سیل اخیر در ترازوی سود و ضرر

پرفسور پرویز کردوانی
چهره ماندگار علمی

سیل اخیر سراسر ضرر نبود، گوهر گرانبهایی را که با خود آ‌ورد، آب  بود؛ از این رو نه خود سیل اما بارندگی‌های آغاز سال 98 هرجا را که سیل‌زده نشد، احیا و پرآب کرد، به مراتع جانی دوباره بخشید و آنها را سرسبز و پرطراوت کرد. چشمه‌سارها با این بارندگی‌ها جوشیدند، تالاب‌ها و باتلاق‌ها دوباره همانی شدند که پیش از خشکسالی بودند.
کشت و کار دیم سکه شد و محصول 3،2  برابری برای کشتزارهای دیم پیش‌بینی می‌شود.
اما زیان‌های سیل فقط ویرانی‌ خانه‌ها و خرابی اسباب زندگی و فوت و موت نبود. سیل بسیاری از سدها را پیر کرد؛ یعنی با نشاندن  رسوب از عمر آنها کاست. وقتی در لرستان، درون خانه‌ها 2 متر رسوب گل‌و لای است می‌توان حدس زد که در سدها اوضاع چگونه است.
اما زیان‌های دیگری هم بود و هست که کم‌کم رخ می‌نمایاند. آفت و مرض هم رهاورد سیل بود. در برخی از مزارع بیماری سن گندم حکایت از نابودی بخش قابل‌توجهی از این محصول دارد.
کمااینکه هجوم ملخ که آفت کشت و زرع است هم نتیجه سیل بود. گرچه به غلط این ملخ‌ها را صحرایی می‌نامند، در حالی که این ملخ‌ها از اتیوپی تا سرزمین ما مسافتی طولانی را در دریا پیموده‌اند. دلیل آمدنشان هم حس  قدرتمندی است که در وجودشان قرار دارد و آنها را از وجود آب در جایی مطلع می‌کند.
اما ثمره دیگر سیل، پروانه‌ها هستند. پروانه‌ها را نباید آفت نامید؛ ضمن اینکه برای 2 موجود دوست‌داشتنی یعنی گنجشک و کبوتر غذایی لذیذ بوده و تا همین حالا هم موجب فربه‌شدن آنها شده‌اند.