در سال۱۳9۹ از مجموع ۱۹۱بارندگی مؤثر ۱۱۳مورد سیل کوچک و بزرگ در نقاط مختلف کشور اتفاق افتاده که باعث وقوع خساراتی در ۲۲استان کشور شده است. شهر تهران نیز به‌دلیل قرار گرفتن در شیب کوهستانی البرز و ساخت و ساز‌های متعدد در مسیر رودخانه‌های فصلی، همیشه در خطر آبگرفتگی‌های شدید قرار دارد. ساخت شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی و لایروبی نهر‌ها می‌تواند تا اندازه ای مانع این اتفاق شود، اما آب‌ماندگی در سطح خیابان‌ها، همچنان رخ می‌دهد. خطر وقوع سیل ناگهانی را نیز نمی‌توان از نظر دور داشت. به‌گفته ابوالقاسم حسین‌پور، مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور، روددر‌ه‌های شمال تهران درصورت بارندگی های شدید، سیلابی همراه با جریان واریزهای (خاک و قطعات سنگ) ایجاد می‌کند که قادر به واردکردن خساراتی به بافت شهر است.گفت و گوی کوتاه همشهری با حسین‌پور را در زیر می خوانید.
مهم‌ترین قسمت مقابله با سیل در شهر از کجا آغاز می‌شود؟
در مدیریت سیل و رواناب در حوزه آبخیزداری ما چند بخش داریم. ترجیح بر این است که سیل در بالادست کنترل شده و وارد منطقه شهری نشود؛ زیرا پیشگیری باید از منشأ شکل‌گیری سیلاب انجام شود. پس از آن و در اولویت دوم، جمع‌آوری و دفع آب‌های سطحی قرار دارد که شهرداری این کار را با ایجاد شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی انجام می‌دهد. ما به شهرداری و سازمان مدیریت بحران اعلام کردیم که طرح‌های آبخیزداری در شمال شهر و مخصوصا در 7روددره اصلی باید اجرا شود؛ زیرا سیلابی که از این نقاط جاری می‌شود، فقط شامل جریان آب نیست، بلکه جریان‌های واریزهای و شامل بارجامد است که از ارتفاعات جاری می‌شود.
این پروژه‌ها را در چه نقاطی باید اجرا کرد؟
این طرح باید برای 17حوزه آبخیز شمال شهر و با تأکید بر 7 تا 11 حوزه اصلی و بحرانی مشرف به شهر اجرا شود. حوزه‌های اصلی، هم پرشیب و سیل‌خیز هستند و هم سیلاب واریزهای دارند.
کنترل سیلاب بیشتر در چه نقاطی مؤثر خواهد بود؟
مدیریت سیلاب باید از بالا تا پایین این حوزه به‌صورت جامع و یکپارچه اجرا شود. آبخیزداری از خط الرأس ارتفاعات شروع می‌شود و تا سطوح نفوذپذیر درون و بیرون شهر ادامه پیدا می‌کند. بعضی از مسیر‌های انتقال آب در تهران، به‌دلیل ساختوساز به هم ریخته است، اما همه این مسیر‌ها به سمت جنوب تهران منتهی می‌شود.
ساختوساز بی‌رویه، احتمال سیل را بیشتر کرده است؟
بله. در دهه‌های گذشته توسعه شهری بیش از حد به عرصه‌های شمال شهر تسری پیدا کرده و این اتفاق، هم عرصه‌های جذب رواناب را کاهش داده و هم سطوح عایق را بیشتر کرده که این خطر ممکن است در آینده تشدید شود. برای پیشگیری از وقوع سیل باید روی کاهش خطر در حوزه‌های آبخیز فعالیت کرد و از سوی دیگر تاب‌آوری مناطق را افزایش داد.
احتمال سیل خسارت‌ساز، در رود دره‌های تهران
در همینه زمینه :
