مشت، شعار و آتش در مجلس
فرزانه آیینی | خبرنگار
جلسه علنی دیروز مجلس، متفاوت بود و از همان ابتدا که زنگ جلسه علنی مجلس بهصدا درآمد، گعدههای نمایندگان در گوشه وکنار مجلس خبر از تصمیم جمعی از نمایندگان برای اعتراض نمادین علیه خروج آمریکا از برجام میداد.
بعد از تلاوت آیاتی از قرآن مجید و قرائت ترجمه آن به روال مرسوم بهارستان، یکباره صدای «دولت بدعهد فاقد صلاحیت است» در صحن علنی مجلس طنینانداز شد و محسن کوهکن، نماینده دلیجان و مجتبی ذالنور، نماینده قم با در دست داشتن عکسهایی از برجام و پرچم آمریکا به سمت جایگاه ناطقان مجلس دویدند و جمعی قریب به 20تن از نمایندگان چون احدآزادیخواه، حاجی دلیگانی، محمد جواد ابطحی و... نیز به آنها پیوستند. شعارهای مرگ بر آمریکا با دودی که از پرچم آمریکا بلند میشد، فضای مجلس را دربرگرفته بود؛ کوهکن و ذالنور برجام و پرچم آمریکا را آتش زدند.
مشت آنها گره شده بود و اعضای هیأترئیسه ناظر بر این اقدام نمادین اصولگرایان بهارستان بودند. در این میان علی لاریجانی، رئیس مجلس خطاب به کوهکن به شوخی گفت: «مواظب باشید حالا مجلس را آتش نزنید.»
نطق مکتوب و صریح لاریجانی چه بود؟
آتش که خاموش شد، معترضان به جایگاهشان برگشتند و لاریجانی نطقش را در مذمت اقدام رئیسجمهور آمریکا شروع کرد، جدی بود و بدون وقفه سیاست اتخاذ شده کاخ سفید در قبال ایران را نکوهش میکرد و برعکس روال مرسومش که بهخاطر تسلط بر موضوعات روز کشور بداهه اعلام موضوع میکند نطق دیروز او مکتوب بود. او مو به موی مواضعش را روخوانی میکرد که مبادا نکتهای از قلم بیفتد. انگار که مراقب بود مواضعش خللی به سیاست کلی دستگاه سیاست خارجی وارد نکند. «رئیسجمهور آمریکا با این اقدامات من جمله خروج از توافق هستهای بیاعتمادی به تعهدات این کشور را به اوج خود رسانده است. »، «آقای ترامپ این واکنشها اندازه عقلانیت عمل شما را نشان میدهد»، «ترامپ از کفایت عقلانی برای حل و فصل مسائل برخوردار نیست و زبان زور برای چنین فردی کارسازتر است. »، «اگر اروپا و کشورهای مهم مانند روسیه و چین این خلأ بینالمللی را پر کنند شاید راهی برای ادامه مسیر باشد، در غیراین صورت جمهوری اسلامی ایران با اقدامات هستهای خود ایشان را سرعقل میآورد » و «با وفاق ملی در کشور پاسخ پشیمانکنندهای به آمریکا و صهیونیستها خواهیم داد» ازمهمترین فرازهای سخنان لاریجانی بود. رئیس مجلس نطق میکرد و فریادهای احسنت احسنت نمایندگان مواضع او را تأیید میکرد.
او در نهایت به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ماموریت داد تا در دو، سه هفته آینده بر مذاکرات وزارت خارجه با کشورهای اروپایی در موضوع برجام مستمرا نظارت داشته باشند و نتیجه این مذاکرات را به مجلس گزارش کنند. (بعد از جلسه هم عنوان شد که کمیسیون امنیت ملی در نخستین گام محمد جواد ظریف و علیاکبر صالحی وزیر خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی را به جلسه یکشنبه آیندهاش فراخوانده است.)
پس از نطق او هم قریببهاتفاق نمایندگان با مشتهای گره کرده فریاد مرگ بر آمریکا سر دادند و همراهیشان را با موضع لاریجانی به نمایش گذاشتند.
از کنایه قاضی پور به کواکبیان تا تابوت برجام
مذمت ترامپ و نکوهش خروج آمریکا از توافق بینالمللی برجام کلید واژه مشترک اعلام موضع نمایندگان در صحن علنی دیروز بهارستان بود بهنحوی که هر نمایندهای که میخواست در موافقت یا مخالفت دستورکارهای مجلس اظهارنظر کند یا تذکر دهد ابتدا در مورد اقدام اخیر ترامپ اعلام نظر میکرد.
اولین اظهارنظر در این میان از سوی نادر قاضی پور نماینده ارومیه بود که گفت از همکارانمان که برجام را آتش زدند تشکر میکنیم که حکم حکومتی را اجرا کردند. در این هنگام مصطفی کواکبیان با فریاد دو دو با او اعلام مخالفت کرد و قاضی پور اما به کنایه به نماینده تهران پاسخ داد « نترس آقای کواکبیان ما 8سال دفاعمقدس داشتیم و بابت هیچچیز نمیترسیم» این کنایه قاضی پور مورد تأیید همفکرانش قرار گرفت و به او احسنت گفتند.
دقایقی بعد علیرضا محجوب نماینده اصلاح طلب مجلس نیز در ابتدای اعلام نظرش در مورد دستورکار جلسه از نطق لاریجانی تشکر کرد و گفت، ما به ترامپ پیشنهادمی کنیم به روانپزشک مراجعه کند چرا که به کمک پزشک نیازمند است. ساعت از 10نگذشته بود که علی ادیانی راد نماینده اصولگرای مجلس نیز خطاب به لاریجانی گفت: «شما هنگام آتش زدن برجام از سوی همکاران از آتش گرفتن مجلس ترسیدید اما خوب بود ما تابوتی برای برجام درست میکردیم و عکس ترامپ را روی آن قرار میدادیم و در صحن مجلس میچرخاندیم». بعد از آن هم حسن کامران نماینده اصفهان تأکید کرد:«آمریکا با خروج از برجام خود را به زباله دان تاریخ حواله کرده است.»
نطق ویژه و عامیانه نماینده میانه
سرزنش خروج آمریکا از برجام با امضای ترامپ در نطقهای نمایندگان به اوج خود رسید و ناطقان دیروز مجلس همگی بر لزوم ایستادگی ایران در برابر آمریکا تأکید کردند. در این میان اما نطق فردین فرمند نماینده میانه قابل توجه بود. او تأکید کرد: با خروج آمریکا از برجام حالا 1+4شدهایم، اما بازهم دنیا مردانگی ما را خواهد دید. کسانی که فکر میکردید حتما باید با آمریکاییها صحبت کنیم، ای کسانی که فکر میکنید از این مذاکرات نتیجهای حاصل میشود، اکنون راحت شدید؟ فرمند باصدای بلند و خشمگین و البته با ادبیات عامیانه چنان قاطعانه سخن گفت که در تمام نطق 5دقیقهای او مجلس سرا پا گوش بود و در پایان هم علی مطهری از او تشکر کرد و هم نمایندگان با احسنت احسنت گفتن، مواضعش را تأیید کردند.
شور واکنش قاطع در بین همه نمایندگان دیده میشد آنچنان که کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهشها که اخیراً ترجیح میدهد امور پژوهشی را میدانداری کند و کمتر به جلسات علنی میآید و تقریبا احتمال حضورش در راهروهای مجلس به صفر رسیده است به جمع خبرنگاران آمد و برای ساعتی با حوصله شرایط فعلی را در مصاحبههای مختلف تحلیل کرد.