دنده‌عقب گرانی در بازار خودرو

علی ابراهیمی/روزنامه‌نگار

با فرو‌ریختن «دیوار» دلالی مجازی در بازار خودرو، قیمت خودروهای داخلی و خارجی سیر نزولی به‌خود گرفته است و به اعتقاد کارشناسان و فعالان بازار، برای خودروهای گران در بازار مشتری چندانی وجود ندارد. 
به‌گزارش همشهری، ظرف چند روز گذشته پلیس فتا از درج قیمت‌ خودرو در فضای مجازی به‌ویژه سایت‌های دیوار، باما و شیپور جلوگیری کرده و این سایت‌ها با حذف ارقام قیمت‌، عبارت «قیمت توافقی» را جایگزین کرده‌اند. 
با این شرایط، فعالان بازار از تأثیر این اقدام بر سیر نزولی قیمت انواع خودروی داخلی و وارداتی در بازار خبر می‌دهند.
کاهش نسبی قیمت خودروهای مونتاژی 
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه در 3روز گذشته قیمت خودروها در بازار روند کاهشی داشته و شدت شکست قیمت‌ها در بازار خودروهای مونتاژی بیشتر از خودروهای داخلی و وارداتی بوده، گفت: پس از الزام سایت‌ها به حذف «قیمت‌های پیشنهادی»، قیمت خودروهای مونتاژ داخل و وارداتی به‌طور میانگین نسبت به 4روز قبل 10تا 25درصد و خودروهای داخلی نیز 5 تا 10درصد کاهش داشته اما حتی با کاهش نسبی قیمت خودرو نیز در بازار مشتری واقعی وجود ندارد و مشتریان در انتظار کاهش بیشتر و واقعی‌شدن قیمت‌های خودرو در بازار هستند. با این قیمت‌ها نیز متقاضی در بازار خودرو وجود ندارد و به‌نظر می‌رسد سیر نزولی قیمت‌ها در بازار خودرو ادامه داشته باشد. سعید مؤتمنی تأکید کرد: سایت‌ها و کانال‌های تلگرامی با دستکاری نرخ‌ها و ارائه قیمت‌های غیرواقعی به‌صورت هماهنگ به آشفتگی‌ بازار خودرو دامن زده و عده‌ای نیز خواسته یا ناخواسته به دام این قیمت‌ها افتادند.

لزوم احراز هویت معامله‌گران مجازی
به گفته او، گرچه فضای مجازی فرصت خوبی برای خرید و فروش کالا و خدمات است، اما باید هویت آگهی‌دهنده و اصالت کالا محرز شود تا متقاضیان واقعی تحت‌تأثیر تبلیغات منفی کالای گران و بی‌کیفیت نخرند. واقعیت آن است که فضای مجازی بدون فرهنگسازی‌ گسترش زیادی پیدا کرده و به محلی برای فرصت‌طلبی برخی افراد تبدیل شده است. مؤتمنی تأکید کرد: شرایط بازار خودرو به‌گونه‌ای شده که حتی افرادی که برای خرید خودرو ثبت‌نام می‌کنند نیز بلافاصله با درج قیمت‌های غیرواقعی در فضای مجازی برای بالابردن قیمت فروش خودروی خریداری‌شده و کسب سود بیشتر تلاش می‌کنند. با این شرایط طی هفته گذشته قیمت‌های مصنوعی و غیرواقعی باعث تحریک تقاضای کاذب در بازار شد.

دلال‌های تازه‌وارد تلگرامی در بازار خودرو 
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران با بیان اینکه در چند سال اخیر افراد یا گروه‌هایی از طریق سایت‌های مجازی و گروه‌های تلگرامی وارد بازار معاملات خرید و فروش خودرو شده‌اند که فعالان این صنف با سابقه چندین‌ساله شناختی نسبت به آنها ندارند، گفت: اگرچه با اقدامات اخیر دستگاه‌های نظارتی درج قیمت در سایت‌های خرید و فروش خودرو ممنوع شده، اما برخی افراد با تشکیل گروه‌ها و کانال‌های تلگرامی چند صد نفره همچنان به درج قیمت‌های غیرواقعی و داغ‌کردن تب افزایش قیمت‌های بازار دامن می‌زنند. مثلا فردی که 500دستگاه خودرو دپو کرده و به‌دنبال فروش آن با قیمت‌های بالاتر است، به فعالان این کانال‌ها و سایت‌ها اعلام می‌کند درصورت فروش خودرو با قیمت‌های بالاتر درآمدی را از محل سود حاصل از گرانفروشی به‌دست خواهند آورد. در واقع این افراد با تشکیل کانال‌های تلگرامی در نقاط مختلف کشور خودروهای دپو‌شده برخی افراد را می‌فروشند و درج قیمت‌های بالا برای اینگونه خودروها تأثیر روانی خود را در بازار می‌گذارد. وقتی 4سایت و چند گروه و کانال تلگرامی در اقدامی هماهنگ قیمت یک میلیارد و 200میلیون تومانی برای خودروی سانتافه در بازار را اعلام می‌کنند، این قیمت تثبیت می‌شود. او افزود: فعالانی در بازار خودرو فعالیت می‌کنند که اطلاعی از شرایط بازار ندارند و تنها به‌دنبال گرانی بیشتر خودرو برای فروش خودروهای دپو‌شده هستند. آنها با بزرگ‌کردن فضای مجازی و تعیین‌نشدن قیمت منطقی برای خودرو عملا به شتاب قیمت‌ها در بازار خودرو دامن می‌زنند.

نقدینگی سرگردان در بازار خودرو 
مدیرعامل پیشین سایپا نیز در گفت‌وگو با همشهری، با بیان اینکه تأثیر افزایش نرخ ارز بر بازار خودرو از سال گذشته تحمیل شده و قیمت‌ها نیز به قیمت‌های حاشیه بازار نزدیک شده بود، گفت: از ابتدای امسال هجوم سرمایه‌های سرگردان و قیمت‌های منتشر‌شده در فضای مجازی ‌موجب آشفتگی قیمت‌ها شد.سعید مدنی با اشاره به اینکه در چند هفته گذشته فعالان سایت‌ها و شبکه‌های مجازی با خرید و فروش صوری خودرو به افزایش قیمت‌های بازار دامن زده‌اند، افزود: ریشه اصلی نابسامانی بازار خودرو هجوم نقدینگی سرگردان است که به غده‌ای سرطانی تبدیل شده و بازارهای مختلف را به چالش کشیده است. به‌گفته او، اگر برنامه فروش خودروهای داخلی در بازار به خوبی اجرا می‌شد و حتی قیمت‌های پارسال حاشیه بازار مبنای فروش خودروسازان قرار می‌گرفت، امسال هم قیمت‌های معقول پارسال خودروهای داخلی تداوم می‌یافت. اما محدودیت‌های خودروسازان برای فروش محصولاتشان به قیمت‌های تکلیفی موجب تشدید شکاف قیمت کارخانه و حاشیه بازار این خودروها شد و از محل الزام خودروسازان به تحویل برخی خودروهای ثبت‌نامی با قیمت‌های قبلی، حداقل 3هزار میلیارد تومان زیان به آنها تحمیل شد. 


فرصت‌طلبی خودروسازان از بازار انحصاری

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران با بیان اینکه قیمت‌گذاری خودروهای داخلی بر مبنای 5درصد کمتر از قیمت‌های حاشیه بازار از کارآمدی لازم برخوردار نیست، گفت: باید خودروسازان نیز بی‌محابا قیمت‌ها را افزایش ندهند اما وقتی قیمت یک خودروی مونتاژ داخلی چینی را در 19فروردین، شرکت خودروسازی تا 26میلیون تومان گران کرده و دستگاه‌های نظارتی نیز واکنشی نشان نمی‌دهند، این امر قطعا تأثیر منفی بر بازار خودرو دارد. باید پرسید قیمت تمام‌شده تولید، مونتاژ یا واردات یک خودرو چقدر است اما با سکوت دستگاه‌های ذیربط و اقدام هماهنگ برخی دلال‌های بازار در مدت 20روز گذشته قیمت خودروهای داخلی خارجی‌ها تا 40درصد افزایش یافته است. مؤتمنی تأکید کرد: قیمت کنونی ایران خودرو برای فروش نقدی- فوری پژو 206 و 405 یا سایپا برای پراید و تیبا واقعی نیست اما در جایی که انحصار در عرضه خودرو وجود دارد، باید نظارت هم وجود داشته و قیمت تمام‌شده و عرضه خودرو مشخص باشد. پارسال قیمت پژو 206تیپ دو 33میلیون بود اما حالا 2برابر شده و باید نهاد ناظر که همان ستاد تنظیم بازار است، بر قیمت‌های فروش شرکت‌های خودروسازی نظارت و اعلام کند چگونه پراید 131حدود 22میلیون و 400تومانی پارسال، امسال به نرخ 37میلیون تومان در نمایندگی خودروساز فاکتور می‌شود. 

   باندهای مافیایی

مدیرعامل پیشین سایپا با بیان اینکه مشکلات کنونی تولید و عرضه خودرو ریشه‌های قدیمی دارد و اگر در 10 تا 15سال گذشته اجازه می‌دادیم تا خودروسازان خودرو را به قیمت تمام‌شده بفروشند، هم ارزش سهام آنها افزایش می‌یافت‌ و هم مردم به جای خرید خودرو به سمت خرید سهام خودرو روی می‌آوردند، گفت: قیمت‌گذاری خودرو با توجه به شرایط ناپایدار تولید غلط است و این کار درصورتی مؤثر خواهد بود که بتوانیم تولید را به حدی بالا ببریم که انتظار تثبیت بازار را داشته باشیم. مدنی با بیان اینکه افزایش اخیر قیمت‌ها در بازار خودرو، جریانی مافیایی بوده است، افزود: باندهای مافیایی با درج آگهی‌های خود در شبکه‌های مجازی به رشد قیمت‌ها دامن می‌زنند. چگونه ممکن است در شرایط افزایش عرضه و رکود تقاضا، ظرف یک هفته جهش 30درصدی قیمت‌ها در بازار خودرو را شاهد باشیم. به گفته او، به شرط تثبیت نرخ تورم درصورتی که 2خودروساز روزانه 5هزار خودرو تولید و در بازار عرضه کنند، قیمت‌ها تثبیت می‌شود اما در زمینه خودروهای وارداتی به‌دلیل توقف عرضه، شرایط فرق می‌کند. باید اجازه داده شود تا واردکنندگان با ارز آزاد و از منابع ارزی که خارج از کشور دارند، به واردات اقدام کنند.