زدودن غبار غم بهاری

نیلوفر شادان

بهار، فصل عشق و رویش است. موسم سرور و آشتی و طراوت و همه از این طراوت و رویش لذت می‌برند اما در همین فصل زیبا هم کم نیستند کسانی که دچار غم می‌شوند و افسردگی در وجودشان طغیان می‌کند. شروع فصل بهار در ایران همزمان با شروع تعطیلات است. تعطیلات نوروزی در واقع زمانی برای شادی، استراحت و تفریح است اما یکی از تجاربی که برخی افراد در این دوران با آن مواجه می‌شوند تجربه‌ای متفاوت است که از آن به‌عنوان اندوه تعطیلات یاد می‌شود. براساس نتایج یکی از تحقیقات انجمن روانشناسی آمریکا دو‌سوم افراد در طول تعطیلات بلندمدت احساس استرس و خستگی و نیمی از مردم عصبانیت و زودرنجی را در این دوران تجربه می‌کنند بنابراین باید برای تعطیلات برنامه وجود داشته باشد تا به دورانی برای افسردگی تبدیل نشود.

تغییرات خلقی با تغییر فصل

امین رفیعی‌پور، متخصص روانشناسی سلامت در این‌باره به درنگ می‌گوید: جابه‌جایی فصل‌ها پدیده‌ای است که منجر به تغییر هیجانات در افراد می‌شود. فصل بهار فصل شکوفایی است و معمولا افسردگی به‌دنبال ندارد اما این تغییرات خلقی که با علائمی مانند تغییر در خواب، اشتها و انرژی همراه است در کنار تعطیلات نوروزی ممکن است فرد را دچار مشکل کند. در کشور ما شروع بهار همزمان با شروع تعطیلات است و مردم در این زمان به دید و بازدید و تفریح می‌پردازند. استرس ناشی از میهمانی‌های نوروز، تغییر در وضعیت تغذیه و ساعات خواب، نداشتن زمان تنهایی، نداشتن برنامه و... ازجمله مسائلی است که می‌تواند به ایجاد غم و افسردگی در افراد کمک کند. متأسفانه امسال مسائل اقتصادی هم به بروز این زمینه در افراد کمک می‌کند. افرادی که در طول تعطیلات زیر فشار اقتصادی هستند و نمی‌توانند برنامه‌های خود را به اجرا در آورند در آستانه کاهش خلق قرار می‌گیرند و اگر کنترلی بر آن نداشته باشند به سمت افسردگی پیش می‌روند.

هیجان‌مدار نباشید

بیشتر کسانی که در فروردین احساس غم می‌کنند اشخاصی هستند که در آغاز سال به یاد عزیزان از دست رفته خود می‌افتند، به یاد روابطی که قطع کرده‌اند هستند و رویاهایی که محقق نشده است یا شرایطی که ممکن است حالشان را بد کند. در واقع با آغاز سال جدید غمگینند چون احساس شکست می‌کنند.

رفیعی معتقد است مسائلی مانند تحریم، جنگ، آسیب‌های اجتماعی و... منجر به کاهش خلق و افسردگی می‌شود بنابراین باید با مدیریت و پذیرش مشکلات جلوی بروز آن را گرفت و آن را کنترل کرد. او در ادامه می‌گوید: باید به سمت حل مسائل به ‌صورت مبتکرانه برویم و مشکل‌گشایی کنیم نه اینکه هیجان‌مدار باشیم تا زمینه برای طغیان افسردگی فراهم شود. اگر هیجان‌مدار برخورد کنیم شرایط را بدتر می‌کنیم.

برای اینکه بتوانیم بر اندوه ناشی از تعطیلات نوروزی غلبه کنیم، یکسری راهکارها وجود دارد که با رعایت آنها می‌توان روزهای تعطیل را با خوشی گذراند. رفیعی‌پور در این‌باره می‌گوید: باید در ابتدا احساس خودمان را بپذیریم. بعد از آن باید برنامه‌ریزی داشته باشیم و با برنامه‌ریزی دقیق مدیریت زمان کنیم. باید این را باور داشته باشیم که وقتی به تعطیلات می‌رویم می‌خواهیم انرژی بیشتری بگیریم و دوباره به روزهای کاری برگردیم بنابراین پیشنهاد می‌کنم که در طول تعطیلات ورزش‌کردن را از یاد نبرید.

او اضافه می‌کند: حتما برنامه خود را به ‌گونه‌ای تنظیم کنید که چند روز آخر تعطیلات در خانه باشید و استراحت کنید. سعی کنید مدیریت استرس و اضطراب را یاد بگیرید و دید و بازدید‌ها را یکباره قطع نکنید. هر روز وقتی را برای گفت‌وگو با آشنایان و دوستان بگذارید و برای انجام فعالیت‌های معمول نوروزی مانند سفر، برگزاری مهمانی و... احساس اجبار نداشته باشید. در عین حال سعی کنید با فعالیت‌های سرگرم‌کننده و لذتبخش برنامه روزانه‌تان را پر کنید.