شمارش معکوس برای اجرای فاز دوم طرح کاهش

سید محمد فخار/خبر‌نگار

کمتر از 10روز تا آغاز فاز دوم طرح کاهش باقی مانده است. به‌زودی رانندگان تهرانی باید علاوه بر گواهینامه، کارت خودرو و بیمه، معاینه فنی نیز داشته باشند تا هر ساعت از تردد در هر نقطه از شهر، 50هزار تومان جریمه نشوند. آبان95 مرحله نخست طرح کاهش با هدف الزام معاینه فنی در بخش‌های مرکزی شهر به اجرا درآمد و حالا قرار است این الزام کل شهر را دربربگیرد. در مرحله نخست 4.2میلیون برگه جریمه صادر شد و در مرحله دوم از ابتدای آبان97 نیز بی‌شک جریمه‌های متعدد برای خودروهای دودزا و متخلف تهرانی متصور خواهد بود.

هیچ‌چیز جدید نیست

معاینه فنی از سال1353 برای همه خودروهای بالای 2سال ساخت الزامی شده بود و قدمت آن به 44سال قبل بازمی‌گردد. اما در سال89 و با طرحی عجیب، این معافیت از 2 به 5سال رسید. اردیبهشت سال‌جاری در ذیل قانون هوای پاک، این معافیت به 4سال رسید و به هر ترتیب باید یک وسیله نقلیه معاینه فنی داشته باشد. این قانون مهم البته سال‌ها از سوی پلیس راهور که مجری قانون است به‌صورت مقطعی اجرایی شد تا اینکه مسئولان شهری بر آن شدند تا اجرای این قانون را از پلیس به دوربین‌ها محول کنند. بنابراین، قانونی که 16سال از تصویب آن می‌گذرد تنها با اجرای طرح کاهش قرار است ضمانت اجرایی جدی پیدا کند.

چرا این همه تأکید؟

معاینه فنی در بخش‌های 18گانه خود بر 3محور استوار است؛ آزمون‌های ظاهری، آزمون ایمنی و آزمون آلاینده‌ها که هرسه در تردد ایمن و بی‌خطر یک وسیله نقلیه نقشی بسزا دارند. البته در بخش آلایندگی از آنجا که استانداردها مربوط به دهه70 و قوانین نخستین مقابله با آلودگی هواست، شهرداری تلاش کرده با کمک سازمان محیط‌زیست ایده معاینه فنی برتر را فرهنگسازی کند و برای دارندگان آن، تخفیف مناسبی در عوارض ترددهای شهری قائل شده است. معاینه فنی برتر اگر در همه وسایل نقلیه شهری به‌طور مستمر رعایت شود، می‌تواند تا 30درصد آلایندگی هوا را از منابع حذف کند.


 واقعیت‌های آلودگی هوا

آلودگی هوا در تهران و شهرهای بزرگ کشور کشته و بیمار داده است. این را بسیاری از مسئولان و شهروندان درک نکرده‌اند. هنوز بعد از کشته شدن بیش از 20هزار نفر طی سال‌های اخیر (بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی) پزشکی قانونی، برای بیمارانی که در 6‌ماه دوم سال بر اثر افزایش آلاینده‌های جوی می‌میرند، علت را آلودگی هوا تشخیص نداده است.
 به‌رغم اجماع ملی و جهانی پزشکان بر ابعاد مخوف آلودگی هوا، هنوز وقتی پای خودروساز و وسایل نقلیه خرد نظیر موتورسیکلت به میان می‌آید، آلودگی هوا به فراموشی سپرده می‌شود و پرونده‌هایی نظیر برخورد مجلس با موتورسواران راهی بایگانی راکد می‌شوند. 
براساس گزارش وزارت بهداشت، سالانه 5هزار نفر از شهروندان تهرانی بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و بر اساس گزارش بانک جهانی سالانه ۱۲هزار میلیارد تومان خسارت آلودگی هوا در شهر تهران تخمین زده شده است. 
حالا البته وقت راه‌حل است و این راه‌حل در برخورد مستقیم با منابع آلاینده از خودروی شخصی و عمومی تا اتوبوس‌های سرویس ادارات و کامیون‌هاست تا موتورسیکلت‌هایی که 5برابر خودروها آلودگی تولید می‌کنند.