
مظفرالدینشاه و گرامافون لوکس دربار قاجار

تصویر معروف مظفرالدینشاه قاجار در کنار یک دستگاه گرامافون که آن دوران به «فونوگراف» شناخته میشد ثبت شده است. در این عکس، مظفرالدینشاه کنار دستگاه گرامافون نشسته و درباریان قاجار نیز مقابل او به صف ایستادهاند. این تصویر از آن جمله عکسهایی است که ورود تکنولوژیهای جدید به دربار قاجار را نشان میدهد. گرامافون در آن زمان بهعنوان یک وسیله لوکس و مدرن شناخته میشد و ورود آن به ایران تحولی در عرصه فناوری و فرهنگ آن دوران ایجاد کرد.
مظفرالدینشاه ، در سفر خود به اروپا در سال 1900، با دستگاه گرامافون آشنا شد. پس از بازگشت به ایران دستور داد دستگاهی مشابه وارد کشور شود. این دستگاه در دربار قاجار مورد استفاده قرار گرفت و بهعنوان یک وسیله لوکس شناخته شد.
دستگاه گرامافون مورد استفاده در دربار قاجار، از نوع «سگنشان» بود که در کمپانیهای معروف آن دوره تولید میشد. این دستگاه بهویژه در نمایشگاههای جهانی مانند نمایشگاه 1900پاریس معرفی شده بود و ورود آن به ایران نشاندهنده علاقهمندی دربار قاجار به تکنولوژیهای جدید بود. در مورد نحوه دقیق ورود گرامافون به ایران اطلاعات دقیقی در دست نیست. اما با توجه به سفر شاه به اروپا و دستور او برای واردات این دستگاه میتوان نتیجه گرفت که ورود گرامافون به ایران در اواخر قرن نوزدهم میلادی (اوایل دهه 1900) صورت گرفته است.