تولیدات هنری انگشت‌شمار برای معرفی خوزستان

سیدعلیرضا شریفی|  اهواز- خبرنگار:


هنرمندان خوزستانی تاکنون آثار انگشت‌شماری برای معرفی خوزستان ساخته‌اند و همین فقر در معرفی سبب شده است که از ظرفیت‌ها و داشته‌های فراوان این استان غفلت شود.
در سال‌های گذشته بسیاری از استان‌ها برای معرفی سرمایه‌های فرهنگی و طبیعی خود اقدام به استفاده از زبان هنر کردند و در این زمینه توانستند به موفقیت‌های زیادی برسند. اما در خوزستان وضعیت آنچنان که باید و باشد نیست و هنرمندان این خطه علی‌رغم داشتن ظرفیت، استعداد و توانایی بالا، تاکنون نتوانسته‌اند آثار درخور و قابل‌توجهی تولید کنند.

البته در ماه‌های گذشته هنرمندان خوزستانی مانند «محسن چاووشی» و «مهدی یراحی» در مسائل اجتماعی این استان ورود کردند، اما هنوز عرصه برای ورود سایر هنرمندان به مسائل، مشکلات و معرفی خوزستان باز است و جای کار زیادی دارد. فیلم‌هایی نیز با موضوع خوزستان یا با استفاده از لوکیشن خوزستان ساخته شدند که آخرین آنها «ماهورا» بود که سال گذشته با موضوع عشق و جنگ تحمیلی تولید شد. اما هنوز خوزستان آن گونه که باید، دیده نشده است.
تاریخ، طبیعت و تمدن خوزستان، با وجود داشتن سوژه‌های بسیار ناب در حوزه‌های حماسی و طبیعی، هنوز دست‌نخورده مانده است و هنرمندان کمی به این اقیانوس بی‌انتها پا گذاشته‌اند.


فیلم‌هایی که تنها آرشیو می‌شوند

یک فعال حوزه رسانه به همشهری می‌گوید: فعالیت فرهنگی و هنری به حمایت‌های معنوی و مادی نیاز دارد اما ورود برخی افراد سیاسی به دستگاه‌های هنری و فرهنگیموجب می‌شود هنرمندان برای خلق آثار هنری با محدودیت مواجه شوند. «محمدرضا عبادی» می‌افزاید: برخی از هنرمندان براساس دغدغه‌های شخصی خود موضوعات را پیگیری می‌کنند، اما موانع کار در این زمینه بسیار است و به همین دلیل هنرمندان در نیمه راه از انجام یک کار باکیفیت باز می‌مانند. وی می‌گوید: برای نمونه چند سال پیش فیلمی درباره شهید «علی هاشمی» (سردار هور) ساخته شد، اما برای تهیه این اثر با افرادی همکاری شد که این‌کاره نبودند و نتیجه این شد که فیلم پس از ساخته شدن آرشیو شد. این فعال رسانه بیان می‌کند: در موضوعاتی مانند گردوغبار، هنرمندان به اطلاعات عمیقی نیاز دارند که متاسفانه برخی سازمان‌ها اطلاعات تحقیقی مورد نیاز را در اختیار هنرمندان نمی‌گذارند و به همین دلیل نمی‌توان یک کار باکیفیت ساخت.


خوزستان در سینمای مستند غنی است اما...

سینمای مستند یکی از قالب‌های هنری است که با ارائه اطلاعات دقیق و آگاهی دادن به جامعه در زمینه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... می‌تواند تصویری واقعی از یک منطقه به مردم کشور و جهان ارائه دهد.

بنا بر آمار غیررسمی، حدود ۱۰۰ مستندساز در خوزستان فعالیت می‌کنند، اما تاکنون به دلیل عدم ارائه مطلوب آثار و پوشش نا‌مطلوب رسانه‌ای، بسیاری از آثار این مستندسازان دیده نشده و این ندیده شدن، بسیاری از آنها را دلسرد کرده است.یک مستندساز خوزستانی در این زمینه با بیان این‌که خوزستان از غنی‌ترین استان‌های کشور در حوزه مستندسازی است، می‌گوید: اما مساله خیلی مهمی در این حوزه وجود دارد، این‌که مستندسازان خوزستانی - برخلاف خیلی از استان‌ها و کشورهای دیگر - از سوی نهاد خاصی حمایت نمی‌شوند.

«صادق رضایی» می‌افزاید: از این توان آنطور که باید استفاده نمی‌شود و برنامه بلندمدت و هدف‌داری برای این ظرفیت بزرگ وجود ندارد. خوزستان از نظر سوژه خیلی غنی است و سوژه‌های نوستالژیک زیادی دارد که باید از آنها استفاده شود.او می‌گوید: دفاع مقدس و گردشگری از جمله حوزه‌های پرسوژه خوزستان هستند که تاکنون خیلی کم و محدود به آنها پرداخته شده است و درواقع با فقر معرفی خوزستان مواجهیم.


خیلی‌ها تصور می‌کنند خوزستان کویر است

این مستندساز خوزستانی عنوان می‌کند: افکار عمومی هنوز درباره جاذبه‌های خوزستان اقناع نشده‌اند و شاید نگاه به خوزستان به دلیل گرمی هوا نزد افکار عمومی مانند نگاه به بیابان و کویر است. درواقع این نگاه نشان‌دهنده این است که که جاذبه‌های استان ما هنوز در قالب مستند معرفی نشده‌اند. 

رضایی با بیان این‌که در سال‌های گذشته کارهایی در این زمینه انجام شده است، می‌گوید: این اقدامات کافی و جامع نبوده است. عدم حمایت از مستندسازان سبب شده است که سوژه‌های طبیعی و واقعی خوزستان دیده نشوند و اگر کاری انجام شده به دلیل علایق شخصی بوده است.

او با بیان این‌که بخشی از وظایف سینمای مستند معرفی و ارائه اطلاعات است، اظهار می‌کند: چون از مستندسازان حمایت نمی‌شود، طبیعتا به صورت مطلوب به سوژه‌ها پرداخته نمی‌شود.
رضایی با اشاره به این‌که اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان باید از مستندسازان حمایت کند، می‌گوید: انجمن سینمای جوان به کمک به ارتقای سطح سینمای مستند علاقه‌مند است اما بودجه سالانه این انجمن نهایتا تنها صرف پرداخت هزینه‌های جاری و حقوق کارکنان انجمن می‌شود.


کار باکیفیت، ماندگار می‌شود

یک آهنگساز خوزستانی نیز به همشهری می‌گوید: خلق یک اثر هنری باکیفیت به یک زنجیره تولید موفق نیاز دارد. برای نمونه در ترانه «خاک» اثر «مهدی یراحی» ترانه زیبا، خواننده مشهور و زمان انتشار در ماندگاری این اثر موثر بود. در گذشته هم کارهایی درباره کارون و ساحل آن ساخته شده که همین حالا هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. پس باید بدانیم که کار باکیفیت ماندگار می‌شود.

«رسول عرفانی» می‌افزاید: هنرمندان باید دلگرمی داشته باشند تا بتوانند یک کار خوب تحویل دهند. ارائه یک کار خوب مستلزم داشتن امکانات تصویربرداری و صدابرداری است چون اگر اثری از نظر محتوا خوب باشد، اما کیفیت مطلوب را نداشته باشد، ازسوی مردم مورد استقبال قرار نمی‌گیرد.وی عنوان می‌کند: شاید سفارشی‌سازی در فرهنگ هنری کشور ما یک کار مذموم باشد، اما مثلا شما در هالیوود هم نمونه کارهای سفارشی موفق را می‌توانید ببینید. در زمینه معرفی خوزستان باید نهادها و سازمان‌های فرهنگی موجود ورود کنند و با استفاده از هنرمندان بومی و حتی غیربومی کارهای هنری درخور خوزستان بسازند.
***
گرچه هنرمندان خوزستانی در زمینه‌های مختلف مستعد و شهره شده‌اند، اما کارهای باکیفیت برای معرفی خوزستان هنوز انگشت‌شمارند و لازم است نهادهای فرهنگی با ورود به این عرصه، خوزستان واقعی را معرفی کنند و برای آن سنگ‌تمام بگذارند.