تلاطم در بازار مسکن اهواز
افزایش بیرویه قیمت مسکن در اهواز، این بازار را به سمت رکود تورمی پیش برد
سید علیرضا شریفی| اهواز- خبرنگار:
هرچند کارشناسان سال 97 را سال رونق مسکن میدانستند، اما نوسانات بازار ارز در چند ماه گذشته سبب گرانی مسکن شد و با جهش قیمتها این بازار بسیار زود مشتریان خود را از دست داد تا مشاوران مسکن نیز در سایر بازارها سرمایهگذاری کنند.
علل اصلی افزایش قیمت مسکن در نیمه نخست امسال را میتوان عواملی مانند افزایش نقدینگی، رشد قیمت در بازارهای موازی و دنبالهروی مسکن از سطح عمومی قیمتها، ثبات قیمت مسکن در سالهای پیشین، ساختار بازار مسکن، کاهش عرضه واحدهای کممتراژ، افزایش هزینههای تولید، تأثیر شهرسازی نامتقارن بر تمرکز تقاضای مسکن در برخی مناطق خاص و عوامل روانی دانست.
عامل رکود بازار مسکن
رئیس اتحادیه مشاورین املاک اهواز در این باره به همشهری میگوید: تأثیر بازارهای ثانویه در بازار مسکن سبب رشد بیش از 50 درصدی قیمت مسکن در مناطق مختلف اهواز شد و رونقی کاذب در بازار ایجاد کرد.
«علی زنگنه» میافزاید: رونق کاذب در بازار مسکن، برخی از شهروندان را برای سرمایهگذاری ترغیب به خرید کرد و در نتیجه قیمتها افزایش یافت، اما این افزایش قیمتها بازار را به سمت رکود تورمی پیش برد، زیرا توان خرید را از مردم گرفت.
وی بیان میکند: هرچند قیمتها در بازارهای ارز، سکه، آهن و... رشد زیادی داشت اما در این بازارها افراد میتوانند به صورت محدود اقدام به خرید و فروش کنند در حالی که در بازار مسکن به دلیل صعود یکباره قیمتها، امکان خرید از مردم گرفته شد. زنگنه ادامه میدهد: وضعیت فعلی سبب رشد 30 تا 60 درصدی قیمت رهن و اجاره در اهواز شد. به همین دلیل اکثر مستأجران و حتی موجران ترجیح دادند در تابستان امسال نقل و انتقال انجام ندهند و قرارداد سال گذشته خود را تمدید کنند.
بازار مسکن در بنبست رکود
یک مشاور املاک درباره بازار مسکن در 6 ماه گذشته به همشهری میگوید: ما ابتدا گمان میکردیم که پس از چند سال رکود در بازار مسکن، تابستان امسال شاهد رونق در این بازار باشیم اما به یکباره نوسانات بازار ارز شروع شد و قیمتها بهصورت نجومی بالا رفت.
«سعید عبیات» میافزاید: در فروردین امسال با 200 میلیون تومان میتوانستید یک واحد مسکونی در منطقه خشایار بخرید، اما قیمت همین واحد مسکونی در ماه جاری به 500 میلیون تومان رسیده است.
وی با بیان اینکه به دلیل افزایش بیرویه قیمتها، بازار مسکن دیگر کشش خرید و فروش ندارد، عنوان میکند: رکود بازار مسکن سبب شده است که برخی از مشاوران املاک هم و فعالان این حوزه نیز به بازار ارز و سکه و خودرو رو بیاورند تا بتوانند با حفظ اصل سرمایه خود، سود هم بکنند.
بلاتکلیفی موجر و مستأجر
این مشاور املاک ادامه میدهد: در تابستان امسال 12 قرارداد جدید اجاره منعقد کردم اما 7 مورد از این قراردادها به دلیل اینکه مستأجر قبلی خانه را تخلیه نکرد به سرانجام نرسیدند و مجبور شدیم قراردادها را فسخ کنیم. بدون شک ادامه این روند سبب ایجاد مشکلات حقوقی جدید میشود.
عبیات میگوید: برخی از همکاران حتی ساعات حضور خود را در دفتر کاهش دادهاند، چون معتقدند دیگر سودی در این کار نیست و باید دوباره منتظر رونق بازار مسکن ماند.
وی می افزاید: نوسانات ارزی و افزایش قیمتها برخی از افراد را به سرمایهگذاری در بازار مسکن ترغیب کرد و این موضوع سبب تلاطم در بازار مسکن شد، چراکه قیمتها به صورت کاذب رشد یافت و قدرت خرید مردم را به یکباره و به شدت کاهش داد.
تعدیل قیمتها در بازار مسکن
هرچند دولت به منظور کنترل بازار و جلوگیری از افزایش بیرویه قیمت مسکن 9 راهکار را برای تعادل بخشی بازار مسکن ارائه کرد که یکی از بخشهای آن حمایت از مستاجران بود. تشویق مالیاتی موجران برای دو ساله شدن قراردادها و افزایش حداکثر 10 درصدی اجارهبها در زمان تمدید قرارداد از جمله مواردی است که در این بخش مدنظر دولت قرار گرفته است.آخرین اخبار از لایحه حمایت از مستاجران ارجاع آن به کمیسیون لوایح دولت در اوایل مرداد ماه سالجاری برای تصمیمگیری نهایی در خصوص آن است.
همچنین افزایش عرضه واحدها برای فروش و اجاره، کنترل سوداگری در بازار مسکن با استفاده از قوانین مالیاتی، لایحه دوفوریتی پیشنویس قانون پیشفروش ساختمان از دیگر لوایحی است که از سوی وزارت راه و شهرسازی به دولت ارسال شد، اما شاید مهمترین گام در زمینه مدیریت بازار مسکن باید از سوی مجلس شورای اسلامی برداشته شود.
گامی که اهالی خانه ملت با اعلام وصول طرح مالیات بر عایدی املاک برداشتند که این طرح با هدف حمایت از تولید و عرضه، کاهش نوسانات بازار مسکن، جلوگیری از سوداگری و حمایت از خانهدار شدن اقشار متوسط و ضعیف تدوین شده است. هرچند که در اجرای این راهکارها اما و اگر بسیار است.
گرچه بازگشت قیمتها به پیش از فروردین 97 غیرممکن به نظر میرسد، تعدیل قیمتها با استفاده از ابزار قانونی و لوایح دولتی میتواند گامی در جهت رونق دادن به بازار مسکن و خانهدار شدن شهروندانی باشد که گرفتار رکود بازار مسکن و قیمتهای نجومی و سرسامآور اجاره مسکن هستند.
وسوسه سود زیاد و آشفتگی بازار
«شهاب کابلی» هم مشاور املاک است و در گفتوگو با همشهری اظهار میکند: برخی از مشاوران املاک برای رسیدن به درآمدهای بیشتر قیمتها را بیشتر از حد واقعیشان اعلام میکنند تا با ایجاد یک جو روانی مردم را به سمت خرید و فروش مسکن سوق دهند. این اقدام آنها شاید بتواند به صورت مقطعی یک رونق نسبی در بازار ایجاد کند اما در درازمدت سبب ایجاد رکود سنگین میشود چراکه قیمتها به صورت منطقی رشد نمیکنند.
وی میگوید: در تعدادی از مناطق برخی از انبوهسازان اقدام به بنگاهداری میکنند و همین موضوع سبب کاهش درآمد مشاوران املاک و غیرواقعی شدن نرخ بازار مسکن میشود. این افراد با دلالبازی اجازه خرید و فروش را به خریداران و فروشندگان نمیدهند و از املاک به عنوان اموال سرمایهای استفاده میکنند.
این مشاور املاک میافزاید: باید قانون انبوهسازی و بنگاهداری اصلاح و شغل مشاور املاک به عنوان یک شغل تخصصی آموزش داده شود و با همکاری دولت و اتحادیه مشاوران املاک قیمت بازار را تعدیل کرد.
وی بیان میکند: البته مشکل بازار مسکن در کشور ما به خاطر این است که ملک به عنوان کالای سرمایهای دیده میشود و همین موضوع ورود سرمایهگذاران و حتی بانکداران را به بازار خرید و فروش مسکن در پی داشته است. هر چند وقت یکبار این افراد برای رسیدن به سود زیاد بازار را متلاطم میکنند.