ماجراجویی در طبیعت اردبیل

گردشگری حیات وحش، به عنوان یکی از درآمدزاترین شاخه‌های گردشگری در دنیا، ظرفیت‌های متعددی در استان اردبیل دارد که نیازمند معرفی است. 

به گزارش فارس، این موضوع، با مطرح شدن گردشگری به عنوان محور اول توسعه در استان اردبیل، می‌تواند با قوت بیشتری پیگیری شود و برنامه‌ریزی در زمینه آن برای جذب گردشگران داخلی و خارجی باید با همراهی تمامی دستگاه‌ها انجام پذیرد. 

اردبیل قابلیت‌های فراوانی در زمینه اکوتوریسم دارد، اما در این بین گردشگری حیات ‌وحش به عنوان مفهومی جدید از این شاخه همچنان ظرفیتی مغفول در این استان به ‌شمار می‌رود. در این ‌باره کارشناسان و مسئولان امر نظرات متفاوتی دارند اما چیزی که تمامی آنها در خصوص آن اتفاق نظر دارند، ظرفیت‌های پیدا و پنهان استان اردبیل در این حوزه است که تا به ‌حال آن‌گونه که باید معرفی نشده است.


غفلت از گردشگری حیات ‌وحش 

مدیرکل میراث ‌فرهنگی، صنایع ‌دستی و گردشگری استان اردبیل بیان کرد: یکی از اقدامات این اداره کل تعریف حوزه‌های جدید گردشگری در اردبیل متناسب با توانمندی و ظرفیت آن است به طوری‌ که در پی مطالعات و با احصای نظر کارشناسان، نخبگان و پژوهشگران فرصت‌های جدید گردشگری استان اردبیل شناسایی شده و براساس آن برنامه‌ریزی صورت گرفته است.

«نادر فلاحی» افزود: یکی از این حوزه‌ها گردشگری حیات ‌وحش است که برخلاف توانمندی استان، تاکنون مورد غفلت بوده و برنامه منسجمی برای آن اجرا نشده است. این در حالی است که جغرافیای استان اردبیل جاذبه‌های متعددی در بخش گردشگری حیات وحش دارد. وجود دشت، جنگل، مراتع وسیع، تالاب‌ها و دریاچه‌ها تنوع‌ زیستی قابل توجهی را رقم زده و امروز می‌توان گفت گردشگری حیات وحش از جاذبه‌های کمتر شناخته شده این استان است.


نبود مطالعه‌ نظام‌مند در زمینه تنوع زیستی استان 

استاد تنوع زیستی دانشگاه‌های کشور هم گفت: طبیعت استان اردبیل بکر و دست‌نخورده است و تاکنون هیچ مطالعه‌ای در مورد گونه‌های موجود در آن انجام نشده که این می‌تواند فرصتی برای ایجاد اشتغال برای فارغ‌التحصیلان این رشته باشد.

«مرتضی نادری» ادامه داد: مطالعه در مورد محیط‌‌زیست استان اردبیل می‌تواند زمینه را برای کسب اطلاعات بیشتر در حوزه تنوع ‌زیستی فراهم کند که این موضوع در نهایت به معرفی سایت‌های جدید برای مشاهده گونه‌های مختلف حیات‌ وحش استان اردبیل منجر شود.

وی با اشاره به این‌که تجربه‌های موفقی در این ‌زمینه در دنیا وجود دارد، تاکید کرد: درآمد برخی از کشورها از گردشگری حیات ‌وحش بیشتر از درآمد نفت ایران است.
این پژوهشگر بین‌المللی اظهار کرد: ایجاد ایستگاه‌‌های پرنده‌نگری و برگزاری تورهای تخصصی منسجم برای مشاهده گونه‌های جانوری موجود در اردبیل که می‌توان آنها را در قالب تورهای ماجراجویانه تعریف کرد، می‌تواند در توسعه توریسم حیات ‌وحش در این استان موثر باشد.

نادری افزود: وجود تالاب‌ها و زیستگاه‌های آبی متعدد و حضور پرندگان مهاجر در فصول مختلف در این زیستگاه‌ها نیز می‌تواند در معرفی هرچه بهتر این سبک از گردشگری برای استان اردبیل موثر باشد.


حمایت از ایده‌های نو 

همچنین مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری استان اردبیل گفت: ضروری است برای تقویت این حوزه از گردشگری برنامه‌های مختلفی اجرا شود. در وهله نخست باید به معرفی آن اقدام کنیم. همکاری بخش‌ خصوصی، تورگردان‌ها و آژانس‌های مسافرتی در معرفی این حوزه مثمر خواهد بود. می‌توان برای 2 گروه گردشگران داخلی و خارجی به معرفی گردشگری حیات‌ وحش در استان اردبیل اقدام کرد.

فلاحی افزود: در این میان نقش کارشناسان و پژوهشگران اهمیت ویژه دارد. باید از محل تعریف تورهای اینفو به معرفی جاذبه‌ها برای آژانس‌های خارجی نیز اقدام کرد. اداره کل میراث فرهنگی آماده حمایت از ایده‌های جدید در حوزه گردشگری حیات ‌وحش است.


تعریف ۷ سایت گردشگری حیات ‌وحش 

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل هم بیان کرد: با توجه به ظرفیت‌های استان در حوزه گردشگری و محیط زیست، ۷ سایت گردشگری حیات ‌وحش در آن شامل سد میل ‌مغان، سایت احیای آهوی دشت مغان، تالاب پته‌خور، سایت احیای مرال جنگل فندقلو، تالاب نئور، منطقه شکار ممنوع دربند ‌مشکول و منطقه حفاظت شده آق‌داغ خلخال تعریف شده است.

«محمد خداپرست» گفت: 3 منطقه از این ۷ منطقه مستعد پرنده‌نگری و استفاده علاقه‌مندان این حوزه، دانشجویان محیط ‌زیست و پژوهشگران این عرصه هستند. آنها زیستگاه بیش از ۱۵۰ گونه پرنده مهاجر و بومی استان اردبیل به شمار می‌روند.وی با اشاره به تنوع‌ زیستی غنی و ارزشمند استان اردبیل ادامه داد: پرنده‌نگری یکی از شاخه‌های علمی محیط‌ زیست است که می‌تواند تفرجی درآمدزا برای مردم این مناطق باشد.

این مسئول گفت: توسعه گردشگری در این مناطق با تاکید بر حفاظت از آنها انجام خواهد گرفت تا آسیبی متوجه گونه‌های ارزشمند استان به‌ویژه گونه‌های در حال احیا نشود.خداپرست افزود: منطقه شکار ممنوع دربند مشکول و منطقه حفاظت شده آق‌داغ خلخال نیز با توجه به وجود گونه‌های ارزشمند کل، بز، پرندگان شکاری و گربه‌سانان بزرگ و کوچک می‌تواند مقصد مناسبی برای گردشگران حرفه‌ای محیط ‌زیست و پژوهشگران این حوزه باشد. 

با توجه به پراکندگی این نقاط از شمال تا جنوب اردبیل می‌توان به غنای زیستی این استان در تمامی شهرستان‌هایش پی برد. این مساله پتانسیل قابل قبولی برای معرفی استان در سطوح ملی و بین‌المللی است.

وی با تاکید بر ظرفیت‌های عمده استان اردبیل در این حوزه گفت: استان اردبیل با توجه به این‌که طبیعتی بکر دارد، بعد از مطالعه و شناسایی قطعا می‌تواند مقصد خوبی برای گردشگران حیات ‌وحش باشد، اما این موضوع نیازمند برنامه‌ریزی برای شناسایی و معرفی است.


ایران مقصد اول گردشگری حیات‌ وحش در دنیا نیست

فعال گردشگری حیات ‌وحش کشور بیان کرد: درباره گردشگری حیات ‌وحش باید حتما به این نکته توجه کنیم که کشور ما با وجود داشتن تنوع‌ زیستی بالا فاقد گونه‌های شاخص از جمله علفخواران و گربه‌سانان بزرگ با تعداد زیاد است. 

«علی اصل» افزود: این موضوع باعث شده است ایران به مقصد اول گردشگری حیات ‌وحش جهان - مانند کنیا، هند و ماداگاسکار - تبدیل نشود اما تنوع گونه‌ای پرندگان و وفور زیستگاه‌های آبی در کشور و به‌ویژه استان اردبیل می‌تواند جاذبه‌ای برای گردشگران خارجی حیات‌ وحش به‌ خصوص علاقه‌مندان پرنده‌نگری باشد.

وی که مسئول کمیته طبیعت‌گردی کانون راهنمایان گردشگری سراسر کشور نیز است، گفت: در این زمینه باید به دانش و تجربه راهنمایان بومی بیشتر توجه کنیم زیرا اطلاعات این افراد درباره گونه‌های مختلف حیات‌ وحش در مناطق بیشتر از سایر افراد است. همچنین، لازم است مطالعات علمی در این ‌خصوص انجام و مناطق مورد نظر برای رفتارشناسی گونه‌های حیات ‌وحش پایش شود.