گزارش
زیبایی ازدست‌رفته ساری‌دره
ساری‌دره سرعین به مکانی برای انباشت زباله‌های پلاستیکی و نخاله‌های ساختمانی تبدیل شده است
فاطمه جعفری| سرعین- خبرنگار:
شهرستان سرعین به داشتن طبیعت زیبا و بکر مشهور است. طبیعت بی‌نظیر در بیله‌درق، ساری‌دره و چشمه گورگور چشم هر بیننده‌ای را مسحور خود می‌کند. حفظ این طبیعت زیبا را می‌توان گامی در مسیر توسعه گردشگری شهرستان سرعین عنوان کرد، چراکه تکیه مطلق به جاذبه آب‌های گرم در شهری با ساختمان‌های سر به فلک کشیده نمی‌تواند چشم‌انداز روشنی برای توسعه آینده این شهرستان رقم بزند. حفظ محیط‌زیست و طبیعت بکر سرعین باید در اولویت برنامه‌های این شهرستان باشد.
رودی از زباله در ساری‌دره
جای دوری نمی‌رویم. کافی است به ساری‌دره سرعین سری بزنیم تا فاجعه زیست‌محیطی را در این مکان تا عمق وجود درک کنیم. ساری دره از مناطق گردشگری شهرستان سرعین است که در شمال شرقی این شهر واقع شده و جزو دره‌های گسلی طبقه‌بندی است. طبیعت زیبای این منطقه امروز با حجم زیادی از زباله پوشانده شده است و اغراق نیست اگر بگوییم رودی از زباله در ساری دره جریان
دارد.
«علی منصوری» که به همراه خانواده و مهمانانش در این منطقه حضور دارد، اظهار می‌کند: در سال‌های گذشته ساری دره مکانی بسیار مصفا با آب و هوایی بی‌نظیر بود و با همین ذهنیت، مهمانان غیربومی خود را به این محل آوردم که با صحنه‌های تاسف‌باری مواجه شدم.
وی می‌افزاید: کیسه‌های پلاستیکی آویخته شده از درختان و بوته‌ها، کیسه‌های خالی گچ و سیمان که لابه‌لای تخته‌سنگ‌ها گرفتار شده‌اند، قطعاتی از فوم‌های ساختمانی که روی هم تلنبار شده‌اند، همه افسوسی جانسوز در دل علاقه‌مندان به طبیعت و محیط‌زیست می‌نشاند.
این توصیفی است از وضعیت این روزهای ساری دره سرعین که روزگاری محل برگزاری اردوهای تابستانی دانش‌آموزی بوده و منصوری هم از آن یاد می‌کند و می‌گوید: امیدوار بودم بعد از سال‌ها خاطره‌های دوران کودکی‌ام در اینجا زنده شود، اما تنها چیزی که دیده می‌شود، بلایی است که به دلیل بی‌توجهی مسئولان و بی‌مهری مردم بر سر این منطقه آمده است.
تاثیر تغییرات اقلیمی
اما علاوه بر دلایل آلودگی محیط زیست، تغییر اقلیمی هم در از دست رفتن طراوت طبیعی ساری دره تاثیرگذار بوده است. طبق تحلیل‌ها و آمار و اطلاعات آب و هوایی اداره هواشناسی شهرستان سرعین در دوره آماری سال‌های 1382 تا 1396 این ایستگاه، جهت باد غالب شهر سرعین به ترتیب بیشترین فراوانی وزش باد، سمت شمال شرقی (باد مه) با 25 درصد و سمت جنوب غربی (باد گرمیج) با 14 درصد بوده است. بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که فراوانی وزش باد سمت جنوب غربی و جنوبی در این شهرستان در سال‌های اخیر سیر صعودی داشته و در حال افزایش است.
رئیس اداره هواشناسی شهرستان سرعین در این باره می‌گوید: تعداد روزهای دارای وزش باد سال در سرعین 60 درصد کل روزهای سال را در بر می‌گیرد و این بدان معناست که شهرستان سرعین و به تبع آن منطقه ساری دره که در نزدیکی این شهر قرار گرفته متاثر از وزش باد شمال شرقی و به‌ویژه باد جنوب غربی (گرمیج) با افزایش فراوانی وزش در سال‌های اخیر است.
«مرتضی ولی‌زاده حقی» ادامه می‌دهد: هر چند کاهش رطوبت هوا و خاک و در نتیجه خشک شدن خاک و امکان حمل و جابه‌جایی سریع ذرات ریز خاک، فرسایش خاک و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی از جمله پیامدهای اصلی این وضعیت آب و هوایی محسوب می‌شود، اما باید دانست زباله‌های سبک مانند کیسه‌های پلاستیکی و یونولیت‌های ساختمانی به‌راحتی توسط باد حمل می‌شوند و در مناطقی که شرایط مساعدی دارند تجمع پیدا می‌کنند.
بر این اساس می‌توان گفت اغلب زباله‌هایی که امروز در ساری دره سرعین انباشته شده‌اند زباله‌هایی هستند که در مناطق مختلف رها شده‌اند و حالا با جریان باد سر از این مکان درآورده‌اند. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم آبیاری مزارع پایین‌دست به وسیله آب رود جاری از ساری دره می‌تواند باعث تجمع مواد مضر در محصولات کشاورزی و ایجاد عوارض سوء بهداشتی به صورت غیرمستقیم در انسان شود.
نیاز به مدیریت جامع پسماند
رئیس حفاظت محیط‌زیست شهرستان سرعین هم با بیان این‌که منطقه ساری دره در هفته زمین پاک در اردیبهشت با حضور دستگاه‌های مختلف شهرستان پاکسازی خواهد شد، می‌گوید: تا زمانی که موضوع مدیریت پسماند از سوی مردم و مسئولان در شهرستان جدی گرفته نشود پاکسازی به عنوان مُسکن عمل می‌کند. برای حل معضل تجمع زباله در ساری دره نیازمند فرهنگسازی در زمینه کاهش تولید پسماند و به‌ویژه کاهش استفاده از کیسه‌های پلاستیکی هستیم.
«شهلا امیری» با اشاره به تخلیه نخاله‌های ساختمانی در این منطقه بیان می‌کند: بخش قابل توجهی از زباله‌های منطقه ساری دره پسماندهای حاصل از فعالیت‌های ساختمانی از جمله کیسه‌های گچ، سیمان و فوم هستند. پیش از این از شهرداری سرعین خواسته شده است تا مکانی برای دفن نخاله‌های ساختمانی در سطح شهرستان تعیین شود که با تعیین محل مورد نظر این نخاله‌ها از ساری دره حذف خواهند شد.
بی‌شک وضعیت امروز ساری دره آینه‌ای در برابر ماست که نشان می‌دهد چگونه وقتی به اصول اولیه حفظ محیط‌زیست بی‌توجه هستیم عناصر طبیعت هم می‌تواند علیه ما عمل کند.
اتلاف وقت در پاکسازی منطقه
یکی از فعالان اجتماعی شهرستان سرعین می‌گوید: در اردیبهشت سال گذشته با همکاری حفاظت محیط زیست، ناحیه مقاومت بسیج شهرستان، آموزش و پرورش و شهرداری سرعین، ساری دره پاکسازی شد و حالا بعد از گذشت یک سال هیچ اثری از پاکسازی در این مکان به چشم نمی‌خورد.
«محمد مددی» ادامه می‌دهد: در مواجهه با معضلات زیست‌محیطی اگر علل بروز مشکلات بررسی نشود و درصدد رفع علت‌های اصلی برنیاییم، در دور باطلی گرفتار خواهیم شد که پیامدی جز اتلاف وقت و هزینه در بر نخواهد داشت.
در همینه زمینه :
