پیمان فلاحی- مترجم و مدرس
«نوشتن فیلم کوتاه» نوشته پاتریسیا‌کوپر و کن دانسیگر همچنان‌که از عنوانش پیداست، کتابی است راجع به نوشتن فیلمنامه کوتاه؛ از مبادی گرفته تا استراتژی‌های نوشتن و ژانرها. این کتاب که محصول تشریک مساعی دو تن از پژوهشگران فیلم و سینماست سعی دارد به‌عنوان کتابی منبع، جوابگوی نیاز هم خوانندگان ناآشنا به فیلم کوتاه باشد و هم آنان که شناخت کافی راجع به آن دارند. برای این کار نویسندگان در فصل اول با بحث راجع به مقوله کلی داستان و داستان‌گویی و دلایل علاقه‌مندی به داستان‌گویی در نوع بشر شروع می‌کنند و سپس به بررسی انواع شیوه‌های داستان‌گویی با صدا و تصاویر می‌پردازند و سپس در فصل دوم استراتژی‌های بصری‌سازی، دراماتیزه‌‌سازی و شخصیت‌پردازی را مورد‌بحث و تفحص قرار می‌دهند. فصل سوم کتاب به موضوع کمتر بحث‌شده یا حتی می‌توان گفت اصلا بحث‌نشده گونه‌ها و ژانرهای فیلم کوتاه می‌پردازد. در این فصل مولف از چهار گونه ملودرام، مستند نمایشی، هایپردرام و روایت تجربی نام می‌برد که واجد خصایص روایی و داستانی متفاوتی هستند. فصل پایانی کتاب شامل چند فیلمنامه کوتاه در 2دسته «فیلمنامه‌های کوتاه کوتاه» و «فیلمنامه‌های کوتاه» است که برای آشنایی خوانندگان، نمونه‌های خوبی از فیلمنامه‌های کوتاه در آن گنجانده شده است. «نوشتن فیلم کوتاه» از چند نظر کتاب مهم و قابل‌اعتنایی است. نخست آنکه همانگونه که گفته شد شیوه طراحی کتاب به‌گونه‌ای است که تقریبا تمام طیف‌های مخاطبان و مشتاقان فیلم کوتاه را شامل می‌شود و برای هر دوستدار فیلم کوتاهی، در هر سطحی از دانش و مهارت فیلمنامه‌نویسی کوتاه، مفید خواهد بود. ویژگی دوم کتاب به بحث و بررسی راجع به مطالبی مربوط می‌شود که یا قبلا پیش‌تر مورد‌التفات نویسندگان کوتاه نبوده یا کمتر مورد‌توجه قرار گرفته است. دیگر ویژگی مهم و قابل‌اعتنای کتاب بیان سلیس و گیرای نویسندگان است که خوانش آن را به فرایندی لذتبخش بدل کرده است. با توجه به آنکه هدف غایی‌نویسندگان آموزش دانش فیلمنامه‌نویسی است، در هر یک از بخش‌های آن تمرین‌هایی لحاظ شده تا خواننده را برای نیل به اهداف مورد‌نظر نویسندگان یاری کند. در سراسر کتاب نمونه‌هایی از فیلم‌های کوتاه و بلند به‌عنوان مطالعه موردی، مورد‌بحث و بررسی قرار گرفته تا مطالب مطرح شده نویسندگان تنها جنبه انتزاعی نداشته باشد و مصادیق عینی آنها در انواع فیلم‌های مختلف مورد‌ارزیابی قرار گیرد.
موضع نویسندگان این کتاب موضع عالمانه‌ای راجع به فیلم و فیلمنامه کوتاه است که ضمن باور به استقلال و اهمیت فیلم کوتاه برابر فیلم بلند بر وجوه به‌خصوص و بعضا متفاوت از فیلم بلند اصرار دارد. آنها حتی الگوی فیلمنامه‌های کوتاه را به کل از الگوی سه‌پرده‌ای متعارف فیلم بلند متفاوت می‌دانند و در ضمن کتاب دلایلشان را برای این موضوع مطرح می‌سازند. با این حال مهم‌تر از هر چیزی شیوه تلقی و طرز برخورد نگارندگان کتاب است که برای این گونه فیلمی ارزش و اعتباری در حد فیلم بلند قائل هستند و آن را تنها طفیلی فیلم بلند نمی‌دانند و مهم‌تر آنکه آینده روشن و چشم‌انداز خوبی برای آن متصور هستند. بنا به باور نویسندگان کتاب، ملاحظات چندی سبب شده تا فیلم کوتاه به جریانی پویا و آتیه‌دار بدل شود و بتواند از تندباد حوادث روزگار با موفقیت عبور کند.
شاید یکی دیگر از خصیصه‌های جالب‌توجه نگارندگان این کتاب باورمندی عمیق آنان به مسئله و اهمیت پژوهش برای فیلم کوتاه است؛ مسئله‌ای که فقدان یا ضعف توجه به آن در امر سینمای کوتاه مشهود است. به همین جهت در جای‌جای کتاب از خوانندگان تقاضا می‌کند که به پژوهش بپردازند. سیاق کتاب، سیاق معلم مشفق و مشوقی است که می‌خواهد هنرجویان و علاقه‌مندان فیلم کوتاه را از مسیر درستی به سر منزل مقصود هدایت سازد. همچون هر کتاب دیگری، «نوشتن فیلم کوتاه» می‌تواند دانش و درک مخاطبان را از موضوع مورد‌بحث بسط و ارتقا دهد. بنابراین این کتاب نیز به گنجینه سایر کتاب‌های ارزشمند آموزش دانش فیلمنامه‌نویسی اضافه شده تا مسیر فیلمنامه‌نویسی و فیلمسازی فیلم کوتاه را برای فعالان و علاقه‌مندان این حوزه هموارتر سازد.
کتابی که به پژوهش برای فیلم کوتاه اهمیت می‌دهد
همچون معلمی دلسوز
در همینه زمینه :
