گزارش
افسانه‌ای به نام «دنیای بدون کار»
حرف‌های ایلان ماسک در اجلاس جهانی ایمنی هوش مصنوعی، واکنش‌های گوناگونی در پی داشته است
ساسان شادمان‌منفرد-روزنامه‌نگار
داستان هوش مصنوعی، وارد فاز جدیدی شده و این روزها همه‌جا صحبت از هوش مصنوعی (AI) است. با این حال، دیدگاه‌ها نسبت به هوش مصنوعی و کاربری‌هایش متفاوت بوده است.
باز شدن یک بحث قدیمی
حالا اما، کارشناسان دیدگاه ایلان ماسک درباره جهان بدون کار را زیر سؤال می‌برند. آنها می‌گویند: استفاده از هوش مصنوعی برای کار کمتر و بهتر به نفع جامعه است، اما خلاص شدن از شر کار به‌طور کلی ممکن نیست. به گزارش گاردین، ظاهرا رسیدن به آرمان‌شهری بدون کار، ممکن نخواهد بود. اسکار وایلد، نویسنده ایرلندی کار سخت را پناهگاه کسانی می‌دانست که چیزی بهتر از این از آنها برنمی‌آید؛ درحالی‌که جامعه ایده‌آل او، جامعه‌ای است که در آن ماشین‌ها وظایف دشوار، ناخوشایند و ضروری را انجام می‌دهند و تمدن انسانی، فراغت بیشتری دارد. رویای کارل مارکس، جامعه‌شناس و فیلسوف انقلابی آلمانی، تولید عمومی تحت نظارت دولت بود که به کارگران رها شده از قید کار اجازه می‌داد که «صبح‌ها شکار، بعدازظهر ماهیگیری و عصرها دامداری کنند و بعد از شام هم به انتقاد بپردازند» بدون اینکه مجبور به‌کار مزدی باشند. ویلیام موریس، فعال سوسیالیست قرن نوزدهم ، طرفدار کار مطلوب‌تر و لذت‌بخش‌تر بود و اعتقاد داشت که وقتی انگیزه سود کارخانه در کار نباشد، انجام کارهای کمتر ضروری، ۴ساعت در روز زمان خواهد برد، بنابراین پیشنهاد ایلان ماسک به ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا مبنی بر اینکه جامعه می‌تواند به نقطه‌ای برسد که در آن «هیچ شغلی لازم نیست» و «شما می‌توانید اگر دلتان خواست کار کنید... اما هوش مصنوعی همه کارها را انجام خواهد داد» باب بحثی قدیمی را باز می‌کند.
آرمان‌شهری نیست
با این حال، کارشناسان گمان می‌کنند که دنیای بدون کار احتمالا بیشتر دیستوپیایی است تا آرمان‌شهری. تام هاجکینسون، یکی از بنیانگذاران مجله آیدلر که برای 3دهه، بستری برای بررسی مسائل مربوط به‌کار و اوقات فراغت بوده است، می‌گوید: «این داستانی قدیمی است و هرگز اتفاق نخواهد افتاد. شعری قدیمی متعلق به یونان باستان که می‌گوید: آیا فوق‌العاده نیست که ما آسیاب آبی را اختراع کردیم تا دیگر ناچار نباشیم ذرت را خودمان آسیاب کنیم؟ و زنان از این پس می‌توانند تمام روز را بنشینند و کاری انجام ندهند. بله، این ایده‌ای است تکراری.»
او ادامه می‌دهد: «افرادی مانند برتراند راسل در دهه۳۰ در مورد این موضوع صحبت می‌کردند. بدون کار ما چه خواهیم کرد؟ یک دیدگاه این است که مردم نمی‌دانند چه کار کنند؛ زیرا مردم کم و بیش برده هستند. آنها فقط در طول روز به تماشای تلویزیون یا فیلم‌های اکشن می‌نشینند، اما در واقع، با توجه به زمان آزاد بیشتر در تجربه‌ای مانند دوران کرونا، می‌توانیم ببینیم که مردم می‌توانند گروه‌های محلی راه بیندازند، بیشتر باغبانی کنند، بیشتر به امور خانه بپردازند، با خانواده وقت بیشتری بگذرانند، کارهای خلاقانه بیشتری انجام دهند، موسیقی بنوازند، شعر بگویند و همه چیزهایی که می‌توان آنها را بخشی از زندگی خوب نامید.»
مزد سلامتی
هایجنکسون می‌گوید که با وجود همه اینها، مطالعات نشان داده که کار مزدی، برای سلامت روان، موقعیت اجتماعی و هویت فرد مفید است. او می‌گوید: «من فکر می‌کنم ما به هر حال باید نوعی کار انجام دهیم، اما باید به سمت هفته کاری کوتاه‌تر و جامعه‌ای با اوقات فراغت بیشتر حرکت کنیم.»
مکث
دنیای جدید
جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، چند روز پیش یک فرمان اجرایی را به‌منظور مهار خطرات توسعه در زمینه هوش مصنوعی صادر کرد. در آن سو و در خلال اجلاس ایمنی هوش مصنوعی بریتانیا، ریشی سوناک از ماسک پرسید که دولت‌هایی مانند بریتانیا باید برای کاهش خطرات پیرامون AI چه کاری انجام دهند و او پاسخ داد که برای اکثریت قریب به اتفاق نرم‌افزارها، امنیت عمومی یک خطر نیست، اما ابرهوش دیجیتال (هوش عمومی مصنوعی) یک خطر خواهد بود و دولت‌ها باید از مردم‌شان درمقابل آن محافظت کنند.
