روستا
کاهش بیکاری با روستابازارها
جمعه‌بازار ارکان بجنورد، نمونه پایلوت روستابازار در خراسان‌شمالی است
روستا یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های تولید مواد حیاتی و رفع نیازهای اساسی هر جامعه به شمار می‌رود. با توجه به تولید بیش از ۹۰ درصد از محصولات کشاورزی و غذایی در روستاهای کشور به‌نظر می‌رسد نواحی روستایی تأثیر بسزایی در اقتصاد کشور دارند.
به گزارش مهر، ۲۰ تا ۲۳ درصد از سهم ارزش افزوده تولیدی کشور در سال‌های مختلف متعلق به روستاها بوده است و در مجموع یک چهارم اقتصاد کشور را روستاییان تأمین می‌کنند. نقش بازارهای محلی و روستا محور در رونق اقتصادی روستاییان و تأثیر توسعه این نوع بازار بر مؤلفه‌های رونق اقتصادی که شامل افزایش تولید محصولات روستایی، درآمد، اشتغال، تنوع بخشی و مناسب‌سازی قیمت محصولات کشاورزی و صنایع‌دستی است از موضوعات مهم و قابل توجه در رفع معضل بیکاری به شمار می‌آید و می‌تواند در ایجاد اشتغال برای جوانان راهگشا باشد.
خراسان‌شمالی هم بیش از ۸۶۰ روستا دارد و بخش زیادی از جمعیت آن را روستاییان تشکیل می‌دهند که آمار بالای جمعیت روستانشین در خراسان‌شمالی ایجاب می‌کند که مسئولین ارشد استان نگاه ویژه‌ای به آنان داشته باشند.
بانوان پای کار اقتصاد روستا
چندی است در روستای ارکان بجنورد، جمعه‌بازار بر پا می‌شود و مردم روستا به‌طور مستقیم و بدون واسطه، خودشان محصولات‌شان را به فروش می‌رسانند.
کشاورزان و دامداران که همواره به‌علت فروش محصول به دلال، از سود واقعی خود بهره‌ای نمی‌بردند، با به‌وجود آمدن جمعه‌بازارها، طعم شیرین کسب سود واقعی را چشیده و بر تولیدات خود نیز افزوده‌اند. این امر به‌ویژه برای بانوان روستایی اثرگذار بوده است.
یکی از این بانوان در این‌باره می‌گوید: ما در بازار محلی روستا به‌طور مستقیم محصولات خود را عرضه می‌کنیم و این برای مردم نیز بسیار مفید است.
این بانوی روستایی با بیان اینکه دیگر نیازی نیست مردم هزینه‌های گزاف و سودهای اضافی به دلالان و واسطه‌‌ها پرداخت کنند، می‌افزاید: با راه‌اندازی بازارهای محلی، دیگر جوانان بیکار نمی‌مانند و در طول هفته نیز برای آنان دغدغه ایجاد می‌شود؛ چرا که مشتریان نه‌تنها در روزهای جمعه، بلکه در طول هفته هم محصول سفارش می‌دهند.
تنوع محصولات در بازارچه محلی
با بیشتر کردن امکانات و رسیدگی به فضای بازارچه ارکان هم تعداد غرفه‌ها نسبت به گذشته افزایش پیدا خواهد کرد و هم بر کیفیت محصولات افزوده خواهد شد. البته هم‌اکنون در مقایسه با شروع کار، رفته رفته تعداد غرفه‌ها افزایش پیدا کرده و همچنین بر تنوع اقلامی که به فروش می‌رسد نیز اضافه شده است.
یکی از جوانان روستای ارکان می‌گوید: در جمعه بازارهای ارکان محصولات متنوعی به فروش می‌رسد. دوغ، ماست، شیر و انواع نان ازجمله محصولاتی هستند که طرفدار زیادی بین مردم دارند.
به‌گفته وی، علاوه بر محصولات لبنی، برخی صنایع‌دستی که خود مردم زحمت ساخت آن را می‌کشند نیز به مشتریان عرضه می‌شود.
بازار محلی ارکان نمونه موفقی است که می‌توان از آن برای دیگر روستاها هم الگوبرداری کرد و متناسب با شرایط هر روستا آن را بومی‌سازی کرد.
فعالیت ۵ بازارچه روستایی
مدیرکل امور روستایی و عشایر استانداری خراسان‌شمالی با بیان اینکه در بازارچه روستای ارکان صنایع‌دستی و مواد غذایی ارگانیک ارائه می‌شود، می‌گوید: ۵ بازارچه دیگر نیز در استان فعال است.
امین کلاته با بیان اینکه بازارچه محلی برای نخستین بار در روستاهای خراسان‌شمالی با کمک دهیار و شورا و توجه وزارت کشور صورت گرفته است، می‌افزاید: این طرح با همت مردم و مسئولین گسترش خوبی داشته و هم‌اکنون فاز توسعه نیز در حال اجراست. بازارچه محلی ارکان، نمونه اولیه و پایلوت است. وی تأکید می‌کند که در هر بخش ۲ بازارچه راه‌اندازی خواهد شد تا چرخ اقتصاد روستاها بیش از پیش بچرخد. به‌گفته کلاته، در این بازارها در کنار فروش محصولات لبنی و صنایع‌دستی مسابقات ورزشی، موسیقی، جشنواره بومی محلی نیز برگزار می‌شود.
ایجاد بازار در روستاهای دارای ظرفیت
استاندار خراسان‌شمالی هم که به تازگی از بازارچه روستای ارکان بازدید داشته است، می‌گوید: با همین امکاناتی که در روستای ارکان مشاهده می‌شود مثل غرفه‌های مسقفی که احداث شده است، می‌توان طرح‌هایی اینگونه راه‌اندازی کرد.
محمدرضا حسین‌نژاد با اشاره به طرح یاری‌گران که با هدف ایجاد جامعه سالم و ایمن روستایی در استان در حال اجراست، می‌افزاید: در فاز اول با ۲۰ درصد روستاها شروع به‌کار کردیم و برای سال آینده نیز ۳۰ درصد اضافه می‌کنیم.
به‌گفته وی، در روستاهایی که امکان بهره‌برداری وجود دارد باید طرح‌های این‌چنینی که درحال حاضر نمونه موفق آن نیز موجود است، اجرا شود.
استاندار خراسان‌شمالی همچنین بر توسعه بازارچه‌های روستایی تأکید می‌کند و می‌گوید: تصمیم داریم طی سال‌های آینده بر تعداد این بازارچه‌های محلی بیفزاییم.
در همینه زمینه :