ناوگروه۸۶ ارتش در ایستگاه پایانی

رضا شاملو-کارشناس مسائل دفاعی

ناوگروه۸۶ نیروی دریایی ارتش جمهوری‌اسلامی متشکل از ناوشکن تمام‌ایرانی «دنا» و ناوبندر «مکران» پس‌از طی ۶۳هزارکیلومتر مسیر دریایی، در دویست و سی و ششمین روز سفر دریایی خود، در بندر «صلاله» عمان پهلوگیری کرد.
«صلاله» آخرین ایستگاه ناوگروه۸۶ نداجا پیش‌از رسیدن به ایران است و دریادلان ایرانی پس‌از جدا شدن از اسکله، به سمت کشورمان حرکت خواهند کرد تا درنهایت با طی حدود ۲هزارکیلومتر مسیر باقیمانده، در بندرعباس پهلوگیری کنند.‌‌

پیام صلح و دوستی ایران
نیروی دریایی ارتش از ۱۵سال پیش، به‌منظور حضور در آب‌های آزاد جهان، علاوه بر خلیج‌فارس، دریای عمان، اقیانوس هند، باب‌المندب، خلیج عدن و بخش شرقی دنیا، اکنون توانسته از دماغه «امیدنیک» بگذرد و در اقیانوس اطلس شمالی و... حضور یابد و پرچم جمهوری‌اسلامی ایران را با هدف اعلام پیام صلح و دوستی به کشورهای دنیا، کیلومترها دورتر از میهن اسلامی به اهتزاز درآورد و علاوه بر تامین اهداف نظامی (منافع ملی)، مسئولیت بسیاری از مسائل حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و تبلیغاتی که در صحنه‌های داخلی و خارجی به این نیرو واگذار شده است را به‌خوبی انجام دهد.‌


چرا نیروی دریایی ارتش «راهبردی» است؟

راهبردپردازان بزرگ نظامی دنیا بر این باورند که نیروی نظامی راهبردی، نیرویی است که حتی در زمان صلح و بدون درگیری نظامی با کشور تهدیدکننده منافع ملی، سعی در اشاعه و گسترش تسلط خود بر وی و رفع هرگونه تهدیدی در این خصوص داشته باشد. برهمین مبنا نیروی دریایی جمهوری‌اسلامی ایران یک نیروی دریایی راهبردی اطلاق می‌شود؛ زیرا قادر است:
1 در محدوده آب‌های عمیق اقیانوسی و مرزهای آبی بسیار دور از مرزهای سرزمینی خود عملیات انجام دهد؛ به‌گونه‌ای که می‌تواند به تنهایی خود را از گزند تهدیدهای سطحی، زیرسطحی و هوایی حفظ کند.
2 از لحاظ پشتیبانی لجستیکی تأمین است.
3 محدودیتی برای اجرای عملیات در عمق (عملیات در دوردست) نداشته و به تعبیری ساده‌تر، این نیروی دریایی راهبردی می‌تواند از منافع ملی کشور در منطقه حیاتی یا حساس (دریایی) صیانت کند.

مرزهای دریایی فرصتی بی‌بدیل برای ایران
حدود 30درصد از مرزهای کشور «آبی» است و بخش زیادی از تجارت ایران، از طریق دریا انجام می‌شود و با وجود ۱۵کشور همسایه، با ۸۰درصد از آنها مرز دریایی داریم و این موضوع، فرصت خوبی را برای کشورمان در جهت بهره‌برداری از دریاها فراهم کرده‌است. ازسوی دیگر نیروی دریایی از دیرباز و به‌صورت مستقیم به‌عنوان یکی از عوامل مهم نظامی که در خدمت اهداف و منافع اقتصادی بوده، مورد توجه بوده است. اهمیت دریاها تا به آنجا برای ایران مطرح است که فرماندهی معظم کل قوا نیروی دریایی ارتش را به‌عنوان یک «نیروی راهبردی» معرفی کرده‌اند و فواید دریا برای یک کشور و یک ملت را «فواید راهبردی» می‌دانند.

فصل نوین حضور در آب‌های آزاد
در راستای عملیاتی کردن تدابیر مقام‌معظم‌رهبری، نیروی دریایی ارتش توانسته با اعزام ناوگروه86به همه اقیانوس‌های عالم، که می‌توان گفت فصل نوینی برای حضور در آب‌های آزاد دوردست محسوب می‌شود، مرزهای دریانوردی را درنوردد و با اعزام ناوگروه‌های رزمی خود به آب‌های بین‌المللی با طی مسافتی بیش‌از 58هزارکیلومتر در مدت 7ماه در آب‌های بین‌المللی به انجام مأموریت بپردازد که علاوه بر حفظ خطوط مواصلاتی و تأمین امنیت دریایی، توانسته است چرخه اقتصاد کشور در دریا را به نحو احسن تامین کند.

تأمین امنیت خطوط کشتیرانی
امروزه نیروی دریایی راهبردی ارتش با وجود تحریم‌های ظالمانه، مقتدرانه و استوار ایستاده و با تبدیل تهدیدها به فرصت خوش درخشیده و توانسته از لحاظ تجهیزات، نیروی انسانی، تکنیک و تاکتیک، هدایت، فرماندهی و کنترل، ارتباطات و دستیابی به تجهیزات نوین، در سطح مقیاس قدرت‌های جهانی دریایی قرار گیرد. نیروی دریایی ارتش توانسته امنیت خطوط کشتیرانی در شمال اقیانوس هند‌ که یکی از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین آبراه‌های جهان بوده و نقش پررنگی در تجارت و حمل‌ونقل دریایی در سطح جهان دارد، به‌ویژه در محدوده بین تنگه هرمز، تنگه مالاکا و تنگه باب‌المندب‌ که از مناطق کلیدی تجارت‌جهانی محسوب می‌شوند را با همکاری و همگرایی نیروهای دریایی کشورهای مختلف فراهم کند.

مهم‌ترین دستاوردها

حضور نیروی دریایی در اقیانوس‌ها و دریاهای دوردست نتایج و آثار زیادی دارد که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:
نیروی دریایی ارتش با حضور مقتدرانه در آب‌های آزاد و هزاران کیلومتر دورتر از سواحل خود با ناوشکن‌های بومی ایرانی، توانایی‌های عملیاتی خود را به رخ جهانیان کشید و به جهان یادآور شد که قادر به تامین نیازهای خود و انجام ماموریت‌های دریایی دشوار است.
نیروی دریایی ارتش نشان داد فراتر از حوزه شمال اقیانوس هند، خلیج عدن و اقیانوس اطلس و... توانمندی صیانت از امنیت اقتصاد دریایی را دارد.
حضور پرقدرت در آب‌های دوردست می‌تواند ضمن کمک به تقویت دیپلماسی سیاسی کشور، زمینه‌ساز تعامل و تبادل دانش و اطلاعات میان نیروهای دریایی جهان شود.
کارکنان این نیرو، با انجام این ماموریت‌ها و با تمرین ماندگاری طولانی در اقیانوس‌ها و دریاهای دور، به تجارب ارزنده بسیاری در حوزه دریایی، دست می‌یابند.

آمارهایی از دریانوردی دور کره‌زمین
پیمایش حدود 70هزار کیلومتر در دریا
4بار عبور از خط استوا
انجام حدود 7ماه دریانوردی
حضور نیروهایی از 29استان در ناوگروه

مسیری که طی شد


ناوگروه۸۶ ارتش، که دیروز در بندر «صلاله» عمان پهلو گرفت، از ۲۹شهریورماه۱۴۰۱ ماموریت دریانوردی خود به دور کره زمین را از مبدأ بندرعباس آغاز کرد.
نخستین ایستگاه، بندر بمبئی در هند
دومین ایستگاه، جاکارتا، پایتخت اندونزی پس‌از عبور از خلیج بنگال و تنگه مالاکا
ادامه مسیر به سمت دریای جاوه و عبور از تنگه مکاسار و دریای سلبس
ورود به عرصه وسیع و پهناور اقیانوس آرام برای نخستین‌بار
حرکت از بیشترین عرض اقیانوس آرام و گذر از کنار جزایر میکرونزی و پولینزی به سمت تنگه ماژلان در جنوب قاره آمریکا
ورود به اقیانوس اطلس جنوبی
عبور از سواحل شیلی، آرژانتین، اروگوئه و برزیل
توقف در بندر ریودوژانیروی برزیل
عبور از عرض اقیانوس‌اطلس و پهلوگیری در شهر کیپ‌تاون آفریقای‌جنوبی
توقف در بندر صلاله عمان

نقش‌آفرینی در قامت قدرت‌جهانی
علاوه بر موارد گفته شده، رشد و توسعه اقتصادی و سیاسی ایران، افزایش مبادلات آن و نیز چالش‌های جهانی مانند حفاظت از محیط‌زیست در عرصه دریاها، قاچاق موادمخدر و پدیده دزدان دریایی این نیاز را به‌وجود آورده است که کشور ما در عرصه دریایی در محدوده بسیار پهناورتری نسبت به قبل عمل کند تا علاوه بر حفاظت از منافع خود، با مشارکت در مواجهه و حل مشکلات پیش‌گفته، توانایی و ظرفیت خود را در ایفای نقش به‌عنوان یک قدرت جهانی و مسئول به نمایش گذاشته و بر وجهه ملی، اقتدار و عزت خود در مجامع بین‌المللی بیفزاید.