بوهای مشکوک جهانی

سمیرا رحیمی_روزنامه نگار

نیویورک در قرن نوزدهم میلادی کابوسی بدبو بود؛ بوی ماهی، صدف، الکل، ضایعات کارخانجات قند، ‌قیر و دیگر مواد در سطح شهر با هم ترکیب شده و بوی وحشتناکی ایجاد کرده بودند. این بو در کنار رایحه ناخوشایند زباله‌های رها شده در خیابان‌ها، فاضلاب‌های رها شده در راه‌آب‌های شهر، ضایعات سلاخ‌خانه‌ها، بوی اجساد جانوران، کارخانه‌های دباغی و بوی سوختن چربی‌های حیوانی و کارخانه‌های کود این شهر را برای تنفس به یک کابوس تبدیل کرده بود. با رشد جمعیت در این شهر در دهه‌های 1860و 1870میلادی، کارخانه‌ها نیز توسعه یافتند و شدت آلودگی هوای ناشی از فعالیت‌های کارخانه‌ای و غلظت بوهای ناخوشایند در این شهر افزایش پیدا کرد؛ درحدی که نظریه‌های پزشکی متفاوتی درباره استشمام هوای مسموم به بوهای ناخوشایند مطرح شدند و مردم شهر نگران از آن بودند که قرارگیری مداوم در معرض این بوها آنها را به انواع بیماری‌ها‌ مبتلا کند. این نگرانی‌ها باعث آغاز روند شکایت رسمی مردم به شهرداری و تشکیل کمیته بررسی ترکیبات شیمیایی بوی شهر نیویورک شد.
اگرچه ممکن است این تصور وجود داشته باشد که احساس بوی ناشناخته و ناخوشایند در سطح شهرها مربوط به قرن‌های گذشته است و با کمبود یا نبود زیرساخت‌های کافی شهری برای دفع ضایعات و فاضلاب ارتباط دارد، همانطور که لندن و پاریس قرن 18میلادی نیز با این موضوع دست به گریبان بوده‌اند، اما واقعیت این است که جز تهران، شهرهای زیادی گاه و بیگاه با بوهای ناخوشایند درگیر شده‌اند. با این تفاوت که در داستان نیویورک دست‌کم منشأ حدودی روایح آزاردهنده مشخص بود، اما در سال‌های اخیر در شهرهای مختلف جهان، رویداد‌های بدبویی رخ داده‌اند که هنوز منشأ مشخصی برای آنها کشف نشده‌است.
بوهای گزارش شده در شهرهای مختلف جدا از بویی است که به‌صورت ثابت و به‌عنوان ویژگی ثابت به شهرها نسبت داده می‌شود. برای مثال پاریس و نیویورک همواره در فهرست بدبوترین شهرهای جهان جایگاه ویژه‌ای دارند که این ویژگی با عواملی مانند جمعیت بالا و نوع فرهنگ شهرنشینی در ارتباط است. بارسلونا نیز به‌عنوان یکی از شهرهای تاریخی پرطرفدار، در میان گردشگران به شهری بدبو مشهور است. گفته می‌شود بیشتر بخش‌های این شهر، به‌ویژه قسمت‌های قدیمی آن بویی ناخوشایند مشابه بوی گوگرد و فاضلاب می‌دهد که دلیل عمده آن موقعیت جغرافیایی شهر و قدیمی‌بودن شبکه فاضلاب بارسلونا عنوان شده است. جدا از این بوی همیشگی، در سال 1988بویی شدید مشابه بوی مدفوع حیوانات سراسر شهر بارسلونا را پر کرد در حدی که ترس از یک حمله تروریستی با گازهای شیمیایی شهروندان را به‌شدت نگران کرد. اما بعد‌ها مشخص شد این بو ناشی از کود‌دهی زمین‌های کشاورزی در فاصله 10کیلومتری از مرکز شهر بوده که باد آن را با خود به شهر آورده‌است.

لندن، انگلستان
رویدادی تقریبا مشابه در اکتبر سال 2018 شهر لندن را نیز تحت‌تأثیر خود قرار داد و در بخش‌هایی از این شهر مانند ویکتوریا و وپینگ در شرق لندن و بخش‌هایی از جنوب شرق مانند برموندزی و کمبرول بوی عجیب، تند و ظاهرا با منشأ شیمیایی احساس شد. آتش‌نشانی لندن اعلام کرد تا زمانی که شهروندان شکایات خود را درباره این بو ثبت نکنند امکان بررسی آن وجود ندارد. بسیاری از شهروندان این بو را با غبارآلودگی که بر فراز شهر تشکیل شده بود ارتباط می‌دادند. در ابتدا مقامات شهری کود مورد استفاده کشاورزان در زمین‌های اطراف لندن را مقصر ایجاد این بو اعلام کردند و بعد‌ها بدون بیان منشأ دقیق، اعلام شد این بو از مناطق صنعتی اتریش یا آلمان وارد لندن شده‌است. انگلستان در سال2019 هم بار دیگر درگیر پدیده بوی بد ناشناخته شد. ساکنان شهری به نام تروبریج در ویلتشایر انگلستان بوی منزجرکننده‌ای را در هوا احساس کردند که هنوز منشأ آن مشخص نشده‌است. این بو به بوی ماهی گندیده تشبیه شد، از این‌رو همه بلافاصله به کارخانه فراوری غذایی در نزدیکی شهر مشکوک شدند. اما بررسی‌ها نشان داد کارخانه، منشأ بو نبوده‌است. از این‌رو محققان همچنان به‌دنبال منشأ این بوی ناشناخته و آزاردهنده هستند.

کالیفرنیا، آمریکا
در اواخر‌ماه سپتامبر سال2017 ساکنان منطقه ساحل هانتینگتون واقع در کالیفرنیای آمریکا، بوی ناخوشایندی را تجربه کردند که بر سلامت آنها نیز تأثیر گذاشت. علاوه بر تحمل بوی بد، علائمی مانند سردرد، تهوع و گلودرد نیز در اثر استشمام این بوی ناخوشایند میان شهروندان گزارش شد. اگرچه شورای شهر و آتش‌نشانی اعلام کردند این بو برای سلامت شهروندان خطری آنی و جدی در پی ندارد، اما بالارفتن میزان شکایت مردم باعث شد شورای شهر به بررسی منشأ بو بپردازد. به گفته مقامات منطقه، تجهیزات کنترلی در ساحل هانتینگتون نشان می‌دادند میزان تراکم سولفید هیدروژن در این منطقه به بالاترین حد خود رسیده‌است. انتشار بوی ناخوشایند که به بوی گاز طبیعی شباهت داشت، در سال‌های 2016و 2018 نیز تکرار شد و با وجود اینکه تلاش‌های زیادی برای مشخص شدن منشأ این بو انجام شد، همچنان دلیل مشخصی برای توضیح انتشار این بو ارائه نشده‌است.

ونگوور، کانادا
شهر ونکوور نیز در سال 2018 درگیر بویی مشابه بوی جسد گندیده شده‌بود. شدت و فراگیری بو به اندازه‌ای بود که کاربران کانادایی به‌صورت مداوم درباره آن در توییتر می‌نوشتند و هشتگی ویژه بوی بد ونکوور ایجاد کرده بودند. پس از ثبت شکایت‌های متعدد از سوی شهروندان، مقامات شهری دو کارخانه کود‌سازی را مقصر ایجاد این رایحه ناخوشایند در شهر اعلام کردند.