گزارش
احتکار خودرو، از تکذیب تا تأیید
ایران‌خودرو و سایپا وجود خودروهای تکمیل‌شده در پارکینگ‌هایشان را تأیید کردند
فرخنده رفائی- روزنامه‌نگار
هرچند شرکت‌های خودروساز و وزارت صنعت در ابتدا موضوع احتکار خودرو در پارکینگ خودروسازان بزرگ را تکذیب کردند، اما با گذشت یک هفته از رسانه‌ای‌شدن، این ماجرا در حال تأیید‌شدن است. در هفته گذشته گزارش‌هایی منتشر شد که نشان می‌داد 2خودروساز بزرگ با محدودکردن عرضه، بخشی از تولیداتشان را به امید اخذ مجوز افزایش قیمت این محصولات از شورای رقابت در پارکینگ‌ها دپو کرده‌اند. این موضوع را بلافاصله ایران‌خودرو و سایپا رد کردند و وزارت صمت نیز در واکنش به موضوع، احتکار خودرو در این دو شرکت را تکذیب کرد. اما در روزهای اخیر نه فقط مدیران این دو خودروساز دولتی با تأیید ضمنی وجود تعداد زیادی خودرو تکمیل‌شده در پارکینگ‌ها، دلایلی برای این ماجرا مطرح کرده‌اند، اصل ماجرای احتکار را نیز سازمان حمایت تأیید کرده است.
ایران‌خودرو، سایپا و تأیید خبر
مدیرعامل ایران‌خودرو با تأیید ضمنی وجود 33هزار خودرو در پارکینگ‌های این شرکت مشکلات قیمت‌گذاری و شماره‌گذاری را دلیل عرضه‌نکردن این محصولات عنوان کرده است. به‌گفته علی‌مردان عظیمی، دلیل تأخیر در تحویل 13هزار خودروی موجود در پارکینگ‌ها این است که درخواست قیمت‌گذاری این خودروها از سازمان حمایت به شورای رقابت ارسال شده و این شرکت، برای عرضه این خودروها در انتظار قیمت‌گذاری شورای رقابت است. او همچنین دلیل تأخیر در تحویل 19هزارو700دستگاه از خودروهای تولیدی را بروز مشکل بین این خودروساز و صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته وزارت صمت، عنوان کرده که طبق قانون، این شرکت باید 1.5درصد مبلغ خودرو را به این صندوق بپردازد تا مجوز شماره‌گذاری صادر شود. او بدون اشاره به‌دلیل بروز این مشکل و تأخیر در پرداخت این مبلغ اعلام کرده که با رفع این مشکل، تحویل خودروها از 11مهرماه به مشتریان آغاز شده است.
شرکت سایپا نیز در اطلاعیه‌ای، دلیل تأخیر در تحویل محصولات خود را مغایرت خودروهای ثبت‌نامی با الزامات استاندارد و تغییرات در خودروهای تولیدی اعلام کرده است. در توضیح این شرکت آمده است: دلیل اینکه برخی خودروهای ثبت‌نامی در سامانه یکپارچه با خودروی تولیدی که به‌واسطه برخی الزامات استانداردی متفاوت شده بود، نیازمند هماهنگی با مشتری برای واریز وجه بود که فاصله زمانی بین تولید و تخصیص خودرو زمان‌بر شد. این موضوع که مربوط به مقطع زمانی مرداد‌ماه بوده، به ایجاد فاصله زمانی بین تولید خودرو و تخصیص آن، منجر شده است.
سازمان حمایت احتکار خودرو را تأیید کرد
با گذشت یک هفته از اعلام خبر عرضه‌نشدن بخشی از تولیدات خودروسازان به بازار، تأیید این موضوع در سازمان حمایت ابعاد تازه‌ای به این ماجرا بخشیده است. با بالا‌گرفتن این موضوع و نگرانی از احتمال تأثیر این ماجرا بر روند رو به نزول قیمت در بازار خودرو، حسین فرهیدزاده، معاون وزیر صمت و رئیس سازمان حمایت، پنجشنبه به‌طور سرزده از پارکینگ شرکت ایران‌خودرو در خراسان رضوی بازدید و بر ترخیص هرچه سریع‌تر خودروهای موجود در این توقفگاه تأکید کرد. او ضمن بازدید از حجم بالای خودروهای موجود در توقفگاه این شرکت، روند ارسال و واگذاری خودروها به مشتریان را بررسی و اعلام کرد: در هر مقوله‌ای باید هرچه سریع‌تر مشکلات برطرف شود و مشتریان به خودروهای خود دسترسی پیدا کنند. او درخصوص روند رسیدگی به شکایت‌های حوزه خودرو نیز اعلام کرد: روال کار این است که بازرسان در ادارات کل صمت استان‌ها پس از مراجعه مردم و اخذ شکایت، پرونده را تشکیل داده و با قیمت‌هایی که شورای رقابت برای خودروها اعلام می‌کند، تطابق می‌دهند. درصورت مغایرت، پرونده گرانفروشی تشکیل شده و پرونده پس از طی مراحل اداری راهی تعزیرات حکومتی می‌شود.
رسیدگی سازمان بازرسی کشور به موضوع
در همین حال، رئیس قوه قضاییه از رسیدگی سازمان بازرسی کل کشور به موضوع دپوی خودرو توسط خودروسازان خبر داد. غلامحسین محسنی اژه‌ای روز چهارشنبه هفته گذشته در دیدار با مردم تبریز، در این زمینه گفت: به رئیس سازمان بازرسی کل کشور درخصوص بحث عرضه خودرو که چند وقت یک‌بار مدعی می‌شوند که احتکار شده و به‌دست مردم نمی‌رسد، دستور داده‌ام. این سازمان موظف است هرچه سریع‌تر موضوع را بررسی کند تا اگر خلافی انجام گرفته، گزارش شود. به‌گفته رئیس قوه قضاییه، نتیجه این گزارش ظرف روزهای آینده ارائه خواهد شد.
کاهش فروش به‌رغم رشد تولید
براساس آمارهای اعلام‌شده روی سامانه کدال، در نیمه نخست امسال 487هزار دستگاه خودروی سواری در 3شرکت ایران‌خودرو، پارس‌خودرو و سایپا تولید شده اما با وجود رشد تولید، تیراژ فروش 64هزار دستگاه افت کرده است. مقایسه مجموع تولید و فروش 3شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس خودرو، نشان می‌دهد این 3خودروساز در 6ماه اول امسال درمجموع 487.437دستگاه خودرو تولید کرده‌اند درحالی‌که فروش این شرکت‌ها طی این مدت 471.549دستگاه بوده است. آمارهای اعلامی همچنین حاکی از آن است که با وجود افزایش 13درصدی تولید به نسبت نیمسال اول سال 1401، آمار فروش نسبت به‌مدت مشابه سال قبل 12درصد افت داشته است.
