دلار در ثبات

قیمت هر دلارآمریکا که از ابتدای امسال 66درصد رشدکرده، نزدیک به یک‌ماه است که در محدوده44 تا 45هزار تومان در نوسان است. آمارها نشان می‌دهد در این مدت هرچند تاکتیک‌های بانک مرکزی، از طریق تفکیک بازار‌ها و تاسیس سامانه‌های جدید به عقب نشینی قیمت دلار منجر نشده اما در عین حال، از آن‌سو نرخ دلار نتوانسته از مرز 45هزار تومان گذر کند. به‌نظر می‌رسد این موضوع ناشی از فشار تقاضا و کاهش عرضه در بازار است.

نگاهی به روند منحنی نرخ دلار
به گزارش همشهری، قیمت هر دلار آمریکا در اول فرودین‌ماه امسال در محدوده 26هزارو 800تومان بود و در نیمه نخست سال با یک شیب اندک معادل 9درصد رشد کرد و در پایان شهریور‌ماه به 29هزار و 250تومان رسید. اما با آغاز پاییز سرعت رشد قیمت دلار چند برابر شد و قیمت هر دلار آمریکا ابتدا از کانال 35هزار و سپس از کانال 40هزار تومان عبور کرد در نهایت قیمت هر دلار آمریکا در دی‌ماه امسال به 45هزار تومان هم رسید که به تغییر رئیس‌کل بانک مرکزی منجر شد. با آغاز به‌کار رئیس‌کل جدید بانک مرکزی تاکتیک‌های تازه‌ای برای مدیریت بازار ارز طراحی شد. رئیس‌کل جدید بانک مرکزی در همان ابتدا نرخ ارز نیمایی را به قیمت 28هزار و 500تومان تثبیت کرد و بعد از آن با تاسیس سامانه ناخدا نیاز‌های غیرتجاری بازار ارز را از نیاز‌های تجاری و بازار آزاد تفکیک کرد. در سومین گام ظرف یک هفته گذشته با تاسیس مرکز مبادله طلا و ارز ایران از طریق بازار متشکل ارز تلاش کرده بازار ارز را به شکل تازه‌ای مدیریت کند. بانک مرکزی به موازات این اقدامات از طریق تسهیل در قوانین گمرکی ورود ارز به کشور را آسان‌تر کرده تا جریان ورود ارز را تقویت کند. همزمان بانک مرکزی در تلاش است تا جلوی خروج ارز نیز گرفته شود و به‌نظر می‌رسد ظرف روز‌های آینده اقدامات تنبیهی سخت‌تری در این‌باره اتخاذ شود. در همین رابطه روز گذشته رئیس‌جمهوری در نشست هیأت دولت به بانک مرکزی ماموریت داد تا با قاچاق ارز مبارزه کند. ابراهیم رئیسی با بیان اینکه هرگونه خرید و فروش ارز در هر شرکت و دستگاهی خارج از مسیر و قیمت تعیین شده در بانک مرکزی تخلف محسوب می‌شود، از رئیس‌کل بانک مرکزی خواست اجرای قانون مبارزه با قاچاق ارز را با جدیت پیگیری و با متخلفان برخورد کند.

دلایل مقاومت دلار دربرابر نزول
قیمت ارز تحت‌تأثیر عوامل مختلفی قیمت‌گذاری می‌شود با این حال 2عامل تورم و عرضه و تقاضا مهم‌ترین عواملی بوده‌اند که از سال 1397تاکنون بر بازار ارز تأثیر داشته‌اند. آمار‌ها نشان می‌دهد در شرایط فعلی محرک نخست یعنی نرخ تورم برای رشد قیمت دلار فعال است و بازار ارز از ناحیه عامل دوم یعنی عرضه و تقاضا نیز تحت‌فشار است.
کارنامه تجارت خارجی ایران که بیانگر میزان جریان ورودی ارز به کشور است، نشان می‌دهد تراز تجاری کشور در 10‌ماه امسال به منفی 3.3میلیارد دلار رسیده که به‌معنای آن است که حجم مصارف ارزی بیش از منابع ارزی است و نشان می‌دهد احتمالا حجم عرضه ارز متناسب با تقاضا نیست. همه اینها در حالی است که در شرایط تورمی صاحبان نقدینگی برای پوشش اثرات تورمی به‌سوی دارایی‌هایی می‌روند که اثرات تورمی را جبران کند و این خود به‌معنای افزایش سطح تقاضا برای خرید دارایی‌های شبیه طلا و ارز است. مروری بر دوره‌های گذشته نشان می‌دهد به‌طور معمول در شرایط تورمی نخستین بازار‌هایی که مردم به آنها مراجعه می‌کنند بازار طلا و ارز است و در شرایطی که نرخ بهره بانکی نیز منفی است تمایل برای خرید این دارایی‌ها نسبت به گذشته بیشتر شده است. همه این ارقام نشان می‌دهد که بازار ارز هم از ناحیه عرضه تجاری و هم از ناحیه تقاضای تورمی تحت‌فشار است.