مسیر تهران-قاهره هموار شد
ششمین سفر خارجی رئیسجمهور به مقصد مصر، از جنبههای سیاسی، اقتصادی و منطقهای دارای اهمیت ویژهای است
برهان محمودی- روزنامهنگار
مسعود پزشکیان پس از یک روز پر کار در هیأت دولت و پر حاشیه در اجلاس خانواده، آینده و پیوندهای پایدار که گریهاش در یادبود همسر و فرزند فقیدش بسیار در شبکههای اجتماعی بازتاب داشت، عصر چهارشنبه برای سفری یکروزه عازم قاهره شد تا دومین رئیسجمهور ایرانی باشد که به مصر سفر میکند. رئیسجمهور که قرار است در اجلاس کشورهای دی8(D8) حضور یابد، علاوه بر سخنرانی در نشست سران این اجلاس و نیز نشست غزه، بناست با برخی مقامهای ارشد کشورهای حاضر در مصر نيز دیدار و گفتوگو داشته باشد.
مصر، کشور گذرگاهها؛ رفح و سوئز
قاهره ششمین مقصد سفرهای خارجی پزشکیان است؛ او اینبار پای بر خاک بزرگترین و پرجمعیتترین کشور عربی میگذارد؛ کشوری که بهدلیل همسایگی با اراضی اشغالی و نیز داشتن گذرگاه رفح برای عبور و مرور میان غزه محاصره شده با جهان خارج، از اهمیت بالایی در منطقه و نیز روابط خارجی کشورمان برخوردار است. این کشور همچنین کانال سوئز را در خود جای داده است که یکی از مهمترین گذرگاههای آبی دنیاست.
مسعود پس از محمود
اگرچه پزشکیان پس از محمود احمدینژاد که 13سال قبل در 17بهمن1391 برای حضور در اجلاس کشورهای اسلامی به قاهره رفته بود، دومین رئیسجمهوری اسلامی ایران است که به مصر سفر میکند ولی سفر رئیس دولت دهم آنگونه که شایسته بود، تأثیر شگرفی بر روابط تهران - قاهره نگذاشت.
دی8 چیست؟
«دی8» گروهی متشکل از 8کشور اسلامی در حال توسعه است.
ایران، ترکیه، پاکستان، بنگلادش، اندونزی، مالزی، مصر و نیجریه اعضای این گروه هستند.
مجموع جمعیت این 8کشور، حدود 1.2میلیارد نفر معادل ۶۰درصد از کل مسلمانان و حدود ۱۳درصد از کل جمعیت جهان است.
مقام رأسالحسین(ع)
بهگفته بسیاری از تحلیلگران، سفر 3روزه احمدینژاد در پاسخ به سفر 3ساعته مرسی در 9شهریور همان سال، نتوانست پرونده روابط تهران-قاهره را گشوده نگه دارد و با تغییر رئیسجمهور مصر، روابط 2کشور بار دیگر در سکوت فرو رفت. پیشتر احمدینژاد در سفر به قاهره، مکانی که گفته میشود محل نگهداری سر مبارک اباعبدالله الحسین(ع) است را زیارت کرده بود.
اهمیت سفر به قاهره
سوریه جدید؛ نقطه اشتراک ایران-مصر: دومین سفر یک رئیسجمهور ایرانی به قاهره اما نه در دوره تسلط اخوانیها، آن هم درست در سومین هفته سقوط حکومت سوریه، میتواند از اهمیت بالایی برخوردار باشد.
خاطرات اتحاد اعراب علیه اسرائیل: خاطرات اتحاد سوریه و مصر در زمان جنگ اعراب و صهیونیستها، همچنان در ذهن و دل بسیاری از ساکنان کشورهای عربی سینه به سینه نقل میشود.
احتمال اولین دیدار«پزشکیان-اردوغان» بدون اسد: برخی منابع از احتمال سفر اردوغان، رئیسجمهور ترکیه به قاهره برای حضور در اجلاس دی8 خبر میدهند که ممکن است پزشکیان با همتای ترکیهای خود نخستین دیدار پس از سقوط دولت بشار اسد را برگزار کند.
راهگشایی اقتصادی با «دی8»: یکی از پیمانهای اقتصادیاي که میتواند نقش خنثیکننده تحریمها را ایفا کند، دی8 یا کشورهای اسلامی در حال توسعه هستند که در صورت ارتقای روابط میان آنها در حد پیمان بریکس، شاید شاهد دومین اتحادیه پولی منطقهای بعد از پول واحد بریکس باشیم.
۶شهریور۱۴۰۰
امیرعبداللهیان در قاهره
در دوره ریاستجمهوری شهید سید ابراهیم رئیسی، تلاش برای ازسرگیری روابط با مصر آغاز شد و مجددا ۶شهریور۱۴۰۰ شهید حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه وقت ایران در حاشیه نشست منطقهای «حمایت از عراق» با عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر بهصورت غیررسمی دیدار و گفتوگو کرد.
29آذر1401
دیدار وزیر شهید با السیسی در امان
دقیقا 15ماه بعد در 29آذر1401 امیرعبداللهیان و السیسی اینبار در امان، پایتخت اردن و در حاشیه اجلاس بغداد2 دیدار دوبارهای با هم داشتند.
8خرداد1402
عمان؛ واسطه ایران و مصر
8خرداد1402 یعنی 6ماه بعد، هیثم بن طارق آل سعید، سلطان عمان به دیدار مقام معظم رهبری آمد که حامل پیام ابراز علاقه رئیسجمهور مصر برای ازسرگیری روابط قاهره با تهران بود؛ درخواستی که با استقبال رهبر معظم انقلاب مواجه شد.
20آبان و 2دی1402
مذاکرات حضوری و تلفنی رئیسی-السیسی
کمتر از 6ماه بعد از درخواست مصریها، شهیدرئیسی برای حضور در اجلاس مشترک سازمان کنفرانس اسلامی و اتحادیه عرب به میزبانی عربستان به ریاض رفته بود که در محل استقرار خود، میزبان عبدالفتاح السیسی رئیسجمهور مصر شد و سپس این مذاکره در 2دیماه سال گذشته بهصورت تلفنی تکرار شد.
2خرداد1403
حضورسامح شکری بر مزار شهدای خدمت
پس از شهادت آیتالله رئیسی در اردیبهشت امسال، 2خرداد سالجاری سامح شکری، وزیر امور خارجه مصر برای شرکت در مراسم تشییع پیکر رئیسجمهور و وزیر امور خارجه فقید کشورمان، برای نخستینبار به تهران آمد و با مقامات ارشد ایرانی دیدار و گفتوگوی کوتاهی داشت.
18تیر1403
اولین تماس پزشکیان -السیسی
السیسی اینبار 18تیرماه نه با شهید رئیسی که با مسعود پزشکیان نخستین تماس تلفنی خود را برقرار کرد و پیروزیاش در انتخابات ریاستجمهوری را تبریک گفت.
9مرداد1403
عبدالعاطی در تحلیف پزشکیان
کمی بیش از 20روز بعد نیز در ۹مردادماه۱۴۰۳ بدر احمد محمد عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، نهمین رئیسجمهور ایران وارد تهران شد و لقب دومین وزیر امور خارجه مصری که به تهران آمده را بر خود نهاد.
26مهر1403
عراقچی در قاهره
سرعت رشد روابط تهران-قاهره روی دور تند افتاده و سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان 26مهر امسال به مصر رفت و دیداری با السیسی رئیسجمهور این کشور داشت.
2آبان1403
گفتوگوی پزشکیان با السیسی در روسیه
مسعود پزشکیان که پنجمین سفر خارجیاش کازان روسیه بود، 2آبانماه در حاشیه اجلاس کازان با همتای مصریاش دیدار و گفتوگو کرد.