصاص یابد.

خلیل زاده اضافه کرد: سال گذشته مبلغ 

۱۲۰ میلیارد ریال برای اجرای 2 طرح تامین برق شهرک صنعتی اترک پیش‌بینی شد که متاسفانه به دلیل مشکلات اقتصادی کشور اختصاص نیافت، اما برای امسال مبلغ ۱۵۰ میلیارد ریال پیش‌بینی شده و به زودی موافقت‌نامه‌های آن امضا می‌شود.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی گلستان یادآور شد: از زمان تصویب منطقه ویژه اقتصادی اترک و شروع عملیات برای ایجاد زیرساخت‌ها تا 2 سال پیش فقط ۱۱۰ میلیارد ریال صرف امور زیرساختی در ۲۵۰ هکتار شد. 

این میزان برای استقرار واحدهای صنعتی کوچک و متوسط کافی نبود، اما در 2 سال اخیر مبلغ ۱۳۰ میلیارد ریال برای زیرساخت‌ها در این شهرک هزار هکتاری هزینه شده است.


دلیل استقبال کم سرمایه‌گذاران

خلیل زاده یکی از دلایل استقبال کم سرمایه‌گذاران را موضوع ایجاد منطقه آزاد تجاری صنعتی اینچه برون دانست که هنوز به تصویب نهایی نرسیده است.

 وی گفت: با تصویب این منطقه بدون تردید شاهد رشد سرمایه‌گذاری و احداث واحدهای صنعتی در منطقه ویژه اقتصادی اترک خواهیم بود.

این مسئول افزود: شرکت شهرک‌های صنعتی رسالتش ایجاد زیرساخت‌ها در شهرک‌های صنعتی است و این وظیفه را به خوبی انجام داده است. لازم است متولیان حوزه صنعت گلستان نیز تلاش بیشتری برای جذب سرمایه‌گذار کنند.


سرمایه‌های صنعتی استان 

در گلستان ۲۳ شهرک و ناحیه صنعتی وجود دارد. همچنین منطقه ویژه اقتصادی اترک با 2 هزار و ۴۰ هکتار زمین برای سرمایه‌گذاری آماده است. این استان شمالی جزو ۱۵ استان نخست کشور در برخورداری از زیرساخت‌ها برای جذب سرمایه‌گذار در شهرک‌ها و نواحی صنعتی است. مطابق گزارش مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی گلستان در این شهرک‌ها و نواحی صنعتی، ۵۱۷ واحد تولیدی فعال و ۲۳۹ واحد راکد وجود دارد.

هم مرز بودن گلستان با ترکمنستان و فراهم بودن زمینه ارتباط زمینی و ریلی با کشورهای آسیای مرکزی، فعال بودن گمرک اینچه برون در شرق استان، عبور جاده آسیایی تهران-مشهد از گلستان و فعالیت فرودگاه بین‌المللی گرگان از جمله ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری در گلستان است.

با این حال به نظر می‌رسد منطقه ویژه اقتصادی اترک با همه ویژگی‌ها و مزایایی که برای آن تعریف شده فرصت مغتنمی برای توسعه و جهش اقتصادی این استان عقب‌مانده در بخش صنعت است که نباید مورد غفلت واقع شود.