دولت ائتلافی صهیونیستها، در آستانه سقوط
تشدید اختلافات در ائتلاف حاکم در رژیم صهیونیستی همزمان با شدت گرفتن درگیریها با گروههای فلسطینی، دولت ائتلافی این رژیم را در آستانه سقوط قرار داده است
تازهترین بحران دولت ائتلافی رژیمصهیونیستی با بازگشت یکی از نمایندگان مجلس به ائتلاف 8حزبی دولت بهطور موقت حل شد. بازگشت غیدا ریناوی زعبی به مجلس، دولت ائتلافی نفتالی بنت را نجات داد و فعلا مخالفان با اختلاف یک کرسی، یک قدم از ساقط کردن دولت او فاصله گرفتهاند. ائتلاف حاکم که از احزاب با ایدئولوژیهای متفاوت و دستورکارهای متضاد تشکیل شده، دوباره توانست 60 کرسی از 120کرسی پارلمان اسرائیل را به دست آورد؛ وضعیتی که امکان حفظ قدرت را مهیا کرده، اما امکان اداره دولت را با مشکلات زیادی مواجه ساخته است. وضعیت دولت ائتلافی به اندازهای شکننده است که افکار عمومی در سرزمینهای اشغالی خود را برای برگزاری انتخابات زودهنگام طی چند ماه آینده آماده کردهاند. در این صورت، این پنجمین انتخاباتی است که طی 3 سال در اسرائیل برگزار میشود تا ثابت شود بنبست سیاسی اسرائیل همچنان ادامه دارد. احزاب اسرائیل میگویند بزرگترین چالشی که دولت ائتلافی پس از رفع مشکل از دست دادن اکثریت با آن مواجه است، همزمان شدن درگیریهای داخلی میان رهبران ائتلاف، تقابل اعضای ائتلاف با یکدیگر و شدت گرفتن تنشهای امنیتی میان اسرائیل و فلسطین است؛ بنابراین حتی اگر ترکیب 60 مقابل 60 در مجلس باقی بماند، احتمال اینکه ائتلاف از درون متلاشی شود، زیاد است.
خروج از اکثریت
چند هفته اخیر برای دولت نفتالی بنت که هنوز عمر دولتش به یک سال نرسیده، هفتههایی پرآشوبی بوده است. ائتلاف عجیبی که دولت او را شکل داده، متشکل از احزابی از طیف راست، چپ و میانه است و برای اولین بار یک حزب کوچک عرب اسلامگرا هم در این ائتلاف حضور دارد. اصلیترین دلیل اتحاد این احزاب، خواسته مشترک آنها برای برکناری بنیامین نتانیاهو از قدرت و شکستن بنبست سیاسی بود که اسرائیل طی 4انتخابات پیاپی با آن مواجه شده بود. اکنون اما اختلافات درباره عملکرد دولت در میان این احزاب بالا گرفته است. غیدا ریناوی زعبی، نمایندهای که خروجش از ائتلاف، دولت را از اکثریت خارج کرد و بازگشتش منجر به احیای دولت شد، عضو یکی از چپگراترین احزاب یهودی عربی یعنی حزب «میرتس» است. او پنجشنبه گذشته پس از انتقاد از دولت به خاطر پایبند نبودن به تعهداتش برای بهبود وضعیت زندگی شهروندان عرب، حمله به مسجدالاقصی و حمله به عزاداران در مراسم تشییع شیرین ابوعاقله، خبرنگار الجزیره، از ائتلاف خارج شد. او اما روز یکشنبه اعلام کرد تصمیم خود را به خاطر درخواستهای مکرر رهبران شورای محلی اعراب که به اهمیت غیبت او پی برده بودند، تغییر داده است. ریناوی زعبی گفت که این تصمیم را برای کمک به مردمانش و جلوگیری از به قدرت رسیدن چهره تندروی راستها یعنی «ایتمار بن گویر» گرفته است. بازگشت او به ائتلاف روند رایگیری که قرار بود فردا برای انحلال پارلمان برگزار شود را متوقف میکند؛ چراکه اپوزیسیون دست کم فعلا امکان دستیابی به اکثریت را از دست داده است.
پایههای لرزان دولت
آشفتگی هفته اخیر در سرزمینهای اشغالی حتی براساس معیارهای اسرائیلی هم بسیار ناخوشایند بوده و فاصله زیادی تا وعدههای نفتالی بنت برای پایان دادن به بنبست و آشوبهای سیاسی رژیمصهیونیستی دارد. ماه گذشته ایدیت سیلمان، یکی دیگر از اعضای ائتلاف، به این دلیل که جهتگیری دولت در راستای خواستههای گروههای راستگرا نیست، از ائتلاف خارج شد. حزب اعراب مسلمان «رام» هم در پی حمله نظامیان صهیونیستی به نمازگزاران در مسجدالاقصی، حضورش در ائتلاف را به مدت 2هفته تعلیق کرده بود. تحلیلگران سیاسی اسرائیلی هم آشفتگی کنونی در سرزمینهای اشغالی را بیسابقه خوانده و وضعیت کنونی دولت را «فصل اخاذی سیاسی» نامیدهاند. دولت در حدی ناپایدار است که با هر استعفا یا تعلیق در آستانه فروپاشی قرار میگیرد. همزمان، اپوزیسیون هم در تلاش است برای تسریع سرنگونی دولت، دست کم یکی از نمایندگان مجلس را از ائتلاف خارج کند.
شکاف داخلی در ائتلاف
در این میان، درحالی که دولت نفتالی بنت با وضعیتی ناپایدار مواجه شده، یائیر لاپید، نخستوزیر جایگزین و وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی در تقلاست تا بحران به بار آمده از حملات وحشیانه به نمازگزاران فلسطینی در مسجدالاقصی را مدیریت کند. نفتالی بنت و یائیر لاپید برای ماندن در قدرت چارهای ندارند جز اینکه با 4حزب قدرتمند عربهای اسرائیل در ائتلاف بمانند؛ موضوعی که همواره مورد اعتراض دست راستیها بوده است. اعضای تندروی راستگرای ائتلاف ممکن است در نهایت، در اعتراض به حضور عربها در کنار خود، ائتلاف حاکم را ترک کنند و باعث سقوط دولت شوند.
علاوه بر این، میان نفتالی بنت و یائیر لاپید بر سر سرنوشت جایگاه نخستوزیری نبردی مخفیانه در جریان است. اگر وضعیت به همین شکلی که هست باقی بماند، لاپید این سِمَت را در اواخر سال 2023 به دست خواهد آورد، اما درصورتی که دولت ائتلافی سقوط کرده و دور جدید انتخابات آغاز شود، لاپید طی 3ماه فرصت برای برگزاری انتخابات و تشکیل دولت جدید، به نخستوزیری میرسد؛ وضعیتی که خود منجر به ایجاد آشوب، بینظمی و درگیریهای داخلی خواهد شد. اسرائیلیها به این نتیجه رسیدهاند که اگر دولت طی هفتههای آینده تثبیت شود و بتواند این ثبات را با وجود تمامی درگیریها و اختلافات حفظ کند، لاپید و بنت میتوانند موضوع تضاد منافع خود را حل و فصل کنند. با این همه اگر عرصه سیاست اسرائیل شاهد تحولات دامنهدار باشد، ممکن است تضاد منافع این دو بر سر نخستوزیری هم منجر به سرنگونی دولت و بر هم خوردن شراکت این دو شود.
آینده مبهم ائتلاف
دولت نفتالی بنت با مجموعهای از چالشهای اقتصادی و امنیتی هم مواجه شده است. اپوزیسیون از وضعیت ایجادشده در پی حمله به فلسطینیان در مسجدالاقصی به نفع خود بهرهبرداری کرده و دولت را به خاطر نوع مدیریتش در این بحران، بهشدت مورد انتقاد قرار داده است. مخالفان ائتلاف همچنین دولت را به باجخواهی و تسلیم شدن در برابر حزب فهرست متحد عربی، ائتلافی از احزاب شهروندان عرب و شاخه جنوبی جنبش اسلامی در اسرائیل به رهبری منصور عباس و تلاش برای خشنود ساختن او برای بازگشت به دولت ائتلافی متهم ساختهاند.
ترکیب 60-60 ائتلاف حاکم مقابل اپوزیسیون در مجلس، تصویب قوانین موردنظر دولت در مجلس را با مشکلات جدی روبهرو خواهد کرد. در نتیجه، نفتالی بنت در تصویب بودجه و دیگر لوایحی که لازمه اداره دولت است، ناتوان خواهد ماند. بنت اعلام کرده که اعضای ائتلاف با یکدیگر توافقنامهای به امضا رساندهاند تا با کمک یکدیگر دولت را حفظ کرده و از ورود به انتخابات و ایجاد اغتشاش و هرج و مرج در این دوران حساس خودداری کنند. با این حال، مشخص نیست او بتواند وضعیت شکننده دولت را زیر فشارهای کنونی حفظ کند. بسیاری از کارشناسان و سیاستمداران در اسرائیل پیشبینی کردهاند دولت کنونی در خوشبینانهترین حالت ممکن تا اوایل سال آینده دوام آورد. در صورتی که این دولت نتواند اکثریت 61 رای برای تصویب بودجه را طی ضربالاجلی یکماهه به دست آورد، پارلمان خود به خود منحل شده و اسرائیلیها بار دیگر به نقطه صفر سیاست خود خواهند رسید؛ نقطهای که برای آنها آنقدرها هم غریب نیست و به معنای برگزاری مجدد انتخابات است.
مکث
احتمال برگزاری پنجمین انتخابات در 3 سال اخیر
در اواسط سال 2019 درگیری میان اعضای دولت رژیم صهیونیستی بر سر تصویب قانون خدمات ملی برای ارتودکسها و همچنین اتهامات فساد مالی که علیه نخستوزیر وقت مطرح بود، منجر به برگزاری انتخابات زودهنگام مجلس شد. انتخابات، بار دیگر 2ماه مانده به پایان سال 2019 به دلیل ناکارآمدی بنیامیننتانیاهو در مدیریت دولت ائتلافی تکرار شد، اما با به نتیجه نرسیدن احزاب برای تشکیل دولت، انتخاباتی دیگر در سال 2020 برگزار شد که در نهایت احزاب لیکود و آبی-سفید، نتیجه این انتخابات را به صورت ائتلافی برای ایجاد دولتی چرخشی از بنبست خارج کردند. در اواخر سال 2020 دولت ائتلافی اسرائیل نتوانست برای تصویب لایحه بودجه در کنست، اکثریت آرا را به دست آورد و دولت در آخرین روزهای سال منحل شد تا انتخاباتی دیگر در اوایل سال 2021 سرنوشت دولت را تعیین کند. در این انتخابات بود که ائتلافی متشکل از 8 حزب با مدیریت نفتالی بنت و یائیر لاپید تشکیل شد. اکنون با توجه به تکرار اختلافات و تنشهای داخلی میان احزاب و 2رهبر ائتلاف، اینطور به نظر میآید که قرار است چرخه معیوب انتخابات زودهنگام در سرزمینهای اشغالی، بار دیگر تکرار شود.