وضعیت تماشاخانه‌های خصوصی در عصر کرونا چگونه است
خسارت 2میلیارد و 005 میلیون تومانی اسفندماه
رئیس انجمن صنفی تماشاخانه‌های خصوصی از میزان خسارت‌ها می‌گوید
شاهین چگینی، رئیس انجمن صنفی تماشاخانه‌های خصوصی است. او که خود مدیریت تماشاخانه استاد مشایخی را بر عهده دارد معتقد است که تصمیم‌گیری درباره وضعیت تئاتر و اجرای آن، باید در زمان مؤثر رخ دهد زیرا هر چه از این زمان فاصله بگیریم خسارات جبران‌ناپذیری به‌دنبال خواهد داشت. چگینی در این گفت‌وگو به میزان خسارت واردشده به تماشاخانه‌های این انجمن در اسفندماه اشاره می‌کند و از مطالبات این صنف از دولت می‌گوید.
در گزارش اداره کل هنرهای نمایشی به بخشودگی کامل اجاره‌بهای اماکن واگذارشده به بخش خصوصی در طول دوره تعطیلی ناشی از شیوع کرونا اشاره شده است؛ این بخشودگی شامل حال شما می‌شود؟
بخشودگی شامل حال ما، که بخش خصوصی هستیم نمی‌شود. دولت نیز در این‌باره نمی‌تواند دستورالعملی صادر کند، چون ملک خصوصی افراد است.
تا امروز چه پیگیری‌هایی صورت گرفته است؟
با پیگیری‌ها و نامه‌نگاری‌های فراوان، آمار و اطلاعاتی در اختیار دولت قرار گرفته. میزان خسارت‌ها برآورد شده و دولت نیز وعده حمایت داده است. اما اینکه تا چه میزان، چه زمان و به چه نحوی پرداخت انجام شود مشخص نیست. همین امر باعث سردرگمی شده است. مالکان می‌خواهند تکلیف خود را بدانند. اگر قرار است برای پرداخت اجاره اسفند، 6ماه ملک مالک در اختیار تماشاخانه‌دار باشد و نتیجه مورد قبول مالک برآورده نشود، ترجیح می‌دهد ملک خود را به کسان دیگری اجاره دهد. اگر این کار به‌سرعت انجام شود از پیچیدگی آن کاسته خواهد شد وگرنه هر روز مشکلات، گسترش بیشتری پیدا می‌کند.
انجمن صنفی تماشاخانه‌های خصوصی آیا شامل همه تماشاخانه‌های تهران می‌شود؟
انجمن صنفی 16عضو دارد ولی در کل نزدیک به 100مجموعه خصوصی در تهران فعالیت می‌کنند که بخشی از آنها کاملا خصوصی نیستند و شاید بخشی زیر نظر دولت باشند که شامل فرهنگسراها و سراهای محله هم می‌شود.
هم‌اکنون در این مجموعه‌ها هیچ فعالیتی نمی‌شود؟
با توجه به احتیاط بحقی که تماشاگران در این وضعیت دارند، هم‌اکنون این مجموعه‌ها فعالیتی ندارند. باید این ویروس کاملا از بین برود و اعتمادسازی شود تا اگر تماشاگر در این محیط قرار می‌گیرد، مطمئن باشد سالن از نظر پروتکل‌ها در وضعیت استانداردی قرار دارد. البته این موضوع، زمان‌بر است و اگر به فرض فردا در سالن‌ها نیز باز شود، بعید به‌نظر می‌رسد برای تماشا یا تمرین، مراجعه‌کننده‌ای داشته باشیم.
این‌روزها بحث درباره اجراهای آنلاین بسیار مخالف و موافق پیدا کرده است؛ آیا تماشاخانه‌دارها تمایلی به اجراهای آنلاین دارند؟
اجرای آنلاین در خیلی کشورها انجام شده اما مختصات خاص خود را دارد. باید در نظر گرفت که در این اتفاق، چه نفعی برای گروه حاصل خواهد شد. اگر اجراهای آنلاین آغاز شود، چه نفعی برای ما دارد یا چه گروه‌هایی متقاضی خواهند بود؟ مسلما گروهی که به فروش پس از اجرایش در گیشه مطمئن باشد، با توجه به اهمیت تئاتر در اجرای زنده، ترجیح می‌دهد در شرایطی نمایش‌اش را روی صحنه ببرد که هم از نظر مالی سود کند و هم اثرش، زنده تماشا شود. اگر قصد داریم کاری برای این فضا تولید کنیم باید همه مختصات آن را در نظر بگیریم؛ مگر اینکه از پیش، کار تولیدشده‌ای داشته باشیم و بخواهیم در این فضا به نمایش بگذاریم که این مسئله دیگری است. ستادی در صنف ما پیگیر مطالبات مسائل مربوط به کروناست و کارگروهی در این ستاد، اجراهای آنلاین را بررسی می‌کند. ما به راهکارهایی فکر می‌کنیم که تماشاخانه‌ها نیز درگیر این تولید شوند تا به شکل پیشنهاد، آن را مطرح و مشارکت کنیم.
اگر این وضعیت ادامه‌دار شود، چه بر سر تئاتر خواهد آمد؟
طبیعتا اگر وضعیت کنونی ادامه‌دار شود، قطعا بسیاری از تماشاخانه‌ها توان ادامه فعالیت نخواهند داشت؛ چون حجم بدهی، زیاد شده و حمایتی هم صورت نگرفته و راهی نمی‌ماند جز اینکه «جلوی ضرر را از هر جا بگیرید فایده است». مالکان نیز دنبال فایده‌اند و مسلما ملک خود را به دیگران اجاره می‌دهند. همین امر باعث تعطیلی بسیاری از تماشاخانه‌ها خواهد شد.
پساکرونای تئاتر را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
دوران پساکرونا در همه حیطه‌ها دوران ویژه‌ای خواهد بود و تئاتر نیز از این امر مستثنا نیست. اگر شرایط خوب شود، مخاطب حتما استقبال خواهد کرد زیرا دوران قرنطینه، مردم را از علائق فرهنگی‌شان دور کرده و در شرایط مناسب حتما پرشور بازخواهند گشت. اما در شرایط فعلی تماشاگر محتاط ترجیح می‌دهد در چنین فضاهایی ظاهر نشود تا اطمینان کافی برایش حاصل شود.
آیا در تماشاخانه‌ها فعالیتی در جهت مسائل مربوط به کرونا شکل نگرفت؛ مثلا تولید ماسک و...؟
اگر منظورتان فعالیتی خیرخواهانه باشد، این اتفاق افتاد که دوستانی جمع شدند و در چند سالن ماسک تولید کردند اما از منظر درآمدزایی و سود، چنین کاری با وضعیت کاری ما و نوع مجوزهایمان منافات دارد. از نظر اعتباری نیز چندان درست نیست که سالن تئاتر یکباره تولیدی شود و اساسا چرا باید تولیدی شود وقتی فضاهای مناسب‌تری برای چنین کارهایی وجود دارد؟
انتظارتان از دولت چیست؟
در اسفند و فروردین‌ماه طبق آماری که جمع‌آوری شده، بالغ بر 2هزار و 400هنرمند در سالن‌های خصوصی باید فعالیت می‌کردند که حالا در خانه نشسته‌اند. آیا قرار است حمایت مستقیم و بلاعوضی از سوی دولت صورت بگیرد یا نه؟ دولت می‌خواهد غیرمستقیم و به شکل وام‌هایی با بهره کمتر به تماشاخانه‌ها کمک کند. هر دو این رویکردها اگر در کنار هم قرار بگیرد ممکن است بخشی از معضل ایجادشده را برطرف کند. مطالبات ما همین است و امیدوارم با سرعت انجام شود تا حیات تماشاخانه‌ها به خطر نیفتد. پرسنل زیادی در خانه هستند و توان مالی چندانی برای پرداخت حقوق آنها وجود ندارد؛ یا گروه‌هایی مبالغی پرداخت کرده‌اند و بلاتکلیف هستند. ای کاش در زمان مؤثر تصمیم‌گیری‌ها اجرایی شود.
مبلغ این خسارت چقدر برآورد شده است؟
فقط در اسفندماه سالن‌های خصوصی عضو صنف، نزدیک به 2میلیارد و 500میلیون تومان زیان دیده‌اند که شامل اجاره، حقوق پرسنل و بدهی به گروه‌ها می‌شود. هزینه‌های جاری در این مبلغ محاسبه نشده است.
اگر دولت کمک نکند...؟
اگر ما قرار باشد خودمان زیان را جبران کنیم با ذات تئاتر در تعارض است، زیرا مجبور خواهیم شد با افزایش قیمت بلیت و استقبال از تئاترهایی که گیشه دارند مثل نمایش‌هایی با بازیگران چهره و شاید طنز ضعیف، این نقصان را جبران کنیم که آسیبی به کیفیت تئاتر و اقتصاد آن خواهد بود.
در همینه زمینه :
