بازی مرگبار دختر 9ساله به سبک فیلم هندی

زن جوان وقتی همراه دختر 9ساله‌اش به تماشای فیلم هندی نشست، تصورش را هم نمی‌کرد که ساعتی بعد دختر او با الگو برداری از فیلم دست به کاری مرگبار بزند. دختر 9ساله تصور می‌کرد همانند قهرمان فیلم می‌تواند خودش را پس ازحلق‌آویز شدن نجات دهد اما وقتی طناب پلاستیکی را به دور گردنش انداخت دیگر نتوانست جانش را نجات دهد.به گزارش همشهری، عصر چهارشنبه گذشته زن جوانی با فریاد از خانه‌شان در شهرک مشیریه به کوچه دوید و از همسایه‌ها می‌خواست که دخترش را نجات دهند. مغازه‌دار همسایه به کمک این زن رفت و وقتی قدم به خانه آنها گذاشت با پیکر بی‌جان دختربچه 9ساله خانواده به نام ستاره روبه‌رو شد که نفس نمی‌کشید. آنها با عجله دختر خردسال را به بیمارستان منتقل کردند اما کار از کار گذشته و ستاره جانش را از دست داده بود.


فیلم هندی
با مرگ دختربچه در بیمارستان ماجرا به کلانتری169 مشیریه گزارش شد. معاینات اولیه پزشکان وجود آثار کبودی روی گردن ستاره و مرگ او به‌خاطر خفگی را تأیید می‌کرد. مادر ستاره که به‌شدت بی‌تاب دخترش بود با کمک مأموران کمی آرام شد و درباره اتفاقی که برای دخترش رخ داده بود چنین گفت: همسرم سر کار بود و من و ستاره و پسر کوچکم در خانه بودیم. حوصله‌مان سر رفته بود و برای همین یک فیلم هندی گذاشتیم و همراه بچه‌هایم شروع به تماشای آن کردیم. در بخشی از این فیلم قهرمان داستان را نشان می‌دهد که با طناب حلق‌آویز شده است. اما او زنده می‌ماند و موفق می‌شود خودش را نجات دهد و...

زن جوان ادامه داد: وقتی فیلم تمام شد برای آماده کردن شام به آشپرخانه رفتم و بچه‌ها داخل هال بازی می‌کردند و اصلا متوجه نشدم که ستاره چه زمانی به داخل اتاق خوابش رفت. پس از دقایقی او را صدا کردم اما جواب مرا نداد. چندبار دیگر هم دخترم را صدا زدم اما باز جوابی نیامد. نگران شدم و از آشپزخانه بیرون آمدم و به سمت اتاق خواب بچه‌ها رفتم. به محض ورود، ناگهان ستاره را دیدم که رشته‌ای پلاستیکی از در کمد دیواری آویزان کرده و آن را دور گردنش انداخته و خودش را حلق‌آویز کرده بود. ستاره حرکت نمی‌کرد و نفس نمی‌کشید. وحشت‌زده به کوچه دویدم و فریادزنان از همسایه‌ها کمک خواستم و با کمک صاحب سوپرمارکت محل، گردن ستاره را از داخل رشته‌ پلاستیکی درآوردیم و او چندین‌بار به دخترم تنفس مصنوعی داد اما او نفس نمی‌کشید. بعد هم دخترم را به بیمارستان بردیم که متأسفانه معلوم شد او جانش را از دست داده است.به گفته سرهنگ علی‌ ولیپور گودرزی، معاون مبارزه با جرایم جنایی پلیس آگاهی تهران، با اظهارات این زن پرونده با موضوع فوت مشکوک تشکیل شد و تحقیقات تکمیلی در این خصوص ادامه دارد.


دختر 9ساله در چه شرایطی تصمیم شتابزده گرفت؟

مریم رفعتی/ روانشناس و مدرس دانشگاه



برای بررسی و تحلیل علل وقوع حادثه تلخی که بعد از تماشای فیلم هندی برای دختر 9ساله اتفاق افتاده نیاز به داشتن اطلاعات بیشتری راجع به شرایط خانوادگی، شرایط روحی کودک، سوابق بالینی و... او داریم. با این حال درباره تاثیرگذاری فیلم‌ها روی کودکان و بچه‌ها نکاتی مهمی وجود دارد که خانواده‌ها و والدین باید از آن آگاه باشند.

رسانه‌ها، به‌خصوص رسانه‌های دیداری مثل سینما و تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای تأثیر زیادی در نگاه بچه‌ها به زندگی دارند. این تأثیر در احساس آنها نسبت به زندگی و حتی قهرمان‌سازی‌‌هایشان وجود دارد. آنها حتی بعد از تماشای یک فیلم شروع به وسعت دادن به خیال‌پردازی‌هایشان می‌کنند. شاید به همین دلیل است که تحقیقات بسیار زیادی راجع به نقش رسانه‌ها در سبک زندگی سالم و فلسفه زندگی انجام شده است و به‌دنبال آن رسانه‌ها ممنوعیت‌های زیادی در پخش صحنه‌های خشن دارند.

یکی از مهم‌ترین نظریه‌ها در این خصوص را «آلبرت بندورا» تحت عنوان نظریه شناخت اجتماعی مطرح کرده است که به «یادگیری مشاهده‌ای» می‌پردازد. براساس این نظریه بچه‌ها اطلاعاتی را از محیط پیرامون‌شان می‌گیرند، ثبت و نگهداری می‌کنند و در نهایت در بزنگاهی آن را تکرار و بازتولید می‌کنند. این به آن معنا نیست که مثلا کودکی بعد از دیدن صحنه‌ای خشن بلافاصله یا چند ساعت بعد آن رفتار را تکرار می‌کند بلکه ممکن است این رفتار مدت‌ها در ذهن او باقی بماند و در بازه زمانی طولانی‌تر آن را از خود بروز دهد.

این نظریه در بخش دیگری به این نکته اشاره دارد که رسانه‌ها و بازی‌های کامپیوتری و... در رفتارهای بعدی کودکان مؤثر هستند. مثلا در تحقیقی در یک مهدکودک به بچه‌ها فیلمی خشن نمایش داده شد. آن بچه‌ها در روزهای بعد با دوستان‌شان رفتارهایی خشن مشابه آنچه در فیلم نمایش داده شده بود داشتند.


چه باید کرد؟
براساس همین تحقیقات و تجربیات بود که برای تماشای فیلم سن تعیین شد و توصیه می‌شود یک‌سری از فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی از ساعتی به بعد در رسانه‌ها نمایش داده شود. یا اینکه در فضای مجازی ابزارهایی وجود داشته باشد تا در ورود بچه‌ها به برخی سایت‌ها و کانال‌ها محدودیت ایجاد شود.همه این تدابیر به این دلیل است که تأثیرات منفی رسانه‌ها را کاهش دهیم. با وجود این مهم‌ترین عامل در پیشگیری از وقوع چنین حوادث تلخی کنترل والدین و خانواده است.کنترل به‌معنای محدود‌سازی‌ نیست؛ چرا که اگر اینطور باشد محدود‌سازی‌ خودش باعث شروع مخفی‌کاری از سوی بچه‌ها می‌شود. اگر اینطور باشد بچه‌ها ممکن است برای به‌دست آوردن اطلاعات رو به افراد غریبه بیاورند که این موضوع می‌تواند بسیار خطرناک‌تر باشد.


باید چارچوب داشته باشیم
یکی دیگر از راهکارهای منطقی در این زمینه ایجاد چارچوب‌ها و قوانین متناسب با سن بچه‌ها در بستر خانواده است. مثلا اگر والدین می‌خواهند فیلمی را تماشا کنند که مناسب فرزند 7ساله‌شان نیست باید در زمانی فیلم را تماشا کنند که فرزندشان حضور نداشته باشد. مثلا زمانی که او قرار است بخوابد. اما نباید به او گفته شود که چون ما می‌خواهیم فیلم ببینیم تو باید بخوابی. بلکه باید اینطور به او گفته شود که چون تو فردا قرار است به مدرسه بروی بهتر است زودتر بخوابی.


چه فیلم‌هایی را با بچه‌ها نبینیم؟
باید وقت بچه‌ها را به‌صورت مفید، مؤثر و لذتبخش پر کنیم و برای‌شان وقت بگذاریم. باید برای استفاده آنها از موبایل و بازی و... چارچوب ایجاد کنیم. اغلب بچه‌ها در سنین پایین دوست دارند با گوشی بزرگترها بازی کنند. در چنین مواقعی باید در کنار‌شان بنشینیم و زمان بازی‌شان را کوتاه‌تر کنیم. اگر از شبکه‌های ماهواره‌ای یا دی وی دی استفاده می‌کنیم باید در ابتدا به اطلاعات روی بسته فیلم‌ها توجه کنیم و از محتوای آن آگاهی داشته باشیم که چه صحنه‌هایی قرار است در آن نمایش داده شود. مثلا چه لزومی دارد کودکی 7ساله به تماشای فیلمی که در آن مفهوم خیانت نمایش داده می‌شود بنشیند و با آن دست و پنجه نرم کند؟ اگر درباره این برنامه‌ها اطلاعاتی نداریم حتما باید چنین برنامه‌هایی را در ساعت‌هایی که بچه‌ها حضور ندارند تماشا کنیم. اگر یک نفر در فیلم خودکشی کرد و زنده شد و به اشتباه فرزندمان هم شاهد این صحنه بود باید به او گفته شود که شخصیت فیلم خیال‌پردازی کرده؛ چون کسی که مرده دیگر زنده نمی‌شود. باید به بچه‌ها اطلاعات درست داد و آگاهی‌بخشی کرد.


والدین باید آگاه باشند
وقوع چنین حوادث تلخی مثل مرگ تلخ دختر 9ساله بار دیگر زنگ خطر را درخصوص میزان آگاهی‌های والدین به صدا در می‌آورد. پدر و مادرها باید آگاهی‌هایشان را در زمینه‌های مختلف به‌خصوص پرورش فرزندان‌شان بالا ببرند که در چه سنی می‌توانند چه مفاهیمی را با آنها در میان بگذارند. تماشای برنامه‌هایی که با سن و سال بچه‌ها هیچ سنخیتی ندارند، برای‌شان مشغله ذهنی ایجاد می‌کند. به‌نظر می‌رسد به جای اینکه تأکید خانواده‌ها روی ایجاد محدودیت‌ها باشد، باید بر فضای آزاد بچه‌ها با برنامه‌های متنوع و لذتبخش تأکید و برای آن برنامه‌ریزی کرد. لازم است با بچه‌ها بازی کنیم، با آنها بیرون برویم و برایشان وقت بگذاریم. زوجین وقتی تصمیم به فرزندآوری می‌گیرند بلافاصله باید مسئولیت‌های فرزند‌شان را هم بپذیرند. اگر یاد بگیریم که واقع‌بین بوده و چارچوبی برای خودمان قائل باشیم بچه‌هایمان هم از ما الگوبرداری می‌کنند.


لمس مفهوم مرگ
اما بچه‌ها در چه سنی با مفهوم مرگ آشنا می‌شوند و به درستی بی‌بازگشتی را درک می‌کنند؟ طبق تحقیقات انجام شده کودک 9ساله، مفهوم مرگ و بی‌بازگشتی را تقریبا می‌داند و اینکه بعد از مرگ بازگشتی وجود ندارد را به مرور لمس می‌کند. او با دیدن جهان اطرافش با پدیده‌ای که برایش تازگی دارد آشنا می‌شود. معمولا این اتفاق در نخستین مرگی که در خانواده اتفاق می‌افتد رخ می‌دهد. در این شرایط والدین باید به او توضیحات لازم را ارائه دهند. در این سن نباید بعد از فوت یک نفر به کودک دروغ گفت که مثلا او رفته مسافرت و... باید واقعیت را گفت که او دیگر بر نمی‌گردد اما در ذهن و خاطر ما همیشه وجود دارد. با این شیوه کودک بهتر می‌تواند مرگ را درک کند.


علائم پیش از حادثه
اغلب بچه‌هایی که دست به چنین اقدامات شتابزده‌ای می‌زنند معمولا از قبل نشانه‌هایی را از خود بروز می‌دهند. مثلا گوشه‌گیری، بدخلقی، بی‌اشتهایی و... حتی اغلب درباره مرگ یا خودکشی سؤال می‌پرسند. گاهی نیز میل به تجربه کردن دارند. در این مورد به‌خصوص میل به تجربه کردن بیش از سایر موارد دیده می‌شود. به این معنا که دختر 9ساله قصد داشته مردن و زنده شدن را که در فیلم دیده خودش تجربه کند. در این مورد لازم است که اگر بچه‌هایی داریم که بی‌گدار به آب می‌زنند، به پیامد کارهایشان فکر نمی‌کنند و تمایل به تجربه کردن دارند لازم است با روانشناس مشورت کنیم. چنین فرزندانی نیاز به کمک دارند. ممکن است این مشکلات‌شان با مصرف کوتاه‌مدت دارو برطرف شود. این بچه‌ها خطر را احساس نمی‌کنند. این والدین هستند که لازم است مراقب بچه‌ها باشند. با آنها بیشتر حرف بزنند و پیامدهای رفتارهای‌شان را به آنها گوشزد کنند. اگر بچه‌های ما چنین علائمی دارند حتما باید با یک مشاور مشورت کنیم و راهکار بگیریم و در روش‌های تربیتی‌مان تجدیدنظر کنیم.