پایتخت به‌آرزوی 50ساله‌اش رسید

فرخنده رفائی-روزنامه‌نگار

روز گذشته 15اسفند‌ماه 1403، محدوده تلو در شمال شرق تهران پذیرای رئیس مجلس شورای اسلامی، شهردار تهران و جمعی از نمایندگان مجلس و پارلمان شهری بود که همگی برای شرکت در آیین روز درختکاری و پایان پروژه کاشت ۲۵۰۰ هکتار کمربند سبز پایتخت در آنجا حضور پیدا کرده بودند و هریک نهالی را در این محدوده به یادگار گذاشتند؛ پروژه‌ای که به عنوان ریه تنفسی پایتخت قلمداد می شود و رسما بعد از 38سال سرانجام تکمیل شد.

کمربند سبز چطور تکمیل شد؟
وقتی مدیران شهری تهران در دهه 60تصمیم به گسترش جنگل‌های اطراف شهر تهران گرفتند، این حاشیه سبز کمی بیش از 3.5هزار هکتار وسعت داشت، اما توسعه بی‌رویه پایتخت و آلودگی روزافزون هوای این کلانشهر موجب شد طرح کمربند سبز تهران با هدف افزایش سرانه فضای سبز، بهبود وضعیت
 آب و هوا و حفظ حریم شهر در دستور کار قرار گیرد. در دوره ششم مدیریت شهری این روند شتاب گرفت؛ تا جایی که یک‌سال زودتر از برنامه‌ریزی‌های انجام شده طرح 50هزار هکتاری کمربند سبز تهران تکمیل شد.


همه هزینه‌های کمربند سبز توسط  شهرداری تامین شد
علی‌محمد مختاری، مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران:
 تکمیل کمربند ۵۰هزار هکتاری سبز تهران در 3سال اخیر سرعت بیشتری گرفت؛ موضوعی که حاکی از تعهد مدیریت شهری به محیط‌زیست پایتخت است.
  سال 1365قرار بود ۵۰ درصد هزینه‌های طرح کمربند سبز توسط دولت پرداخت شود، 25درصد توسط شهرداری و 25درصد با وام از بانک‌جهانی، اما این اتفاق نیفتاد و همه هزینه‌های این طرح توسط شهرداری تهران پرداخت شد. در فاز دوم کمربند سبز تا شعاع ۲۰کیلومتری حومه تهران و بالاتر از تراز ارتفاعی ۲هزار متری با غرس نهال به وسعت کمربند سبز اضافه می‌کنیم.
  جلوگیری از گسترش بی‌رویه شهر، ایجاد تفرجگاه و بهبود کیفیت هوا ازجمله مزایای پروژه کمربند سبز است. این درختان مثل صافی برای کلانشهر عمل می‌کنند. امیدواریم تکمیل آن با کمک مردم انجام شود. در این طرح از گونه‌های مثمر و مقاوم استفاده شده است.
  سرانه فضای سبز پیش از انقلاب یک مترمربع برای هر شهروند بود. کلا ۷۵ بوستان که عمدتا در شمال تهران بودند، وجود داشت. جمع مساحت فضای سبز به ۴۲۲۰ هکتار می‌رسید. امروز اما بالغ بر ۶۵هزار هکتار فضای سبز در تهران وجود دارد و سرانه فضای سبز به بیش از ۱۷مترمربع رسیده است.
  در بخش برون‌شهری نیز سرانه فضای سبز به بیش از ۲۶ مترمربع رسیده است؛ این در حالی است که تکلیف قانون هوای پاک ۱۵ مترمربع بود.

خداقوت به مدیریت شهری

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی: به مدیریت شهری تهران برای اهتمام در توسعه و تکمیل کمربند سبز تهران و همه عزیزان در شهرداری که زحمات این شهر بر دوش آنهاست، خداقوت می‌گویم. پاسداشت سنت قدیمی و ارزشمند کاشت درخت، برای روح و روان انسان و زندگی در شهری مثل تهران حیاتی است. هر فرد با غرس نهالی، امیدی را می‌کارد و همواره به‌عنوان یک امید به آن نگاه می‌کند. کاشت یک درخت یعنی کاشت امید و امروز هم بیش از هر زمانی در کشور نیاز داریم امید را در دل جوانان بکاریم‌. امروز همه دستگاه‌ها در کنار هم با همدلی و وفاق می‌توانند امید و ایمان را در دل مردم عزیز تقویت کنند. از سوی دیگر امروز، مشکل آب نخستین مشکل کشور است. در تهران با بحران کمبود آب مواجه هستیم و نباید با ساخت‌وساز در حاشیه شهر این بحران را تشدید کنیم. محیط‌زیست متعلق به همه است و باید به موضوع محیط‌زیست و طبیعت تعلق‌خاطر و نسبت به حفظ آن انگیزه داشته باشیم.

دولت برای سبز شدن حریم تهران کمک کند
علیرضا زاکانی، شهردار تهران:
 در طرح کمربند سبز در سال‌های اخیر توجه ویژه ما این بوده که به سمت کاشت نهال‌های مثمر برویم تا در کنار توسعه فضای سبز و بهبود کیفیت هوا بتوانیم استفاده‌های بهتری از این فضای سبز داشته باشیم.
 استفاده بهینه از منابع پایدار آب، دیگر موضوع مورد توجه مدیریت شهری در طرح‌های توسعه فضای سبز بود و به همین منظور امسال ۵هزار میلیارد تومان پول در بودجه شهرداری برای این کار اختصاص یافت که ۴همت آن برای توسعه خطوط انتقال و یک همت برای بازچرخانی و تصفیه پساب بود.
  از رؤسای جمهور سیزدهم و چهاردهم خواهش کردم با صدور مجوز، اجازه کاشت فضای سبز در ارتفاعات کوه‌های شمال تهران را صادر کنند. همچنین با استفاده از روش‌های نوین آبیاری، مصرف آب را کاهش دهیم. استفاده از بازچرخانی آب گام مهمی در حفظ محیط‌زیست تهران است و با تحقق این گام بزرگ، موضوع خطر فرونشست زمین در تهران نیز کاهش می‌یابد.
  شورای‌عالی شهرسازی در زمان شهرداری آقای قالیباف حریم شهر تهران را تصویب کرد. اگر این امکان فراهم شود که همه حریم را به موضوع کاشت فضای سبز اختصاص دهیم، از سرمایه‌های کشور صیانت خواهد شد.
 امروز از سرانه یک مترمربع فضای سبز برای هر نفر که پیش از انقلاب بود به بیش از ۱۷مترمربع برای هر شهروند رسیده‌ایم. البته سرانه فضای سبز در برخی مناطق شهر تهران کمتر از میانگین است که ما آمادگی تملک زمین و ساخت بوستان‌های جدید را داریم.

مدیریت شهری دوره ششم در حوزه محیط‌زیست درخشید
 پرویز سروری، نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر تهران: مدیریت شهری دوره ششم یکی از دوره‌های بسیار درخشان شهرداری تهران به‌ویژه از لحاظ تحقق اهداف زیست‌محیطی و توسعه فضای سبز بود. در این دوره وعده‌ای که داده شده بود، جامه عمل پوشید و ما حالا از مرز 50هزار هکتار فضای سبز حاشیه تهران عبور کرده‌ایم که این امر می‌تواند بسیاری از دغدغه‌های پایتخت ازجمله تعرض به حریم شهر و آلودگی هوا را برطرف کند و برای مردم نیز امکان بهره‌برداری از این جنگل‌ها به‌عنوان فضایی تفرجگاهی فراهم ‌شود.

نصف بودجه شهرداری تهران در خدمت بهبود هوای پایتخت
سیدمحمد آقامیری، عضو شورای اسلامی شهر تهران:
شورای شهر در این دوره نگاه خوبی به برنامه‌های محیط‌زیستی داشت و اینکه یک‌سال زودتر از برنامه و هدفگذاری‌ها توانستیم به وسعت 50هزار هکتاری در کمربندسبز تهران برسیم، نشان‌دهنده همین نگاه جامع و جدی است. افزایش مراکز معاینه فنی، گسترش فضای سبز و توسعه حمل‌ونقل عمومی 3ماموریت مهمی بود که در این دوره دنبال شد و اختصاص 50درصد بودجه شهرداری تهران به حمل‌ونقل عمومی نیز در راستای اهداف محیط‌زیستی به‌ویژه تغییر جدی در وضعیت هوای تهران صورت گرفت.