سیل
سرپرست معاونت امور بین‌الملل و حقوق بشردوستانه هلال‌احمر اعلام کرد
سد تحریم‌ها پیش روی کمک‌های نقدی بین‌المللی
زهرا رفیعی ـ روزنامه‌نگار
کمک‌های بشردوستانه به‌دلیل تحریم‌های آمریکا به کندی به‌دست سیل‌زده‌ها می‌رسد. مقام‌های آمریکایی بارها مدعی شده‌اند که اقلام بشردوستانه مشمول تحریم‌ها علیه ایران نیست اما کشورها و نهادهای بین‌المللی، برای ارسال کمک‌های خود با چالش مبادلات بانکی مواجه بوده یا نگران از تحریم‌های آمریکا هستند؛ همچنان که پیش از این نیز، دفتر امور بشردوستانه سازمان ملل (OCHA) در بیانیه‌ای گفته بود برای ارسال کمک به ایران آمادگی دارد اما «چالش‌هایی که تحریم‌های یکجانبه پدید آورده است به پاسخگویی و مسئولیت سازمان ملل در ارائه کمک آسیب زده است. تحریم‌های غیرانسانی آمریکا مانع از رسیدن کمک‌های دنیا به سیل‌زده‌ها شده است. زهرا فلاحت، سرپرست معاونت امور بین‌الملل و حقوق بشردوستانه هلال‌احمر در مورد نحوه امدادرسانی بین‌المللی و تحقق «وعده‌های توییتری» با همشهری به گفت‌وگو نشسته است.
کمک‌های نقدی بین‌المللی در سیل اخیر استان‌های گلستان، خوزستان و لرستان آیا به‌دست هلال احمر ایران رسید؟
از ابتدای عملیات امدادرسانی به سیل‌زده‌ها، جمعیت‌های ملی صلیب سرخ و هلال احمر کمک‌های خود را به 2 روش هماهنگی دوجانبه با جمعیت ملی یا فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال‌احمر به‌عنوان متولی امر اهدا می‌کنند. این کمک‌ها معمولا به‌صورت نقدی یا غیرنقدی است. در این رابطه ما از جمعیت‌های ملی که به‌صورت سنتی جزو کشورهای اهدا‌کننده هستند، کمک‌هایی را دریافت کرده‌ایم. نخستین آنها جمعیت‌های ملی مانند صلیب سرخ آلمان، سوئیس، جمعیت هلال احمر کویت، قطر، عمان، عربستان سعودی و ترکیه بودند. در مورد کمک‌های نقدی موضوع متفاوت است. با توجه به تحریم‌ها ما نتوانستیم هیچ کمک نقدی از جمعیت‌های ملی به‌صورت مستقیم دریافت کنیم. آنها کمک‌های خود را از طریق استمدادی که فدراسیون بین‌المللی منتشر کرد، برای این عملیات اختصاص دادند. فدراسیون به‌دنبال راهی برای انتقال وجوه به ایران است.
گفته‌های شما به این معناست که پس از گذشت 3ماه از وقوع سیل در ایران هنوز وجه نقدی به‌دست ایران نرسیده است؟
کمک نقدی دریافت کرده‌ایم ولی از کمیته صلیب سرخ که در داخل ایران نمایندگی دارد. کمک آنها به‌حساب جمعیت واریز شده و قرار است برای اقلام مورد نیاز سیل‌زده‌ها صرف شود. اما به حساب‌های ارزی جمعیت هلال احمر در ایران هیچ پولی واریز نشده است. اگر تحریم‌ها نبود، کمک‌های مالی قابل توجهی که جمع‌آوری شده به دستمان می‌رسید که الان امکان انتقال آن به داخل نیست.
در کشورهای دیگری که درگیر معضل تحریم‌های آمریکا هستند نیز اوضاع به این شکل است یا شرایط ایران متفاوت است؟
شکل تحریم‌های ایران با کشورهای دیگر مثل کوبا یکسان است. با مدیران آنجا که صحبت می‌کنیم آنها نیز با همین جنس از مشکلات مواجه هستند. ما به‌دلیل تمرکز رسانه‌ها بر مشکلات اقتصادی و سیاسی بیشتر آن را لمس می‌کنیم.
کمک‌های غیرنقدی از سوی چه کشور‌هایی به ما رسیده است؟
از همان ابتدای وقوع سیلاب، جمعیت‌های ملی که با ایران همکاری دوجانبه داشتند، به درخواست‌های ایران پاسخ دادند. صلیب سرخ آلمان نخستین جمعیتی بود که کمک‌های خود را به ایران ارسال کرد. کمک‌های آنها شامل قایق بود که در روزهای اول مورد نیاز بود.
جمعیت‌های ملی هلال احمر ترکیه، کویت، امارات متحده عربی و عربستان و عراق، صلیب سرخ کشورهای آلمان، ژاپن، دفتر کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در تهران، دولت‌های فرانسه، عمان، کره جنونی، گرجستان، ایتالیا، انگلستان (از طریق برنامه جهانی غذا)، اتریش، اسلواکی و هندوستان و آژانس توسعه و همکاری سوئیس، آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (جایکا)، وزارت وضعیت‌های اضطراری ارمنستان و دولت روسیه، سازمان کمک‌های مردمی فرانسه، بخش خدمات آتش‌نشانی جمهوری چک، مجلس اسلامی مالزی، پزشکان و خیرین ایرانی مقیم اتریش کمک‌های غیرنقدی خود را به ایران اهدا کرده‌اند. کمک‌های دولت جمهوری آذربایجان و چین بسیار قابل ملاحظه بوده است. برای دریافت این کمک‌ها وزارت امور خارجه و وزارت کشور همکاری بی‌سابقه‌ای کرده‌اند و امیدوارم در حوادث بعدی این الگو تداوم داشته باشد.
با توجه به وسعت سیل به‌نظر می‌رسد این کمک‌ها کفاف نیازهای افراد سیل‌زده را ندهد.
ما نیاز داریم کمک‌ها ادامه داشته باشد. هم‌اکنون چین و هند گفته‌اند که کمک‌هایشان ادامه خواهد داشت. به‌زودی محموله کشور هند در بندرعباس تحویل ایران می‌شود. هلال احمر کویت نیز وعده داده است که کمک‌هایشان ادامه خواهد داشت. از طرف دیگر کمک‌های سازمان ملل در همه رده‌ها ادامه خواهد داشت؛ از سوی دیگر فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر کمک‌های جمع‌آوری شده را هنوز نتوانسته‌اند در اختیار ایران قرار دهند. این کمک‌ها نیز قابل ملاحظه است.
نوع نیاز سیل‌زده‌ها در روزهای اخیر تغییر کرده است؟
در روزهای اول که بخشی از آن توسط کشورها و جمعیت‌های ملی تامین شد شامل مواردی مثل پمپ آب و لجن‌کش، قایق و... بود. الان با فروکش کردن آب نیاز آنها به مایحتاج روزمره تبدیل شده است.
نامه به سازمان ملل برای کمک به سیل‌زده‌ها
جمعی از ایرانیان داخل و خارج کشور با امضای یک درخواست‌نامه اینترنتی (petition) خطاب به دبیرکل سازمان ملل ضمن محکوم کردن تحریم‌های آمریکا خواستار راه‌اندازی یک کانال مالی بشردوستانه برای کمک به مردم سیل‌زده ایران شدند.
در این درخواست نامه جمعی آمده است: «وقوع سیلاب‌های ویرانگر در ماه مارچ در ایران، با آمار 78تلفات انسانی و بیش از 1130مصدوم جسمی؛ در زندگی 10میلیون نفر تأثیر گذاشته و 2 میلیون نفر را مستقیما نیازمند حمایت‌های امدادی، زیستی و معیشتی کرده است. همچنین حجم بالای آبگرفتگی، بسیاری از خانه‌های روستایی و مزارع را ویران کرده و بسیاری از منازل شهری و واحدهای کسب و کار را با خطر ریزش مواجه کرده است. از زمانی که اخبار و تصاویر تأثربرانگیز تلفات و ویرانی‌های سیل ایران در تمام دنیا منتشر شد، بسیاری از ایرانیان خارج از ایران و همچنین شهروندان کشورهای دیگر و سازمان‌های امدادرسان بین‌المللی تلاش کردند تا کمک‌های نقدی خود را به جمعیت هلال احمر ایران برای جبران خسارات سیل‌زدگان برسانند اما متأسفانه به‌دلیل تحریم‌های غیرانسانی آمریکا این اقدام تاکنون فراهم نشده است. ضمن محکوم کردن این عمل ضدانسانی آمریکا، از جنابعالی و همکاران شما در سازمان ملل انتظار داریم با بهره‌گرفتن از ابزارهای قانونی، هر چه سریع‌تر دولت آمریکا را مجبور به گشودن یک کانال مالی بشردوستانه برای جمعیت هلال احمر ایران به‌عنوان یک نهاد بشردوست و عضو فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر کنید تا روند امدادرسانی به سیل‌زدگان و تامین نیازهای زندگی آنان در مرحله پس از بحران به نحو مطلوبی انجام شود.»
