حکایت غریب باغ‌های تهران

جشنواره «حکایت‌ تهران» تا چندی دیگر آغاز به‌کار خواهد کرد؛ جشنواره‌ای که قرار است در آن خاطرات «طهران» قدیم که زیر پوست «تهران» جدید مدفون‌شده، بازآفرینی و بازخوانی شود. به گزارش همشهری، احمد مسجدجامعی در این رابطه گفت: «هر گوشه تهران حکایتی دارد. فرهنگ، جغرافیا، آداب و رسوم تهران حکایت‌های مختلفی دارد. برای مثال، در آستانه شب یلدا بررسی تاریخی این شب، خالی از لطف نیست. در تهران چهارراهی تحت عنوان چهارراه اناری وجود دارد. انار تهران درگذشته معروف و مشهور بوده و کیفیت آن به اندازه‌ای بود که به دربار شاهان تحت عنوان باج و خراج، انار تهران را می‌فرستادند اما اکنون در چهارراه اناری چیزی از باغ‌های انار نمانده است. فقط در محله زرتشتی‌ها تعدادی باغ انار باقی‌مانده و علت نیز این است که در آیین زرتشتی‌ها انار دارای جایگاه خاصی است. پرداختن به باغ‌های انار تهران اکنون به ذکر خاطره تبدیل‌شده است.» 

عضو شورای شهر تهران ادامه داد: «اگر مروری به تهران قدیم داشته باشیم، خواهیم دید این شهر طبیعت خاص خود را داشته است به‌طوری که برخی نقاط تهران نیز به نام درختان نامگذاری شده است. نام «ونک» از درخت ون گرفته ‌شده و امروز هم دیگر چیزی از آن باغ‌ها باقی نمانده. در باغ ایرانی و باغ مستوفی چند درخت ون وجود دارد. چه اشکالی دارد که اکنون در آن باغ‌ها درخت ون بکاریم. بازار میوه تهران هم در محله طرشت واقع شده بود و میوه را از کن و شمیران و ونک می‌آوردند؛ در جشنواره تهران باید از همین نمادها استفاده کرد. باید در محلی که درخت توت وجود داشته، جشن توت و شاه‌توت و در محلی که درختان انار دارد، جشن انار برگزار شود.» او درباره محله نازی‌آباد یادآور شد: «نازی‌آباد محله‌ای کارگری بود. حزب توده هم به‌علت بافت کارگری در قبل از انقلاب در این محل فعال بود. نازی‌آباد برق نداشت و از برق صنایع اطراف آن برای روشنایی استفاده می‌کردند. آیا می‌دانید نازی‌آباد چرا به این نام درآمده است؟ اگر مردم محله این موارد را بدانند، به محله و مراسم درون محله خود عرق پیدا خواهند کرد و اینگونه است که محله احیا می‌شود.» 

مسجدجامعی درباره نقش شورایاری محله‌ها در احیای محله نیز گفت: «چند سال قبل طرحی تحت عنوان طرح توسعه پهنه جنوب را به همراه شورایاران جمع‌آوری کردم که بعدها منجر به شکل‌گیری پارک ولایت شد و همه افراد پهنه جنوب هم در آن مشارکت داشتند. این موارد ازجمله کارهای ذاتی شورایاران است و آنها باید اهالی محله را توجیه کنند و از دل خاطره‌ها محله را احیا کنند. چه‌کسی در محله منیریه فلسفه قنادی درگاهی را می‌داند؟ جد این قنادها با الاغ شیرینی می‌فروخته و در کوچه و بازار فریاد می‌زده شیرینی داریم، مسقطی خوب. بعدها مغازه شیرینی‌فروشی دایر کرده و نخستین کارخانه بیسکوئیت را احداث می‌کنند. شورایاران باید این اطلاعات را جمع‌آوری کنند و به مردم محل یادآوری کرده و حتی با مهندسان مشاور در میان بگذارند.»