بی ثباتی صادرات در اردبیل

لیلا ساریخانی| اردبیل- خبرنگار:

در برنامه‌های سوم و چهارم توسعه، صادرات یک عنصر موثر و کلیدی در توسعه اقتصادی کشور محسوب شده است. مرزی بودن اردبیل می‌تواند توسعه اقتصادی چشمگیری برای آن به ارمغان بیاورد، اما به دلایلی تاکنون از این ظرفیت به شکل بهینه استفاده نشده است. نبود برنامه‌ریزی‌ها و زیرساخت‌ها سبب شده است صادرات این استان ثبات نداشته باشد و هرازگاهی کاهش یا افزایش آن را شاهد باشیم. در سال‌های اخیر ارزش‌گذاری پایین محصولات صادراتی و افزایش روز‌افزون قیمت تمام‌شده کالاهای تولیدی از موانع رشد باثبات صادرات بوده است. در این میان، تثبیت نرخ ارز هم با توجه به تورم انباشته در سال‌های اخیر بر بازار صادرات تاثیر گذاشته است. 

در استان اردبیل تک‌بازاری، تک‌محصولی و وابسته بودن صادرات به وضعیت اقتصادی جمهوری آذربایجان و مطلوب نبودن شرایط اقتصادی این کشور باعث می‌شود ثبات و رونق صادراتی را شاهد نباشیم. از سوی دیگر، داخل استان نیز زیرساخت‌هایی برای نگه داشتن مداوم بازار خارجی محصولات نداریم. جمهوری آذربایجان با وجود اینکه در همسایگی اردبیل قرار دارد، اکنون از فرانسه سیب‌زمینی وارد می‌کند که قیمت آن به مراتب کمتر از قیمت سیب‌زمینی وارداتی از اردبیل است و این استان نمی‌تواند تضمینی برای فروش مداوم این محصول به بازار جمهوری آذربایجان داشته باشد. 

صدور کالاهای استان از گمرکات دیگر شهرها به ویژه آستارا نیز یکی دیگر از مشکلات اقتصادی و صادرات استان است. به دلیل برخی محدودیت‌ها، مانند نبود سردخانه برای صادرات محصولات فاسدشدنی در گمرک بیله‌سوار، این گمرک مجوز صدور محصولاتی مانند لبنیات را ندارد و این محصولات که در دشت مغان تولید می‌شوند و کارخانه فراورده‌های لبنی کشت و صنعت را هم به عنوان صنایع تبدیلی دارند، از امکان صادرات از گمرک استان بی‌بهره‌اند. 

در حال حاضر گمرکات استان رتبه 30 کشوری را دارد که این رتبه مطلوب و مناسب نبوده و نیاز است برای افزایش رتبه گمرک استان، اقدامات و برنامه‌ریزی‌های لازم انجام شود. 
به نظر کارشناسان اقتصادی، متنوع کردن بازار هدف صادراتی استان می‌تواند از ریسک فعالیت تجاری بازرگانان بکاهد چراکه در بازار محدود خارجی، یک رویداد سیاسی بین‌المللی می‌تواند همه فعالیت‌های تجاری را مورد تهدید قرار دهد. 
همچنین تنوع بخشیدن به محصولات صادراتی با بررسی نیازهای بازار هدف می‌تواند ثبات و توسعه صادراتی استان را رقم زند.