مستقل‌ها در برابر ابرقهرمان‌ها

آیدا تدین|خبرنگار:

هر سال، رقابت گیشه تابستان از اول ‌ماه می آغاز می‌شود و نخستین اتفاقی که در تقویم اکران به چشم می‌آید نمایش فیلم‌‌های پرهزینه ابرقهرمانی و دنباله‌های پرسروصدایی‌است که اغلب به ژانر فیلم‌های سرگرمی تعلق دارند و به قولی پاپ‌کورنی محسوب می‌شوند. همیشه در این موقع سال، این‌ نوع فیلم‌ها گردوخاک بیشتری به راه می‌اندازند و این در حالی‌است که همزمان، تولیدات مستقلی که در یک سال گذشته حق پخش‌شان در بازار فیلم جشنواره‌هایی مانند کن و ساندنس خریداری شده، یکی‌یکی روی پرده می‌روند تا ضمنا تنور فصل جوایز را داغ‌تر کنند؛ خصوصا که در سال‌های اخیر رأی‌دهندگان آکادمی و حلقه‌های منتقدان به فیلم‌های مستقل جریان روز بیش از پیش روی خوش نشان داده‌اند. برای مثال در یک هفته گذشته، همزمان با رکوردشکنی و فروش خیره‌کننده فیلم ابرقهرمانی «انتقام‌جویان: جنگ بی‌نهایت»، مستند مستقل «آر‌بی‌جی» هم در دومین هفته اکرانش در سینماهای آمریکا (کمتر از 200سالن) موفق شده به فهرست 10فیلم پرفروش گیشه آخر هفته راه یابد که این موفقیت  را وقتی در نظر بگیریم که فیلم جدید انتقام‌جویان بیش از 4هزار سالن سینمایی را به خود اختصاص داده، دستاوردی مهم به شمار می‌رود. با مهم‌‌ترین فیلم‌های مستقلی که در گیشه تابستان امسال روی پرده می‌روند و پیش‌‌تر در جشنواره‌های معتبر سروصدا به راه انداخته‌اند، آشنا شوید.

تالی Tully

کارگردانجیسن رایتمن
تاریخ اکران4می



معرفی فیلم: این درام کمدی آمریکایی در واقع یک‌جور قصه پریان بسیار متفاوت است که مخاطبان هدفش افراد بزرگسال هستند. «تالی» یک فانتزی تمام‌عیار است و ممکن است شبیه قسمتی از سریال «این ما هستیم» به نظر برسد اما جزء‌جزء داستانش به اندازه فیلم برنده اسکار «شکل آب» (ساخته گیرمو دل‌تورو) جادویی و سحرانگیز است. به نظر می‌رسد دایابلو کدی ـ فیلمنامه‌‌نویس آمریکایی ـ که نخستین جایزه اسکارش را با نوشتن نخستین فیلمنامه بلند زندگی‌اش برای فیلم «جونو» (ساخته 2007 رایتمن) به دست آورد، در تازه‌ترین همکاری‌اش با این کارگردان، برداشتی مدرن از قصه «مری پاپینز» را روی کاغذ آورده است. فیلم 96دقیقه‌ای تالی با نقش‌آفرینی متفاوت شارلیز ترون در نقش مادر 40ساله 2فرزند، نخستین بار در جشنواره فیلم مستقل ساندنس2018 به نمایش درآمد و با واکنش تحسین‌آمیز منتقدان روبه‌رو شد. میانگین امتیاز ساخته جدید رایتمن در «راتن تومیتوز» و «متاکریتیک» ـ 2سایت نظرسنجی ویژه منتقدان فیلم ـ به‌ترتیب 87 و 75درصد اعلام شده است. داستان تالی روایتگر ماجرای زنی‌است که در اوج استیصال و درماندگی به سر می‌برد اما ناگهان پرستار شب جوانی (مکنزی دیویس) زنگ در خانه‌اش را به صدا درمی‌آورد و او را به زندگی بازمی‌گرداند. این فیلم حتی از جونو هم بامزه‌تر و مفرح‌تر است و تا حد زیادی مثل «بزرگسال جوان» فیلم قبلی رایتمن از صداقتی بی‌رحمانه برخوردار است. اصل داستان فیلم درباره آزمون و خطاهای مادرشدن است.

آر‌بی‌جی RBG

کارگردانبتسی وست و جولی کوهن
تاریخ اکران4می



معرفی فیلم: عنوان فیلم، مخفف اسم «روث بیدر گینزبرگ» است؛ کسی‌که مادر نازنینش 2درس مهم در زندگی به او آموخته است: «خانم» و «مستقل و روی پای خود» باشد. ظاهرا این دو اندرز در تمام جنبه‌های زندگی آویزه گوش دومین قاضی زن دیوانعالی آمریکا بوده است؛ هم به لحاظ شخصی و هم سیاسی. وست و کوهن در این مستند مستقل 97دقیقه‌ای، زندگی گینزبرگ و درس‌های بسیارش ـ هم آموخته‌هایش و هم آموزه‌‌هایش ـ را به شیوه‌ای سرگرم‌کننده و انرژی‌بخش به‌تصویر کشیده‌اند. این نخستین مستند تماشاگرپسندی‌است که به شیوه‌ای تأثیرگذار، اهمیت و سرزندگی گینزبرگ را به مردم یادآوری کرده است. «آربی‌جی» نمایشگر تصویر زنی مبارز است که در هر مرحله از زندگی حرفه‌ای‌اش با نگاه جنسیت‌زده پیرامونش جنگیده است؛ از تجربیاتش در دانشکده حقوق هاروارد گرفته تا نخستین قدم‌هایش برای انجام کار تمام‌وقت و در نهایت، انتصابش در دیوانعالی. با این همه، نگاه عمیق به زندگی شخصی او بیشترین اهمیت را دارد. این فیلم مستند شما را به جایی ورای اطلاعاتی که می‌توانید در صفحه ویکی‌پدیا به دست آورید، می‌برد؛ آن‌هم روی پرده سینما و به شیوه‌ای سرگرم‌کننده و جذاب که آن را از سایر تولیدات ژانر مستند زندگینامه‌ای به‌کلی متمایز کرده است. آربی‌جی در دومین هفته اکرانش در سینماهای آمریکا به‌شدت مورد استقبال قرار گرفت و به جمع 10فیلم پرفروش گیشه آخر هفته راه یافت.

اسکیت کیچن Skate Kitchen

کارگردانکریستال موزل
تاریخ اکران10 آگوست



معرفی فیلم: زمانی‌که مستند «گله گرگ» در جشنواره ساندنس2015 به‌نمایش درآمد، به یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های آن دوره تبدیل شد و در پایان، جایزه بزرگ هیأت داوری را از آن خود کرد. آن فیلم به‌عنوان یکی از مستندهای کم‌نظیری که ثابت می‌کند حقیقت همیشه عجیب‌تر از خیال و داستان است، باعث شد کریستال موزل ـ کارگردان فیلم‌اولی ـ تبدیل به یکی از سوپراستارهای فیلمسازی مستقل شود. 3سال گذشته و حالا، موزل با نخستین فیلم داستانی‌اش تحت عنوان «اسکیت کیچن» بازگشته است. داستان فیلم درباره یک عده دختر اسکیت‌باز است و موزل این قصه را با استفاده از بازیگران آماتور مقابل دوربین برده است.

نخستین هدایت‌شده First Reformed

کارگردانپل شریدر
تاریخ اکران18می



معرفی فیلم: پل شریدر 71ساله بیش از 40سال فیلم‌هایی را با محوریت مردانی جدی که به‌واسطه کشمکش‌های فلسفی عمیق و دیرینه به انزوا رانده شده‌اند، روی پرده سینما برده است؛ از «ژیگولوی آمریکایی» گرفته تا «میشیما: یک زندگی در چهار بخش»، «رنج» و همین‌طور فیلمنامه «راننده تاکسی» که مهم‌ترین اثر کارنامه شریدر محسوب می‌شود. قهرمانان صورت‌سنگی او همواره به‌واسطه هدفی معنوی هدایت شده‌اند که بازتاب‌دهنده تربیت مذهبی اوست. با ساخت درام آمریکایی «نخستین هدایت‌شده» این دغدغه به جذب دستاوردی انجامیده که در سن 71سالگی، استعداد شریدر در فیلمسازی را بار دیگر در مرکز توجه قرار داده است. در این فیلم، احساس گناه و یأسی که بسیاری از قهرمانان شریدر دهه‌ها تجربه کرده‌‌اند در کالبد یک کشیش خشمگین تجسم یافته است. ایتان هاوک با اجرایی درخشان لایه‌های مختلف این احساس گناه و ناخشنودی را مقابل دوربین به نمایش گذاشته است. شخصیت هاوک با بحرانی معنوی دست‌وپنجه نرم می‌کند که ایمانش و سرسپردگی به کلیسایش را دستخوش پیامدهایی تعلیق‌آمیز می‌کند و درنهایت، پایانی عجیب را پیش چشم تماشاگر رقم می‌زند. این فیلم بهترین اثر هاوک و شریدر پس از سال‌ها به شمار می‌رود؛ مراقبه‌ای پر قدرت بر آشوبی درونی که در جریان آن، ممکن است درستکاری به بسیاری مسیرهای خطا بینجامد.

غریبه کوچک The Little Stranger

کارگردانلنی ابراهامسن
تاریخ اکران31  آگوست



معرفی فیلم: کارگردان ایرلندی فیلم «اتاق»، ششمین فیلم بلندش را با بازی دامنال گلیسن و روث ویلسن مقابل دوربین برده است. ابراهامسن که با ساخت درام مستقل اتاق برای نخستین بار نامزد دریافت جایزه اسکار در رشته بهترین کارگردان شد، این بار داستان دکتر فارادی ـ فرزند یک مستخدم ـ را در حوالی سال1947 روایت می‌‌کند که به‌عنوان پزشک دهکده، زندگی جمع‌وجور و آبرومندانه‌ای برای خودش ساخته است. او به منزل بیماری در «هاندردز هال» فراخوانده می‌شود؛ جایی‌که زمانی محل کار مادرش بوده است. بیش از 2قرن است که «هال» تبدیل به محل سکونت خانواده آیرس شده و حالا شکوه و عظمت گذشته‌اش را از دست داده است. ظاهرا خانم آیرس و 2فرزندش ـ کارولین و رودی ـ به تسخیر نیرویی ناشناخته درآمده‌اند و فارادی روحش هم خبر ندارد که قرار است با چه ماجرای خانوادگی هولناکی درگیر شود.

هیولا Beast

کارگردانمایکل پیرس
تاریخ اکران11می



معرفی فیلم: این فیلم 106دقیقه‌ای یک نوآر عاشقانه انگلیسی‌است که نخستین بار پارسال در جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو به نمایش درآمد. تریلر روان‌شناختی «هیولا» با بازی جسی باکلی (ستاره سریال «تابو») و جانی فلین (ستاره ثابت سریال انگلیسی «مریض عشق»)، 2شخصیت مرموز و کاریزماتیک و درعین‌حال نامطمئن و اتکاناپذیر را به‌تصویر می‌کشد که قادر به انجام کارهایی هولناک هستند. داستان نخستین ساخته بلند پیرس، روایتگر ماجرای زنی آزاردیده به نام «مالی» است که در جامعه‌ای منزوی زندگی می‌کند و ناگهان خودش را در کشمکش میان سلطه خانواده سرکوبگرش وآشنایی با غریبه‌ای مرموز می‌یابد؛ کسی‌که مظنون شماره یک مجموعه‌ای از قتل‌های بی‌رحمانه است.

خادم سینما Filmworker

کارگردانتونی زییرا
تاریخ اکران11می



معرفی فیلم: به هواداران سینمای استنلی کوبریک به‌شدت توصیه می‌شود که تماشای این مستند 94دقیقه‌ای را از دست ندهند. تونی زییرا ـ کارگردان این فیلم مستند ـ مخاطب را به ماجراجویی در زندگی لیون ویتالی ـ دستیار مرموز و افسانه‌ای کوبریک ـ دعوت می‌کند. معروف است که کوبریک فردی خلوت‌گزین بوده و اصرار داشته با گروه ثابتی از افراد معتمدش کار کند. ویتالی که نخستین بار به‌عنوان بازیگر در پروژه سینمایی «بری لیندن» (محصول 1975) با کوبریک همکاری داشت، یکی از معدود کسانی بود که بیش از 2دهه زندگی‌اش را وقف استاد بزرگ سینما کرد. «خادم سینما» نه‌تنها از منظری بی‌سابقه و منحصربه‌فرد، شیفتگان سینما را با دنیای کوبریک در پشت درهای بسته آشنا می‌کند بلکه تصویری مسحورکننده از همکاران کمترشناخته‌شده کوبریک که در یاری‌رساندن به این هنرمند وسواسی دریغ نداشتند، ارائه می‌دهد.

پاپ فرانسیس؛ مرد عمل Pope Francis - A Man of His Word

کارگردانویم وندرس
تاریخ اکران18می



معرفی فیلم: جدیدترین مستند ویم وندرس برای نخستین‌ بار در جشنواره فیلم کن امسال در سطح جهانی به‌نمایش درآمد؛ البته در غیاب پاپ. بعد از همکاری نزدیک الساندرو لو موناکو با واتیکان در پروژه ساخت جان‌فرانکو پانونه، واتیکان بار دیگر به منظور تهیه و تولید مستندی درباره پاپ فرانسیس به سراغ او رفت. لو موناکو برای ساخت فیلمی درباره پاپ فرانسیس که مشتاق ارتباط مستقیم با مردم است، از وندرس ـ کارگردان نامزد 3جایزه اسکار ـ دعوت به همکاری کرد. فیلمساز کهنه‌کار آلمانی با استفاده از کانسپت روایی و بصری رو به دوربین، مخاطب را به دیداری رودررو با پاپ دعوت می‌کند. در این میان، پاپ به پرسش‌های کشاورزان، کارگران، پناهجویان، کودکان، سالمندان، زندانیان و کسانی که در زاغه‌ها و اردوگاه‌‌های مهاجران ساکن‌ هستند پاسخ می‌دهد و به این ترتیب، دیالوگی میان بلندپایه‌‌ترین مقام کلیسا و بخشی از بشریت شکل می‌گیرد. ساخته اخیر وندرس بیش از آنکه مستندی زندگینامه‌ای باشد، تماشاگر را با پاپ همسفر می‌کند؛ همچنان که پاپ فرانسیس مباحث مهمی را با مخاطبش در میان می‌گذارد؛ از زندگی و مرگ و عدالت اجتماعی گرفته تا مهاجرت، محیط‌زیست، نابرابری ثروت، ماتریالیسم (ماده‌گرایی) و نقش خانواده.

هیچ ردی به جا نذار Leave No Trace

کارگرداندبرا گرانیک
تاریخ اکران29ژوئن



معرفی فیلم: دبرا گرانیک کارگردان مستقل آمریکایی که 2فیلم «زمستان استخوان‌سوز» و «سگ پوشالی» را در کارنامه دارد، در جدیدترین اثرش داستانی غافلگیرکننده را به تصویر کشیده است. گرانیک 55ساله بار دیگر تماشاگر را به سیاحت در دنیای شخصیت‌هایی دعوت می‌کند که تا پیش از این، نظیرشان را بر پرده سینما ندیده است. «هیچ ردی به جا نذار» روایتگر داستان پدر (بن فاستر) و دختر نوجوانش (توماسین مکنزی) است که خوش و خرم در حاشیه پورتلند اورگان ساکن هستند و ناگهان مجبور می‌شوند سفری را به درون حیات‌وحش آغاز کنند. پیش از این فیلم، آخرین بازیگر نوجوانی که گرانیک به دنیای سینما معرفی کرده بود،  جنیفر لارنس (در فیلم «زمستان استخوان‌سوز») بود اما حالا نقدهای اولیه درباره فیلم جدیدش حاکی از آن است که او موفق به کشف استعدادی جدید در دنیای فیلم و سینما شده است: مکنزی نیوزیلندی‌تبار. این فیلم ژانویه گذشته در جشنواره فیلم ساندنس به نمایش درآمد و امسال هم در «پانزده روز کارگردانان» ـ بخش پراهمیت و جنبی جشنواره فیلم کن ـ روی پرده می‌رود تا نوبت اکران آن در اوایل تابستان فرابرسد.

نگران نباش، پای پیاده دور نخواهد شد  Don’t Worry, He Won’t Get Far on Foot

کارگردانگاس ون‌سنت
تاریخ اکران13ژوئیه



معرفی فیلم: گاس ون‌سنت بعد از فیلم ضعیف «دریای درختان» (محصول2015) بازگشته و این بار با همکاری خواکین فینکس فیلم جدیدش را مقابل دوربین برده است. بعد از فیلم کلاسیک «به خاطرش مردن» (محصول 1995)، این جدیدترین همکاری میان کارگردان نامدار آمریکایی و بازیگر مطرح هالیوود محسوب می‌شود. ون‌سنت در فیلم جدیدش داستان زندگی واقعی جان کالاهان ـ کارتونیست آمریکایی ـ  را به تصویر کشیده است؛ کسی‌که بعد از تصادفی که زندگی‌اش را دگرگون می‌کند علاج بیماری و طنز را در هنر می‌یابد. این فیلم 113دقیقه‌ای که نوید بازگشت ون‌سنت به روزهای اوجش را می‌دهد، نخستین بار در جشنواره ساندنس2018 به نمایش درآمد و از فیلم‌های مهم مستقل امسال است. ساخته جدید ون‌سنت بی‌تردید، از مدعیان رقابت در فصل جوایز محسوب می‌شود؛ خصوصا با اجرای خیره‌کننده‌ای که فینکس به‌عنوان بازیگر اصلی فیلم به نمایش گذاشته است. علاوه بر این، جونا هیل هم با ایفای نقش مکمل در کنار فینکس بسیار قدرتمند ظاهر شده است.

بلکککلنزمن  BlacKkKlansman

کارگرداناسپایک لی
تاریخ اکران10 آگوست



معرفی فیلم: اسپایک لی با همکاری «فوکوس فیچرز» ـ استودیویی که به‌تازگی حق پخش آمریکای شمالی «همه می‌دانند» ساخته جدید اصغر فرهادی را در بازار کن امسال خریداری کرد ـ درام جدیدش را بر‌اساس ماجرایی واقعی مقابل دوربین برده است. بعد از 2فیلم «کار درست رو انجام بده» و «تب جنگل»، این سومین حضور لی در بخش مسابقه کن به‌شمار می‌رود. فیلمساز 61ساله آمریکایی امسال با فیلمسازانی همچون اصغر فرهادی و ژان لوک گدار در بخش مسابقه جشنواره فیلم کن رقابت داشت و جایزه بزرگ جشنواره کن را دریافت کرد. لی بعد از نمایش فیلم جدیدش در جشنواره کن، با تشویق ایستاده و طولانی حاضران در سالن روبه‌رو شد. درام کمدی «بلکککلنزمن» با بازی جان دیوید و آدام درایور روایتگر داستان واقعی یک کارآگاه دورگه آفریقایی ـ‌آمریکایی و همکار یهودی‌اش است که در سال1979 تلاش می‌کنند به درون سازمان «کوکلاس کلان» نفوذ کنند. در پایان فیلم تصویری از دونالد ترامپ به نمایش درمی‌آید که از محکوم‌کردن اعمال ملی‌گرایان سفیدپوست در جریان شورش مرگبار «شارلوتز ویل» در سال2017 خودداری می‌کند. هالیوود ریپورتر نوشته است که فیلم بلکککلنزمن لبریز از شوخی‌های توهین‌آمیز با رئیس‌جمهور فعلی آمریکاست. به عقیده اغلب منتقدان حاضر در جشنواره کن، ساخته جدید لی بهترین فیلم کارنامه او پس از سال‌هاست. اریک کان ـ منتقد ایندی وایر ـ این فیلم را «میخکوب‌کننده» توصیف کرده و جک کویل ـ منتقد فیلم آسوشیتدپرس ـ هم از کارگردان 61ساله آمریکایی تمجید کرده است. به زعم منتقدان، بلکککلنزمن را باید یکی از معدود کشفیات مهم کن2018 و همچنین از شانس‌های اصلی فصل جوایز پیش رو دانست.