طبیعت را بغل کنید

بهنام سلطانی

با فرا رسیدن موسم بهار، طبیعت‌گردهای حرفه‌ای کوله‌بار خود را برای گشت و‌گذار چند روزه می‌بندند و از هیاهوی زندگی شهری به آرامش طبیعت پناه می‌برند. پایتخت‌نشین‌ها هم معمولا مسیر جاده‌های طولانی و صعب‌العبور را در پیش می‌گیرند غافل از اینکه حوالی تهران هم می‌تواند مقصد اصلی سفرهای یک‌روزه و پرخاطره باشد. روستاهای اطراف پایتخت که آبشار، طبیعت و اماکن تاریخی بکر و دست نخورده‌ای دارند، با گذشت سال‌های طولانی از گزند ساخت و سازهای بی‌رویه در امان مانده‌اند و محل مناسبی برای نفس‌کشیدن در هوای تازه هستند. در این گزارش چند مکان سرسبز را به شما معرفی می‌کنیم تا برای گشت و گذارهای بهاری در نزدیکی‌های پایتخت برنامه‌ریزی کنید.


روستای افجه


اگر اهل طبیعت‌گردی باشید احتمالا نام دشت هویج را شنیده‌اید. این منطقه زیبا در نزدیکی روستای افجه در 5کیلومتری لواسان واقع شده و در بهار و تابستان طبیعتی دیدنی دارد. می‌توانید از طریق اتوبان شهید بابایی و جاده لشگرک به سمت لواسان بروید و بعد از ورود به بلوار اصلی شهر لواسان از میدان اصلی به سمت چپ بروید تا بعد از طی‌ کردن حدود 8کیلومتر، به طبیعت بکر و دلپذیر این روستا برسید. اگر حال و حوصله پیاده‌روی دو ساعته برای رسیدن به دشت هویج را هم ندارید، می‌توانید گشتی در روستای افجه بزنید و از حمام تاریخی این روستا دیدن کنید. جالب اینکه قدمت این حمام قدیمی به دوره صفوی نسبت داده می‌شود اما مردم روستا برای استحمام هنوز از آن استفاده می‌کنند. دیدن محله چراغان و سقاخانه حضرت ابوالفضل(ع) را هم از دست ندهید. درخت 400ساله مجاور سقاخانه را همه اهالی روستا می‌شناسند و یکی از جاذبه‌های گردشگری دشت هویج است. 

دره کن و سولقان



کن و سولقان نام 2 روستای قدیمی است که در شمال غربی تهران واقع شده‌اند و یکی از تفرجگاه‌های اصلی تهرانی‌ها در فصل تابستان به‌حساب می‌آیند. از جاذبه‌های این منطقه می‌توان به رودهای کوچک اشاره کرد که به رودخانه‌ کن منتهی می‌شوند. همچنین درختان توت و باغ‌های پرو پیمان را به این زیبایی‌ها اضافه کنید.آبشار سنگان یکی از مکان‌های دیدنی این منطقه است که در فاصله حدود ۲۰کیلومتری شمال غرب تهران و در دامنه‌های قله پهنه‌حصار قرار دارد. روستای سنگان شامل 6 محله قدیمی است که قدیمی‌ترین آن سنگان پایین نام دارد و برای ورود به سنگان باید از این مسیر عبور کنید. آثار تاریخی به‌ویژه آرامگاه امامزاده‌های سه‌گانه سنگان، نشانگر قدمت 500ساله است.برای رسیدن به این منطقه، بعد از میدان دهکده المپیک به سمت شرق در اتوبان همت پیش بروید و از میدان دوم شهران به سمت کن وارد شوید و از طریق خیابان کوهسار به سمت امامزاده داوود بروید. پس از حدود ۱۰‌کیلومتر به یک سه‌راهی می‌رسید، تابلوی سمت چپ، مسیر رسیدن به سنگان را نشان می‌دهد و از آنجا می‌توانید به روستای خوش و آب و هوای سنگان راه پیدا کنید.


آبشار گزو




یکی از آبشارهای گمنام و تقریبا ناشناخته نزدیک به تهران، آبشار 75متری گزو است. جالب است بدانید که این آبشار در میان جنگل‌های لفور واقع شده و با شرق تهران فقط 2ساعت فاصله دارد. برای رسیدن به این آبشار دیدنی باید از مسیر جاده فیروزکوه تا شیرگاه بروید و از جاده لفور در پشت سد البرز وارد جنگل زیبا و بکر لفور شوید. یادتان باشد که فاصله جنگل تا امامزاده برادران گزو 28کیلومتر است و باید یک جاده خاکی را طی کنید. نگران دوراهی‌هایی که احتمالا روی نقشه این مسیر دیده می‌شود هم نباشید؛ چراکه تابلوهای امامزاده گزو راه را برای شما کاملا مشخص می‌کنند. پیاده‌روی نیم ساعته به سمت پایین جنگل آخرین زحمتی است که باید به خودتان بدهید تا با آبشار گزو چشم در چشم شوید و از طبیعت اطراف آبشار هم لذت ببرید. 



   شهرستانک
روستای زیبا و چشم‌نواز شهرستانک فقط 90کیلومتر با تهران فاصله دارد، اما هنوز تهرانی‌های زیادی هستند که با آثار تاریخی آن آشنایی چندانی ندارند و حتی به این منطقه سر نزده‌اند. قدمت آثار تاریخی روستای شهرستانک به قرن ششم هجری قمری برمی‌گردد و قرار گرفتن آن در منطقه‌ای خوش آب‌وهوا می‌تواند، هم برای بزرگ‌ترها و هم برای نوجوان‌ها مقصد گردشگری خوبی باشد. برای رسیدن به این روستا باید از مسیر جاده چالوس به سمت شمال حرکت کنید. نرسیده به گچسر و در سه‌راهی پل دو آب مسیرتان را به سمت شهرستانک تغییر هم بدهید و به تابلوهای راهنما هم توجه کنید. این روستای نسبتا مرتفع در تمام فصول، آب‌وهوای خنکی دارد و برای بازدید از آثار تاریخی و کوچه‌باغ‌های سرسبز آن حتما به لباس گرم و مناسب نیاز دارید. کاخ ناصری، قلعه دختر و تپه شنستون از جمله بناهای دیدنی شهرستانک هستند و برای رسیدن به این 3 مکان دیدنی باید حدود یک ساعت در کوچه‌باغ‌های سرسبز روستا پیاده‌روی کنید. 


   تنگه واشی


اگر ساکن تهران یا شهرهای اطراف پایتخت باشید، حتما نام تنگه واشی را شنیده‌اید؛ منطقه‌ای ییلاقی و خوش آب و هوا که در تابستان آب و هوای خنکی دارد و مقصد مناسبی برای فرار از گرماست. برای رفتن به تنگه واشی باید راهی جاده تهران - فیروزکوه شوید. در کیلومتر ۲ جاده فیروزکوه، به نخستین جاده فرعی وارد شوید ۱۰کیلومتر جلو بروید تا به روستای «جلیزجند» برسید. این روستا دشتی سرسبز و باغ‌های پرباری دارد و می‌توانید چند ساعتی در آن گشت و‌گذار کنید. برای رسیدن به تنگه واشی باید در همان جاده فرعی به مسیر ادامه دهید و در این مسیر دشت‌های سرسبز و جویبارهای زلالی را در کنار جاه می‌بینید که زیبایی مسحور کننده‌ای دارند. حدود 5کیلومتر که از روستا دور شدید باید پیاده‌روی به سمت تنگه واشی را شروع کنید. با رفتن به این مکان 2 تنگه را می‌بینید که اسم یکی از آنها «واشی» و دیگری «سا» است. این دو تنگه در فاصله حدود ۲‌کیلومتری از هم قرار دارند. حدود ۸۰۰ متر آن طرف‌تر از تنگه دوم هم با آبشار زیبایی رودررو می‌شوید که ۱۵متر ارتفاع دارد. یکی دیگر از جذابیت‌های این منطقه، راه رفتن در رودخانه‌ای است که در یک دره سنگی قرار دارد و از بین 2 کوه عبور می‌کند.با رفتن به تنگه واشی فقط درگیر جاذبه‌های طبیعی نمی‌شوید بلکه اگر علاقه به آثار تاریخی هم داشته باشید جالب است که بدانید یکی از 3 کتیبه‌ای که قدمت آنها به دوره قاجار برمی‌گردد در این منطقه قرار دارد. داستان حکاکی‌شدن این کتیبه به دوران زندگی فتحعلی شاه در شیراز و زمان قبل از پادشاهی او برمی‌گردد. فتحعلی شاه چنان شیفته کتیبه‌های شیراز شده بود که بعد از نشستن بر تخت پادشاهی دستور حکاکی کتیبه‌هایی در تهران را صادر کرد. امروزه یکی از این کتیبه‌های تاریخی را می‌توانید در تنگه واشی تماشا کنید. یکی از این نقش برجسته‌ها شکارگاهی را به تصویر درآورده که در آن فتحعلی شاه، فرزندان و نوه‌هایش در حال شکارند. قدمت این کتیبه به ۱۸۰‌سال قبل برمی‌گردد و به‌گونه‌ای در دل کوه حکاکی شده که بارش برف و باران و تابش گرم آفتاب نتواند به آن آسیبی بزند.برای رفتن به این تنگه باید چند نکته را درنظر بگیرید. آب آشامیدنی و خوراکی همراه خود داشته باشید و از آنجا که مسیر بین 2 تنگه زیاد است کودکان زیر ۷سال را با خود به این سفر نبرید. از پوشیدن دمپایی خودداری کنید چرا که یک مسیر نسبتا طولانی را باید در آب راه بروید. به‌دلیل آفتابگیر نبودن تنگه‌ها، آب رودخانه سرد است. بهترین زمان برای طی این مسیر مرداد‌ماه است.



آبشار آهار- شکراب
اگر اهل پیاده‌روی هستید، پیشنهاد می‌کنیم در تعطیلات آخر هفته و در این روزهای بهاری به سمت روستای آهار بروید و با یک ساعت‌ونیم پیاده‌روی در مسیر رودخانه، خودتان را به آبشار آهار برسانید و حال و هوایتان را عوض کنید. برای رسیدن به این منطقه دیدنی و خوش آب‌وهوا باید از طریق جاده لشگرک به اوشان بروید و از آنجا تابلوهای راهنما که شما را به روستای آهار می‌رسانند را دنبال کنید. در نزدیکی آبشار 2 امامزاده به نام‌های امامزاده سیدطاهر(ع) و امامزاده سیدزاهد(ع) وجود دارد که می‌توانید بعد از زیارت این دو مکان مذهبی، از دیزی‌ها و نیمروهایی که در آشپزخانه نزدیک امامزاده‌ها سرو می‌شود، میل کنید. فراموش نکنید که هوای این منطقه حتی در تابستان هم بسیار خنک است، بنابراین بردن لباس گرم و تجهیزات لازم برای پیاده‌روی در یک مسیر نسبتا ناهموار را هم فراموش نکنید. 




روستای خور
اگر با سرمای هوا در روستاهای شمالی تهران مشکل دارید، برای طبیعت‌گردی می‌توانید مسیر بزرگراه قزوین را در پیش بگیرید و به روستای خور در نزدیکی شهر هشتگرد بروید. این روستای خوش آب‌وهوا با مکان‌های دیدنی و تاریخی که در دل خودش جا داده، تجربه یک گردش و تفریح متفاوت و به یادماندنی را به شما هدیه می‌دهد. علاوه بر تپه‌ها و دره معروف دوچنار، می‌توانید سراغ امامزاده برچشمه(ع) یا زبیده خاتون(ع) و برج و باروی قلعه خور بروید اما پیشنهاد ویژه ما این است که حتما سری هم به چنار 800ساله این روستا بزنید و با آن عکس یادگاری بگیرید. این چنار 800ساله در نزدیکی مسجد جامع روستا واقع شده و سندی زنده‌ از قدمت این منطقه خوش آب‌وهواست. اگر تا هشتگرد می‌روید، فرصت دیدن روستای کردان را هم از دست ندهید. برج آرامگاهی کردان، پل قدیمی بانو صحرای کردان، امامزاده شاهزاده حسین(ع) و امامزاده بی‌بی‌شهربانو از مکان‌های دیدنی کردان به‌شمار می‌روند. 


   غار رودافشان


برای علاقه‌مندان به غارنوردی هم یک پیشنهاد ویژه داریم.غار رودافشان که در فاصله 100کیلومتری تهران و در نزدیکی روستای رودافشان واقع شده، انتخاب اول طبیعت‌گردهای حرفه‌ای در فصل بهار و تابستان است.برای دسترسی به این غار باید از جاده فیروزکوه عبور کنید و بعد از گذر از دوراهی دماوند در محلی به‌نام سیدآباد به نخستین جاده فرعی وارد شوید. بعد از حدود نیم‌ساعت رانندگی یا 2ساعت پیاده‌روی، به روستای رودافشان می‌رسید. بعد از حدود 20دقیقه کوه‌پیمایی در طول مسیر غار که شیب زیادی هم دارد،به دهانه غار خواهید رسید که به‌نظر می‌رسد درون قیف بزرگی قرار دارد و فقط از لبه همین قیف دهانه غار دیده خواهد شد. ارتفاع این غار به اندازه‌ای است که به آسانی می‌توان در آن حرکت کرد و داخل آن مملو از قندیل‌های آهکی است که گاهی ارتفاع آن از سقف غار به زمین می‌رسد و تماشای آن شما را مبهوت خواهد کرد.غار رودافشان از نوع غارهای مرطوب با پوشش گیاهی خزه است که پیشروی تا عمق 300 یا 400متری آن با تجهیزات کم غارنوردی امکان‌پذیر است اما برای ادامه مسیر باید تجهیزات کامل و حرفه‌ای، به‌خصوص «چراغ پیشانی» داشته باشید.

دره لالون



لالون یکی دیگر از روستاهای خوش و آب‌وهوای نزدیک تهران است که دره‌های معروف پرآب و سرسبزش در روزهای تعطیل مقصد اصلی گردشگران و طبیعت‌گردهای حرفه‌ای به حساب می‌آید. برای رسیدن به این تفرجگاه دلپذیر می‌توانید از مسیر جاده فشم به سمت زاگون و گرمابدر بروید. وقتی به روستای زاگون رسیدید در سمت چپ جاده باریکی را می‌بینید که شما را به لالون می‌رساند. پیشنهاد ما به شما این است که 10دقیقه‌ای در هوای دلچسب این منطقه پیاده‌روی کنید و جایی در نزدیکی‌های روستا چادر بزنید. اگر مشکلی بابت پیاده‌روی در مسیر سنگلاخی ندارید، در مسیر رودخانه وارد دره شوید تا جایی که از گردشگران و اهالی روستا فاصله بگیرید و از سکوت دلنشین و گاهی از صدای آب که تسکین‌دهنده است لذت ببرید. لالون دره‌ای است که از حضور در آن لذت خواهید برد. 


دریاچه طالقان


دیدنی‌های طالقان که در 120کیلومتری غرب تهران واقع شده، به حدی زیاد است که می‌توان یک گزارش مفصل را به جاذبه‌های آن اختصاص داد. برای گشت‌وگذار در طبیعت سرسبز طالقان پیشنهاد ما به شما این است که ابتدا سری به دریاچه سد طالقان بزنید. اطراف این دریاچه پر آب، محل مناسبی برای کمپینگ و شب‌مانی است. البته یادتان باشد در بهار با اینکه هوا هنوز در این منطقه سرد است، گردشگران زیادی برای چادرزدن کنار دریاچه برنامه‌ریزی می‌کنند و باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که از قافله عقب نمانید. اگر شلوغی اطراف دریاچه برایتان خوشایند نیست می‌توانید بعد از صرف صبحانه به سمت روستای سرسبز گیلیرد بروید و از خانه آیت‌الله طالقانی بازدید کنید. آبشار کرکبود هم که در روستایی به همین نام و در منطقه بالادست طالقان واقع شده یکی دیگر از دیدنی‌های این منطقه خوش آب‌وهواست.



بار و بندیل اضافه ممنوع
طبیعت‌گردی هم مانند رفتن به یک مهمانی مهم آداب و شرایط خاص خود را دارد و هرگز نمی‌توان بی‌اختیار به سمت آن رفت. اصلی‌ترین وظیفه هر طبیعت‌گرد احترام به محیط زیست، پیدا کردن بهترین مسیر و مناسب‌ترین زمان است. وقتی مقصد، مبدا و مسافت مشخص شد وقت آن است تا چمدان‌ها نیز بسته شوند. هر کدام از ما علاقه‌مندی‌های خاص خودمان را داریم و دلمان می‌خواهد در سفر وسایل زیادی را با خود حمل کنیم. در طبیعت‌گردی این قاعده به کلی حذف می‌شود و حمل کمترین و پرکاربردترین وسایل در اولویت قرار می‌گیرد. کوله پشتی یک طبیعت‌گرد حرفه‌ای در برنامه‌های سبک و یک روزه حدود 40 لیتر و برای برنامه‌های چند روزه بیش از 60 لیتر گنجایش دارد و از پارچه ضد آب و قسمت‌های متعدد برای قرار دادن وسایل همراه تشکیل شده است. کوله‌پشتی علاوه بر دارا بودن سیستم کمربند چند نقطه‌ای به پد رطوبت‌گیر نیز مجهز است.