خیز آخر

هفدهمین دوره رقابت‌های یورو امشب پس از یک‌ماه با قهرمانی انگلیس یا اسپانیا به پایان می‌رسد. انگلیس تاکنون قهرمان یورو نشده و پس از دوره 2021 برای دومین بار است که این تیم به فینال می‌رسد اما اسپانیایی‌ها با حضور در 4فینال و 3قهرمانی در کنار آلمان پرافتخارترین تیم جام هستند و امشب می‌توانند به‌تنهایی این عنوان را در اختیار بگیرند. آنها سال‌های 1964، 2008 و 2012 قهرمانی جام را به‌دست آورده‌اند.
    اسپانیا هر 6بازی خود در این دوره را برده که این یک رکورد است. آنها با 13گل زده بهترین خط حمله را در اختیار دارند. تنها فرانسه در سال1984 (14گل) در یک دوره از مسابقات قهرمانی اروپا گل‌های بیشتری زده است. البته آن زمان تورنمنت با حضور 8تیم و 5مسابقه انجام می‌شد.
    انگلیسی‌ها در 6بازی آخری که از حریف عقب افتاده‌اند، بدون شکست مانده‌اند؛ 5برد و یک تساوی. هر 2تیم در نیمه‌نهایی مقابل حریفان خود عقب افتادند اما جبران کردند و 2 بر یک پیروز شدند. اسپانیا فرانسه را برد و انگلیس هلند را.
    این دوره گلزن قهاری به‌خود ندیده است. بهترین گلزنان فقط 3گل زده‌اند و 2نفر از میان آنها (اولمو و هری کین) امشب فرصت دارند بر تعداد گل‌های خود بیفزایند. هری کین (انگلیس) اولمو (اسپانیا- گل به‌خودی ژول کنده به نام او ثبت شد)، جمال موسیالا (آلمان)، کودی خاکپو (هلند)، ایوان شرانتس (اسلواکی) و گئورگی میکاتادزه (گرجستان)، 6بازیکنی هستند که هر کدام 3گل زده‌اند. در میان بازیکنان امشب 2بازیکن هم 2گله هستند؛ فابیان رویس از اسپانیا و جود بلینگام از انگلیس.
    لمین یامال امشب با 17سال و یک روز سن با پشت‌سر گذاشتن پله (در جام‌جهانی 1958با 17سال و 249روز سن) به جوان‌ترین بازیکن تاریخ تبدیل می‌شود که در یک فینال یورو یا جام‌جهانی به میدان رفته است. طبیعی است که پله هرگز در یورو بازی نکرده بود.
    جوان‌ترین بازیکنان تاریخ که در یورو یا جام‌جهانی گل زده‌اند: لمین یامال (16سال و 362روز)، پله (17سال و 239روز)، مانوئل روزاس (18سال و 93روز) و گاوی (18سال و 110روز).
    دلا فوئنته، سرمربی اسپانیا 63سال و 23روز سن دارد و سومین مربی در بین مسن‌ترین مربیان یورو است؛ پس از لوییس آراگونس از اسپانیا در سال 2008(69سال و 337روز) و اتو رهاگل آلمانی با یونان در سال2004 (65سال و 330روز). جالب توجه اینکه هر دو سرمربی پیر قبلی فاتح جام شدند.
    این سومین دیدار اسپانیا و انگلیس در مسابقات قهرمانی اروپا خواهد بود. هر دو بار قبلی را سه‌شیرها از لاروخا برده بودند؛ انگلیس در مرحله گروهی 1980 با نتیجه 2بر یک پیروز شد. آنها پس از تساوی بدون گل در یک‌‌چهارم نهایی 1996 در ضربات پنالتی با نتیجه 4 بر 2 اسپانیا را شکست دادند و به نیمه‌نهایی صعود کردند.
    انگلیس در 3بازی از 4بازی اصلی خود در جام‌جهانی و یورو مقابل اسپانیا موفق به گلزنی نشده و هر دو رویارویی آخر بدون گل به پایان رسیده (جام‌جهانی1982 و یورو1996).
    اسپانیا فقط 4بار از 14تقابل اخیر خود با انگلیس را در تمام رقابت‌ها با شکست به پایان برده است (7برد و 3تساوی).
    انگلیس آخرین باری که مقابل اسپانیا قرار گرفت، اکتبر 2018 و در لیگ ملت‌های یوفا بود که با نتیجه 3 بر 2 پیروز شد. رحیم استرلینگ (2) و مارکوس رشفورد در سویا برای انگلیس گل زدند که هر دو در این دوره غایب هستند. پاکو آلکاسر و سرخیو راموس 2گل حریف را جبران کردند و آنها هم دیگر نیستند.

در 50 مسابقه‌ یورو2024 که برای نخستین بار با حضور 24تیم برگزار می‌شود، 114گل رد و بدل شده است با میانگین 2.28گل در هر بازی. 2میلیون‌و615هزار و 688نفر (میانگین 52هزارو314) نفر این مسابقات را از نزدیک دیده‌اند.

بهترین مربی بد جهان
ساوث‌گیت در صد‌و‌دومین تجربه‌اش به‌عنوان سرمربی انگلیس، می‌خواهد دهان منتقدان را ببندد

    فقط 3سرمربی در تاریخ، تیم خود را به 2فینال پیاپی یورو رسانده‌اند که 2نفر قبلی آلمانی بودند؛ هلموت شون (1972و 1976)، برتی فوگتس (1992و 1996) و گرت ساوث‌گیت (2021 و 2024). شون و فوگتس هر دو در یک فینال شکست خوردند و فینال دیگر را بردند. ساوث‌گیت فینال قبلی را باخته بود. هیچ سرمربی‌ای تاکنون در 2فینال یورو شکست نخورده است.
    انگلیس 5بازی از 6بازی اخیر خود را پس از دریافت گل اول مسابقه در یورو برده که البته یکی از آنها در ضربات پنالتی مقابل سوئیس بوده است. هیچ تیم دیگری غیر از انگلیس، فرانسه و اسپانیا (هر کدام 5بار) در این رقابت‌ها پس از خوردن گل اول مسابقه به پیروزی نرسیده‌اند.
    قبل از ساوث‌گیت، انگلیسی‌ها در 23دوره یورو یا جام‌جهانی تنها یک فینال را تجربه کرده بودند و حالا برای دومین‌بار به فینال رسیده‌اند.
    این نخستین فینال تورنمنت بزرگ انگلیس خواهد بود که در خارج از خانه برگزار می‌شود. فینال‌های جام‌جهانی1966 و یورو2020 هر دو در ورزشگاه ومبلی برگزار شده بود.
    سه‌شیرها رکورد خوبی در برلین دارند و از 6بازی خود در پایتخت آلمان 4برد و 2تساوی کسب کرده‌اند.