گپ
سوپراپلیکیشن‌های شهرداری در راه هستند
برقراری ارتباط میان سامانه‌های مختلف شهری هدف اصلی توسعه مدیریت هوشمند شهر تهران است. اپلیکیشن‌های تلفن همراه، سامانه‌های الکترونیک آنلاین، احراز هویت و کد‌های پیگیری و چندین روش دیگر جای پرونده‌های کاغذی را در شهرداری تهران گرفته‌اند. این سامانه‌ها دائما در حال توسعه هستند تا هم به کیفیت خدمات اداری اضافه کنند و هم از زحمت مراجعه حضوری شهروندان بکاهند. همزمان سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران در حال توسعه و به‌روزرسانی توان خود است و در آینده نزدیک از برخی دستاورد‌های خود رونمایی خواهد کرد. با ایمان عیسی‌زاده، یکی از مدیران این سازمان، درباره سامانه‌های فعلی و اهداف پیش‌رو صحبت کرده‌ایم.
مدیریت شهری هوشمند در تهران بر چه حوزه‌ای متمرکز است؟
با توجه به اینکه حوزه مدیریت شهری هوشمند بسیار وسیع است، هر شهر جهان توانسته با تمرکز بر یک زمینه خاص به موفقیت در آن دست پیدا کند. برخی شهر‌ها مسائل مربوط به حمل‌ونقل و برخی شهر‌ها مسائل مشارکت اجتماعی، محیط‌زیستی یا انرژی‌های پاک را در این بخش بیشتر بررسی کرده‌اند. هوشمند‌سازی، مفهوم بزرگی است که از خودکارسازی و الکترونیکی شدن فراتر می‌رود.
در دوره کنونی مدیریت شهری، مسئله شهر هوشمند، یکی از اولویت‌های اصلی شهرداری است. در رویکرد این دوره چند مولفه اصلی و مهم قرار داده شده است؛ یکی اینکه شهروند بتواند انواع خدماتی که در شهر نیاز دارد را با کمترین اتلاف زمان و بهترین کیفیت ممکن و البته با شفافیت دریافت کند.
اکنون اپلیکیشن‌های زیادی برای امور روزانه در دسترس شهروندان قرار دارد. ارتباط میان سامانه‌های مختلف چه اهمیتی دارد؟
زمانی بود که شهروندان برای پرداخت قبض آب و برق هم به درون شعبه بانک می‌رفتند و به‌صورت نقدی آن را واریز می‌کردند. اکنون این کار به‌صورت برخط انجام می‌شود که باعث کاهش سفر‌های درون‌شهری است. در شهرداری هم با غیرحضوری شدن تعداد بیشتری از مراجعات، می‌توانیم تردد در سطح شهر را کاهش دهیم. یکی از برنامه‌های مهمی که وجود دارد این است که جنبه‌های مختلف خدمات با یکدیگر ارتباط پیدا کند. اگر خدمات به یکدیگر اتصال نداشته باشد و مسیر فرایند قطع شود، دیگر نظارت‌هایی مانند امکان ردگیری هوشمند و سنجش زمان پاسخگویی قابل رصد نیست؛ به‌عنوان مثال وقتی مدیریت پسماند مطرح می‌شود باید حمل‌ونقل و میزان تفکیک زباله از مبدأ نیز مشخص شود که به نوبه‌خود به موضوع محله‌محوری ارتباط دارد.
حوزه کاری شهرداری بسیار گسترده است. چطور می‌شود بین داده‌های بخش‌های مختلف برای استفاده شهروندان ارتباط برقرار کرد؟
شهرداری تهران از نظر کارکنان و بودجه از بیشتر وزارتخانه‌های کشور بزرگ‌تر و شرح خدمات در آن بسیار گسترده است. قبلا سامانه‌های متعددی ایجاد شده بود که در آنها اطلاعات سازمان‌های مختلف شهرداری را ثبت می‌کردند و داده‌های مربوطه پالایش می‌شدند. در این دوره تمرکز بر ارتقای کارایی و اتصال این سامانه‌هاست. همین الان چند اپلیکیشن مختلف داریم که شهروندان برای انجام امور مختلف از آنها استفاده می‌کنند. ما اپلیکیشن‌هایی برای تاکسی، کارت بلیت، طرح ترافیک و معاینه خودرو و.... داریم. زمانی که این اپلیکیشن‌ها طراحی می‌شدند قسمت زیادی از مشکلات را حل کردند. با گذشت زمان و افزایش استفاده مردم و لزوم تنوع بخشیدن به خدمات، به این نتیجه رسیدیم که لازم است تنوع فناوری در زیرساخت‌هایی که در سامانه‌ها داشتیم، انجام دهیم. این تحول هم امکان ارتقای مقیاس و تعداد خدمات‌دهی به تعداد بیشتری از شهروندان را فراهم می‌کند و هم خدمات بیشتری را دربر می‌گیرد. نکته مهم دیگر یکپارچه کردن خدمات است. ما باید زیرساختی داشته باشیم که بتوان در آن کیف پول تعریف کرد. وقتی شهروند در یکی از اپلیکیشن‌ها پرداختی انجام می‌دهد، باید بتواند از ارزش فراهم شده در دیگر بخش‌ها هم استفاده کند؛ مثلا در این تفکیک از مبدأ مبلغی به شهروند پرداخت می‌شود که باید در سایر خدمات قابل استفاده باشد؛ به‌عنوان مثال از آن مبلغ، خرید کارت بلیت انجام دهد.
امکان پردازش حجم زیاد دیتا و ارائه کاربردی آن به شهروندان وجود دارد و آیا سوپراپلیکیشن می‌تواند این کار را انجام دهد؟
یکی از خدمت‌هایی که ارائه می‌کنیم، طرح ترافیک است. حجم بسیار زیادی از تصاویر هر روز برای پلاک‌خوانی جمع‌آوری و صورتحساب صادر می‌شود. حجم داده جمع‌آوری شده زیاد و دیتاسنتر‌ها را اشغال کرده است. وقتی می‌خواهیم از این داده استفاده بهینه و در زمان مناسب صورتحساب صادر کنیم، می‌توانیم در کمترین زمان ممکن این کار را انجام دهیم. همینطور فرایندی طراحی کردیم که شهروند بدون خرید کارت فیزیکی و با استفاده از برنامه یکپارچه بتواند بلیت بخرد و با استفاده از کیو‌آرکدی که روی گوشی تلفن همراه نشان داده می‌شود از مترو و اتوبوس استفاده کند. از نظر فنی، پیاده‌سازی انجام شده و آزمایش‌های میدانی هم در حال اجراست. کسانی که سوپراپلیکیشن ثبت‌نام می‌کنند، می‌توانند با استفاده از کیف پول، بلیت خریداری کنند. الان یک کیف پول یکپارچه شهرداری تهران داریم که خدمات مختلف به آن متصل می‌شود. رونمایی سراسری این سرویس به‌زودی اجرا خواهد شد.
